A soidade non desexada dispárase entre a poboación española un 50% en só un ano
10 jun 2024 . Actualizado á 15:56 h.A soidade, entendida como o illamento persoal e social non desexado, está a adquirir en España unhas proporcións moi preocupantes. Un de cada cinco españois confesa sentirse só, un illamento nin buscado nin querido que se está estendendo a unha velocidade asombrosa, segundo demóstrao un estudo impulsado polas fundacións ONCE e AXA, baseado nas entrevistas a 2.900 cidadáns maiores de 18 anos e representativos de todo o país.
O 20% de españois que hoxe declaran sentirse sós son case un 50% máis que quen admitiu idéntica situación hai só un ano, nunha investigación equivalente elaborada tamén no marco do Observatorio Estatal da Soidade non Desexada, cando os cidadáns afectados por este mal social eran o 13,4%. A enorme proliferación deste problema en só 12 meses é alarmante, pero é que o fenómeno non deixou de crecer na última década. Duplicouse con respecto aos primeiros traballos monográficos, realizados no 2015, e consolidouse como unha ameaza estrutural. Un mal que acrecenta os trastornos psicolóxicos, reduce a autonomía persoal e a vitalidade, aumenta as ideaciones suicidas e a exclusión social e, incluso, calcúlase que causa en España case 900 mortes prematuras ao ano.
Non estamos a falar de sentimentos de soidade ocasionais. Dun mal día ou dunha tempada nefasta. Falamos de illamento persoal indesexable e sostido no tempo. Proba diso é que máis de dúas de cada tres españois que admiten sentirse sós están encadrados no que os expertos denominan soidade crónica, é dicir, un illamento non querido que dura xa máis de dous anos. De feito, un 60% de quen está atrapados nesta situación autodestructiva levan así máis de tres anos. Tampouco é un mal duns poucos, a metade dos consultados din sufrir ou sufrir no pasado esta soidade indesexable durante algún tempo e con «intensidade».
O problema dáse en todos os grupos sociais e de idade, pero ten tres prexudicados principais. Onde maior concentración de soidade non desexada detéctase é entre os máis mozos, nas idades universitarias ou vinculadas ás primeiras procuras de emprego, dos 18 aos 24 anos, cun de cada tres, case o dobre que o conxunto do país. O outro grupo social prevalecente son as mulleres, con catro puntos máis de media de illamento non buscado que os españois, pero con porcentaxes que se disparan se a afectada ten máis de 55 anos, é veciña dunha cidade ou ten un baixo nivel educativo.
O terceiro colectivo onde a soidade presenta cifras epidémicas é o das persoas con discapacidade, que sofren este mal 30 puntos máis que os que non ten discapacidade ningunha. A prevalencia entre o colectivo chega ao 51%. Pero, en consonancia co punto anterior, as mulleres con discapacidade aínda están máis soas. Uns oito puntos máis que eles. Así o senten ata o 54%.
Hai varios factores sociais máis que, segundo esta investigación, tamén disparan as posibilidades de quedar atrapados no illamento non desexado. A mala saúde, sobre todo os trastornos mentais, multiplica por tres o risco de padecer este mal social, pero tamén aumentan o perigo as dificultades para chegar a final de mes, a orixe estranxeira, a mocidade ou o ser un parado de entre 30 e 54 anos.
Outro factor determinante á hora de caer na soidade involuntaria é o tipo de relacións sociais que se teñen e como se teñen. Hai un triplo de soidade crónica entre quen carece de apoios familiares ou de amizades ás que recorrer se o precisan e o illamento é máis frecuente entre quen as súas relacións sociais son en liña que entre quen ten contactos presenciais. Vivir só, sen núcleo familiar ningún, duplica as posibilidades de illamento e carecer de estudos superiores eleva o risco un 50%.
No que está de acordo a inmensa maioría de españois é en que a loita contra a soidade debe ser unha prioridade dos poderes públicos e unha responsabilidade compartida de toda a sociedade. Cren que quen máis fan nesta pelexa son as ONG, pero pensan que a responsabilidade principal debería ser do Gobierno, seguido por concellos e autonomías.