A maioría botan de menos fondos para abordar as medidas propostas e apostan pola autorregulación dos espazos sen fume fronte á prohibición
27 mares 2024 . Actualizado ás 22:54 h.Fin do prazo dado por o Goberno central ás comunidades para presentar as súas achegas ao plan de prevención do tabaquismo do Ministerio de Sanidade, que propón ampliar os espazos sen fume e equipara os vapeadores e outras formas de consumo aos cigarros convencionais. Os Executivos autonómicos mostráronse de acordo en revisar a normativa antitabaco, pero difiren no modo de facelo: uns apostan por prohibir aínda máis e outras pola autorregulación. O plan será avaliado de novo nunha reunión monográfica da Comisión de Saúde Pública que se celebrará o mércores da semana que vén, 3 de abril; de recibir o visto e prace, someterase ao Consello Interterritorial de Saúde que se celebrará dous días despois.
Isto é o que queren as comunidades:
Galicia
Desde a Consellería de Sanidade reclámase, sobre todo, consenso. Lembran que Galicia é pioneira e xa ten experiencia na autorregulación dos espazos sen fume, como parques e praias. «Pedimos que articulen as ferramentas necesarias para vixiar que nos sitios onde xa non se permite fumar, non se fume, e reclamamos fondos, porque o plan achega ideas ou medidas, pero nada de orzamento», detallan desde a Xunta.
Aragón
A Consellería de Sanidade do Goberno de Aragón solicita que se inclúan no plan os dispositivos electrónicos, con ou sen nicotina, e o vapeo. Para a directora xeral de Saúde Pública, Nuria Gayán, é fundamental, ademais, máis concreción, respaldo orzamentario para levar a cabo as iniciativas propostas e medidas que se sustenten en «evidencia científica». Respecto dos «espazos sen fume», considera máis adecuado apostar pola voluntariedad, para o que propón incentivos e beneficios fiscais, así como a creación de distintivos para os espazos sen fume. Na súa opinión, o plan debería abordar tamén de forma conxunta o consumo do tabaco e o cannabis, «que se inicia na adolescencia e é moi prevalente entre os mozos», e incorporar unha memoria económica e un respaldo orzamentario sostido no tempo e coñecido por as comunidades.
Baleares
A Dirección Xeral de Saúde Pública de Baleares avoga por destinar os fondos derivados de aumentar o prezo do paquete —medido que Sanidade estuda con Facenda— á loita contra o tabaquismo, para que non se entenda como algo meramente recadatorio. Nesta comunidade son partidarios da adhesión voluntaria á denominación de «espazo sen fume» e non tanto da prohibición xeneralizada; por iso expoñen establecer incentivos fiscais atractivos e distintivos de calidade que identifiquen un establecemento con esta etiqueta. Como Aragón, Baleares reclama unha memoria económica e unha dotación orzamentaria, porque só así será posible incrementar as inspeccións, incluír novos fármacos na carteira básica de prestacións ou potenciar a formación entre profesionais e colectivos específicos.
A Rioxa
Igualmente, A Rioxa é partidaria de promover incentivos fiscais, distintivos ou outros beneficios fronte a prohibicións e considera que para que o plan sexa eficaz debe incluír unha valoración económica e un respaldo orzamentario. Cre ademais que o borrador de Sanidade non detalla o suficiente de que xeito vanse regular os espazos privados nin tampouco o vapeo, nin como se controlará o cumprimento das normas existentes en lugares de especial protección como os centros sanitarios ou escolares.
Murcia
Murcia confía en que en España se consiga a primeira xeración libre de tabaco, pero pide ao Ministerio de Sanidade que elabore o plan con consenso e esixe que non soamente conteña liñas estratéxicas, senón tamén un financiamento específico.
Andalucía
Quere prohibir a venda de vapeadores aos menores de idade, espera que haxa un debate e non unha imposición do Ministerio, e sinala que se debe aclarar como se pretende abordar o consumo de tabaco en espazos privados en presenza de nenos ou embarazadas.
Cataluña
O Goberno catalán ve con bos ollos o plan para avanzar na loita contra o tabaquismo, sobre todo se impacta no incremento do prezo ou o empaquetado neutro. En canto ás medidas que implican ás comunidades, cre que deben ir acompañadas de fondos finalistas. O conselleiro de Saúde, Manel Balcells, expuxo varias veces a súa aposta por limitar o tabaco en terrazas, marquesiñas de transporte público ou dentro do coche cando viaxen nel nenos ou embarazadas.
Asturias
Sempre se ha moestrado partidaria de que se prohiba fumar nas terrazas e da necesidade de concienciar de que facelo en espazos privados é prexudicial para o fumador e para quen se ve afectado o fume alleo, a pesar de que poida provocar «posturas en contra» procedentes do sector hostaleiro.
Madrid
A Comunidade de Madrid non adiantou as alegacións que enviou ao ministerio, pero noutras ocasións trasladou a súa aposta por «reforzar as actuacións en materia de prevención e control». Cre que corresponde ao Estado introducir cambios na lei actual aplicable en todo o territorio.
Comunidade Valenciana
O Goberno valenciano xa avanzou a semana pasada que a súa decisión se basearía esencialmente en que o tabaco prexudica á saúde, pero en que tamén haberá que «deixar certos espazos de liberdade», en palabras do seu conseller Marciano Gómez.
Estremadura
Pronunciarase tras o Consello Interterritorial. En distintas ocasións mostrouse a favor de crear novos espazos libres de fumes, pondo con todo en dúbida outras cuestións, dado que nesta comunidade conflúen «outros condicionantes» debido ás familias que dependen do cultivo de tabaco.