Ningunha clínica preséntase ao contrato do Sergas para derivar abortos á privada
SOCIEDADE
«As condicións eran inaceptables», coinciden os dous centros que xa fan interrupcións do embarazo, que falaron entre si antes de non concorrer á licitación; Sanidade asegura que non enviará casos fóra de Galicia
20 oct 2023 . Actualizado á 00:38 h.Ningunha das clínicas que practican abortos en Galicia hase presentado ao concurso co que o Servizo Galego de Saúde pretendía contratar este servizo na privada, ante a falta de medios para facer todas as interrupcións voluntarias do embarazo nos hospitais públicos. O Sergas contemplaba un gasto 460.000 euros cada ano. Pero as dúas clínicas galegas que xa fan abortos para o Sergas, Arce na Coruña e Castrelos en Vigo, din que «as condicións da licitación [marcadas polo Sergas] eran inaceptables». A Consellería de Sanidade recoñece que aínda non decidiu como vai resolver esta situación, aínda que sostén que «continuará a garantir esta prestación a calquera muller na comunidade autónoma, cando así ou necesite».
O Sergas recoñece na documentación do contrato que carece de «recursos humanos, materiais e infraestrutura» para garantir a prestación do aborto dentro dos hospitais públicos. Desde o 2010, calquera muller pode interromper o embarazo nas primeiras 14 semanas sen ter que dar ningunha razón. Por esa carencia de medios, o Sergas contrata clínicas privadas e no contrato que quedou deserto estimaba que lles derivaría 805 abortos cada ano.
Fontes da dirección das dúas clínicas galegas recoñecen que falaron entre si durante o proceso de licitación, mentres valoraban se se presentaban ao concurso ou non. Coincidiron no seu diagnóstico: «Non nos puxemos de acordo en non presentarnos, pero as condicións non se podían aceptar», comparten os dous centros. A Consellería de Sanidade sospeitaba que isto ía ocorrer, porque as clínicas transmitiron que os prezos eran insuficientes e levaban anos pedindo que se actualizasen. «Lévannos pagando as mesmas tarifas desde o ano 2011, puxéronnos unha oferta á baixa, sen que os prezos se vaian a actualizar durante os tres anos do contrato e cunhas esixencias que a lei non contempla pero que supoñen máis gastos», detalla o director da Clínica Castrelos, de Vigo, o xinecólogo Elías García. «Subiunos todo unha barbaridade, por exemplo, os gases medicinais son agora un 111% máis caros, pero as tarifas que nos pon son as mesmas; tivemos que despedir persoal... con eses prezos teriamos que pechar», engade a xerente da Clínica Arce, da Coruña, Carmen Veira.
A Consellería de Sanidade ía pagar 350 euros por cada aborto farmacolóxico (só catro casos ao ano, segundo a estimación oficial) e 570 polo cirúrxico (801 ao ano). En Castrelos informan de que o prezo destas prestacións para as mulleres que acoden como clientes particulares é de 450 e 680 euros, respectivamente. O farmacolóxico é a opción por defecto nas nove primeiras semanas. A partir de aí, óptase polo instrumental.
Entre as condicións que as clínicas critican está o deber de dispor dun psicólogo e un traballador social de presenza física, sen unha remuneración extras por este persoal. Estes centros debían dispor tamén dun xinecólogo, un anestesista, unha enfermeira ou matrona e unha auxiliar. O contrato estaba valorado en 1,4 millóns de euros en tres anos, con dúas prórrogas anuais. Pretendía contratar unha clínica para dar servizo ás provincias da Coruña e Lugo, e outra para Pontevedra e Ourense. De xeito informal, xa funcionan deste xeito.
Porque en realidade, a sanidade galega leva anos contratando a Arce e Castrelos para derivarlles interrupcións do embarazo, pero non a través dun contrato formal, senón mediante un sistema que a lei reserva a cuestións puntuais, que se chama autorización de uso. O Consello de Contas criticou o uso deste sistema nos contratos do Sergas con clínicas privadas e por iso estao cambiando.
No ano 2021, os hospitais derivaron casos a Arce que xeraron unha factura de 497.000 euros (685.000 no 2019, o ano anterior á pandemia de covid-19). No caso de Castrelos a cifra é moi inferior, xa que o hospital de Vigo non deriva ningunha interrupción á privada: foron 64.000 euros no 2021, e 50.000 dous exercicios antes. Algúns poucos casos derívanse á clínica madrileña Isadora, por valor duns 5.000 euros ao mes.
As dúas clínicas galegas aseguran que non saben que vai facer agora o Sergas. As autorizacións de uso están próximas a vencer. Un portavoz di que a Consellería de Sanidade está a estudar «as propostas de continuación dá prestación asistencial dá interrupción voluntaria do embarazo, por parte dá Dirección Xeral de Asistencia Sanitaria do Sergas, que se decidirá nun futuro», pero sempre mantendo esa prestación en Galicia.