Audrey, de 34 anos, salvouse grazas ao seu estado de hipotermia e á atención sanitaria no Hospital Vall d'Hebrón
06 dic 2019 . Actualizado ás 09:43 h.É un caso absolutamente excepcional no mundo. Único. Unha muller estivo en parada cardíaca durante máis de seis horas, un dos máis longos rexistrados na historia, por mor dunha hipotermia severa e o seu corazón deixou de latexar. Salvou a vida grazas ao traballo dun equipo de profesionais médicos do hospital Vall d'Hebron de Cataluña e ao grupo de Actuacións Especiais dos Bombers da Generalitat, que participaron no rescate da surafricana Audrey Mash, que se perdeu nos Pireneos xunto ao seu marido.
«Canto máis me informo e leo sobre o tema, máis milagroso parece que teña sobrevivido»,destaca Audrey, que xa está recuperada, sen ningún dano cerebral, e fóra de perigo.
A muller salvou a vida grazas aos especialistas de Medicina Intensiva, Cirurxía Cardíaca e Anestesioloxía e Reanimación do hospital, que traballaron de forma conxunta para aplicarlle a técnica ECM0 (oxigenación con membrana extracorpórea) para reoxigenar os tecidos e recalentar á paciente. Máis de seis horas despois de ser rescatada, o corazón de Audrey volveu latexar de forma autónoma.
«A primeira valoración de Audrey indicaba que a situación era grave. Non lle atoparon ningún signo vital e practicáronlle manobras sanitarias prehospitalarias», explica o doutor Pere Serrat. Foi o primeiro diagnóstico que se fixo sobre as 15.30 horas do pasado 3 de novembro, cando un helicóptero dos bombeiros conseguiu localizala nun lugar elevado dos Pireneos. A pesar das adversas condicións meteorolóxicas, o equipo de rescate conseguiu subila e trasladala ata un campo basee, onde empezaron as manobras de reanimación cardiopulmonar.
Pouco máis tarde o Servizo de Urxencias Médicas iniciou as manobras de reanimación cardiopulmonar avanzada, constatando que a paciente presenta unha hipotermia severa. A temperatura do seu corpo só acadaba os 18 graos. Logo acudiu un helicóptero medicalizado para trasladala ao Vall D'Hebron, que conta cun equipo especializado na técnica ECMO, dunha gran complexidade. Sobre as cinco e media da tarde chegou ao centro.
«Parecía que estaba morta»
«O corazón non tiña actividade eléctrica, non había signos vitais, tiña a pel fría e livideces. Parecía que estaba morta, pero sabiamos que, no contexto dunha hipotermia, Audrey tiña posibilidades de sobrevivir», explica Eduard Argudo, do servizo de Medicina Intensiva e membro da ECMO Team do hospital. Deste xeito foi trasladada directamente ao quirófano, onde os profesionais do Servizo de Cirurxía Cardíaca colocaron as cánulas da máquina extracorpórea para facer circular o sangue fose do organismo.
A ECMO é unha técnica que se usa en pacientes críticos que sofren enfermidades moi graves respiratorias ou cardiológicas nas cales non abonda co apoio vital convencional. A máquina substitúe temporalmente a función dos pulmóns ou o corazón. Extrae o sangue a través dunha cánula grosa localizada nunha vea de calibre grande, móvea mediante unha bomba centrífuga para que atravese o oxigenador, onde se incorpora osíxeno, e retírase dióxido de carbono. Posteriormente, o sangue se reintroduce no organismo por unha vea ou arteria, como se fixo no caso de Audrey.
«Con Audrey, que estaba con hipotermia severa a 20 graos de temperatura cando chegou ao hospital, o obxectivo era oxigenar o sangue e perfundir os seus tecidos, pero tamén recalentarla para, lentamente, aumentar a temperatura corporal. Polo tanto, a ECMO permitiu levar osíxeno aos tecidos e recalentar o seu organismo», apunta Eduard Argudo, o responsable do equipo.
O obxectivo de aplicar a técnica extracorpórea a unha paciente que levaba en paro cardíaco máis de dúas horas antes da chegada a Vall d'Hebron era, segundo Argudo, «gañar tempo para que o cerebro recibise osíxeno mentres tratabamos a causa do paro cardíaco e corrixiamos as alteracións que presentaba». «A hipotermia -engade- estivo a piques de causar a morte a Audrey, pero, á vez, tamén a salvou, posto que o seu organismo e, sobre todo, o seu cerebro, non se deteriorou. Se estivese en paro cardíaco tanto tempo cunha temperatura corporal normal, teriamos certificado a súa morte. Pero sabiamos que, cunha hipotermia tan severa, tiña unha oportunidade de sobrevivir».
Despois de que se lle parou o corazón ata que volveu latexar autónomamente, pasaron máis de seis horas. Unha vez recuperada, Audrey presentou unha situación de disfunción multiorgánica que requiriu tratamento na uci, na que estivo sete días. Aínda que o seguimento da muller continúa, outro dos feitos que converte o caso en máis extraordinario aínda é que non parece presentar secuelas neurolóxicas. «Practicamente non hai casos de persoas que teñan estado co corazón parado tanto tempo e teñan podido ser reanimados», subliña Eduardo Argudo.
Audrey Mas saíra de excursión aos Pireneos, co seu marido, Rohan, o pasado 3 de novembro. Ambos son surafricanos, pero residen en Barcelona. Ían realizar un percorrido desde Coma de Vaca a Nuria, pero as condicións meteorolóxicas foron empeorando ao longo da mañá a causa do frío e a neve. A muller non lembra nada daquel día, pero Rohan explica que cara á unha da tarde a súa muller empezou a falar de forma estraña e inconexa. Pouco despois deixou de moverse e quedou inconsciente. Rohan estaba en contacto cuns amigos que se atopaban en Vall de Nuria, quen avisaron aos bombeiros da Generalitat. A parella foi localizada grazas a unha foto que lles enviou o propio Rohan.