Unha web recupera a figura e a obra da xornalista e escritora Victoria Armesto

Elena Silveira
Elena Silveira MESÍA / LA VOZ

SOCIEDADE

Autora de «Galicia feudal» e primeira muller na Vicepresidencia do Congreso, recibiu a Medalla Castelao

29 ago 2019 . Actualizado ás 05:00 h.

«Foi culta, intelixente, curiosa e abordou os seus artigos de forma pouco común e con temas que hoxe en día están de actualidade». Así describía onte Juan Fernández Armesto á súa nai María Victoria Fernández-España e Fernández-Latorre, máis coñecida no mundo intelectual como Victoria Armesto, durante o acto de presentación da páxina web que pretende redescubrir «a unha muller adiantada ao seu tempo», coincidindo co 20.0 aniversario do seu falecemento. O acto celebrouse nas instalacións de Casa Grande de Xanceda, en Mesía, onde tanto Victoria como o seu marido, Felipe Fernández Armesto (xornalista coñecido polo seu pseudónimo Augusto Assía), puxeron en marcha unha explotación agraria e gandeira sostible.

A historiadora Pilar Rodríguez comezou a traballar no proxecto hai un ano e medio e atopouse coa sorpresa de que a figura de María Victoria se había esvaecido: «Sabiamos que era da Coruña, xornalista vinculada a La Voz de Galicia, que escribira A Galicia feudal (1969), un libro que marcou un antes e despois na historiografía medieval galega, e que fundara a Casa Grande de Xanceda». Comentou que ao pouco tempo de solicitar documentación descubriron a unha muller «fascinante, a un personaxe crave na historia de Galicia». «Estudou xornalismo nunha época na que era inusual que as mulleres accedesen a estudos superiores, foi deputada cando a política era un terreo copado polos homes. Foi feminista e ecoloxista convencida, profundamente demócrata, europeísta e galeguista».

Sobre a faceta política de María Victoria, tamén falou o exalcalde da Coruña e ex embaixador preto da Santa Sé, Francisco Vázquez, quen lembrou que Totora, como lla coñecía familiarmente, foi «unha gran deputada» e a muller que ocupou o máis alto cargo na política española entre xullo de 1977 e decembro de 1981, como vicepresidenta terceira do Congreso dos Deputados, así como a primeira en presidir unha sesión da Cámara Baixa. Tamén foi a deputada que presentou máis preguntas non escritas e interpelacións parlamentarias. «Nesta web acredítase a súa personalidade versátil e poliédrica. Foi unha intelectual, unha gran xornalista e unha amena biógrafa e divulgadora da historia, muller feminista, liberal, galeguista sempre e consecuente coa súa terra. Pero non se pode esquecer ao personaxe institucional». Vázquez lembrou que foron rivais políticos nas eleccións de 1979, 1982 e 1986. «José Luis Meilán presentábase por UCD, Totora por Alianza Popular e eu polo PSOE. Aínda que competiamos nas urnas, despois ceabamos xuntos e comentabamos os chascarrillos que diciamos nos mitins.... E mantivemos esa relación e amizade sempre». Tamén Teresa Rey , unha das amigas máis intimas de Victoria Armesto, lembrou a personalidade dunha muller «tenaz, curiosa, independente, galeguista e profundamente liberal», á que lle encantou estar na presentación dunha web (www.victoriaarmesto.é) sobre a súa vida e obra literaria e xornalística. «Seguramente puntualizando e debatendo sobre ela».

Victoria Armesto (1925-1999) escribiu artigos como xornalista en La Voz de Galicia durante 40 anos; en 1977 ingresou en Alianza Popular e foi elixida deputada nas primeiras eleccións constitucionais. En 1986 abandonou a política, pola negativa do partido a apoiar o referendo sobre a OTAN e en 1997 recibiu a Medalla Castelao.