Santiago Pemán: «Non me gusta o bo tempo»

O Libro de Estilo obriga a tratar de vostede ao entrevistado, pero Santiago Pemán (Santiago, 1936) pídeme en primeiro lugar que o tutee. Cítame no Aeroclub de Santiago porque, á fin e ao cabo, Pemán presume de ser piloto. O home -non agardaba menos- me frite a refráns mentres descubro que escoitalo sen miralo é como viaxar no tempo.

-Vaia seca que temos. Sorpréndelle?

-Si, sorpréndeme. Pero son ciclos. Igual dentro de dous ou tres anos cambia e temos invernos deses nos que chove desde setembro a xuño. Eu lembro cando se recollían tres mil litros por metro cadrado ao ano en Santiago. E neste momento estamos en 1.800.

-Bo, sempre se dixo que Santiago era a cidade de España onde máis chovía.

-Iso ten unha explicación. Entón só había pluviómetros na Coruña e en Santiago.

-Xa, así calquera. Que fai agora?

-Sigo vinculado á meteoroloxía porque nada me impide que abra a fiestra e vexa as nubes, ja, ja. Teño un programa en TVG dedicado aos mariñeiros que se chama Mar de fondo e fago colaboracións por aí.

-Terá tempo para pasear, ler...

-Si, vou pasear, pero teño unha dexeneración macular que me impide ler. Niso estou fodido.

-Que parécelle a información meteorolóxica que se fai agora?

-Mellorou moito, porque hai moitísimos medios. Aínda que ás veces sería bo que á xente que presenta, a nivel nacional refírome, désenlles un pequeno curso. Ás veces oes frases que... Vostede crese que se pode pór alguén diante dunha cámara para dicir «para mañá teremos nubes no ceo»? Ou ''Para mañá a previsión é incerta''. Home! Cos medios que hai agora!

-Vostede nun ascensor é unha compaña imbatible.

-Si, ja, ja. Teño algunha anécdota de ascensores. Unha vez entrei nun nun centro comercial e díxome un señor: «Con vostede aquí, non podemos falar do tempo». E, por suposto, púxenme a falar do tempo enseguida.

-Aínda mantén a súa popularidade?

-Esta mañá mesmo paroume un matrimonio. Eu agradézoo moito, pero son moi humilde. Eu non vou de guapo pola vida.

-Viu a película do día da marmota [«Atrapado no tempo»]?

-Non, pero coñezo a tradición. Por aquí temos algunhas parecidas. Por exemplo, se o 14 de setembro é ventoso, o resto do ano será chuvioso. Ou, pola conversión de San Pablo [25 de xaneiro], segundo sexa o día, así será o ano.

-Pero iso é un tiro ao aire.

-Si. Como o da marmota.

-Xa vexo que segue cos refráns. De onde os saca?

-Os refráns son a Internet da Idade Media. Todos teñen o seu por que. Eu sacábaos de libros antigos, da xente maior... Teño moitísimos. Todos arquivados. A ver, un para este tempo... Setembro, ou seca as fontes ou leva as pontes.

-Vaia furacáns que hai estes días.

-Si, si. Pero hai outro refrán sobre o 4 de outubro que di: o cordonazo de San Francisco por terra e mar faise notar. É o 4 de outubro, porque ese foi o día que o diaño tentou ao santo e leste espantouno a cordonazos. E un 4 de outubro foi cando nos visitou o Hortensia, con cordonazos de 140 quilómetros por hora.

-Que é o que detesta?

-Humm, non sei. O traballo mal feito.

-Cal é o seu lugar favorito?

-Pois como non me gusta o bo tempo, o meu lugar favorito é a miña querida Galicia. A min angústianme as altas temperaturas.

-Cal é a muller máis guapa que coñeceu?

-A galerna do Cantábrico.

-Entendeume ben a pregunta?

-Entendinlle perfectamente, pero preferín darlle unha resposta meteorolóxica.

-Mire, agora case todos temos unha aplicación no móbil que nos prognostica o tempo con bastante precisión. Que espazo lle queda ao home do tempo?

-O que ten un mestre., coa súa lousa e a súa mesa: dar clase.

-Dicir unha canción.

-A min gústame a música clásica, pero terei que dicir unha de Galicia. Non sei... A Rianxeira.

-Que é o máis importante na vida?

-Pasar facendo o ben, axudando á xente. A vida é acumular desenganos para ao cabo de certos anos baixar a cabeza e morrer.

-Que triste iso!

-Si, pero é así a vida. É isto o último que vai pór?

-Si, era a última pregunta.

-Pois remate con isto: Ata mañá!

---

---

---