«En poucos anos acharemos xemelgos da Terra con condicións para a vida»
SOCIEDADE
Unha astrofísica galega tamén segue a pista dos astros do novo sistema solar
25 oct 2019 . Actualizado ás 15:15 h.«O sistema solar Trappist-1 e os seus sete planetas son unha auténtica mina de ouro para estudar a posible existencia de vida ou de condicións para a vida máis aló da Terra». É o que asegura a astrofísica de Lugo Cristina Rodríguez López, que agarda acceder a parte deste botín científico desde o seu posto no Instituto de Astrofísica de Andalucía (CSIC), onde a través do proxecto Carmenes xa iniciou o seguimento do sistema solar recentemente descuberto co fin de poder concretar a masa dos astros que orbitan ao redor da estrela e intentar detectar a súa atmosfera, cuxa composición é a que poderá guindar posibles indicios de vida, máis aló do feito de que tres dos sete planetas atópense en zona habitable. Haberá máis datos cando o próximo ano empece a operar o novo telescopio James Webb, pero xa se poden realizar as primeiras aproximacións.
En realidade, a investigación xa empezara en maio do pasado ano, cando se descubriron os tres primeiros planetas de Trappist-1. Foi un avance do gran achado anunciado esta semana. Seguir a pista dos novos astros non será algo estraño para Cristina Rodríguez López, xa que formou parte do equipo que o pasado ano desvelou a existencia dun exoplaneta similar á Terra ao redor de Próxima Centauri, a estrela máis próxima ao noso sol, situada a 4,3 anos anos luz, ou 40 billóns de quilómetros. Ata a irrupción do sistema Trappist-1, que está dez veces máis lonxe, Próxima B, o nome que recibira, considerábase como o descubrimento máis importante na área e o mellor candidato para converterse nun análogo da Terra de entre os 3.500 exoplanetas descubertos.
«Próxima B -asegura a astrofísica galega- aínda nos vai a seguir dando moito xogo». Pero moi probablemente aínda haberá outras sorpresas en pouco tempo, porque a procura de xemelgos terrestres vive unha época de gran excitación. «Estou segura de que en poucos anos, en menos dunha década, mesmo en dúas ou tres anos, poderemos atopar un auténtico xemelgo da Terra, no que se dean as condicións necesarias para a vida».
Atmosfera
Para que isto ocorra non abondará con que o hipotético astro dispoña de auga líquida no seu interior. «Debe contar cunha atmosfera que redistribúa a calor e que o protexa das emisións de raios X e ultravioleta e que poida crear un campo electromagnético que impida o paso da radiación solar», constata a investigadora galega. Algunhas destas condicións mesmo poderían darse en tres dos sete planetas de Trappist-1 ou en Próxima B, pero en todos os casos será necesario caracterizar as súas atmosferas en busca non xa só de auga, senón de compostos orgánicos como o metano ou o dióxido de carbono, aínda que tampouco será doado dilucidar se a súa orixe é biolóxico ou xeolóxico.
Para os científicos, os astros que se acaban de descubrir ofrecen unhas condicións privilexiadas para o seu estudo porque conseguiron detectarse cando se atopaban en tránsito con respecto á súa estrela, o que significa que pasaban por diante dela, un feito moi pouco frecuente na investigación de exoplanetas. «Existen tan só un 2 % de posibilidades de que se atopan nunha situación adecuada para que poidan ser detectados no tránsito da súa estrela», destaca Cristina Rodríguez. Tamén é moi probable que o sistema solar Trappist-1 deches moito de ser un caso illado. De feito, o proxecto que leva o mesmo nome fixouse como obxectivo detectar planetas ao redor de sesenta estrelas ananas vermellas e frías.
Aínda que moi lonxe, atópanse nunha distancia razoable para o seu estudo e caracterización, xa que ata o momento boa parte dos exoplanetas confirmados, descubertos polo telescopio Kepler, sitúanse a máis de mil anos luz da Terra.