Quedan poucos días para o exame da PAU e calquera repaso vén ben. Se queres rascar nota, non podes meter a pata con faltas dun neno de primaria. Aplícate ben e non o botes todo a perder polas présas
24 may 2025 . Actualizado á 10:16 h.Cos nervios a flor de pel é doado que dubides ou escápete no exame algunha falta que che pode restar puntos na PAU. Como en YES somos sensibles e sabemos polo que estás a pasar, facemos contigo un repaso dos erros ortográficos máis comúns. Repasa ben o exame, leo e confía en ti, pero se che entra a dúbida, aquí vai un pequeno resumo e algún truco para que non metas a pata. Todas as décimas suman para subir nota nun exame decisivo. En calquera caso, despois da selectividade, a ortografía tamén conta!
1. AI, O SENÓN!
No ránking das faltas de ortografía hai unha que leva a palma. Non es ti só o que a comete, pero iso non é consolo. O profe que te corrixa sentirase moi satisfeito, se ao longo de todo o exame non metes a gamba coa conxunción adversativa senón. Escríbese sempre xunta e normalmente leva o non na frase anterior: «Non foi idea miña, senón súa», «Non caeu Descartes, senón Platón», como ves, no seu significado hai certa ‘oposición', así que fíxate ben e non o separes cando ten este sentido. Outra cousa é se estás a redactar e necesitas expresar outra idea diferente e recorres á conxunción condicional se: «Se non o entendes, vólvocho a explicar». Nese caso van separados porque se trata de dous elementos distintos, o si expresa condición: «Se fas ben o exame, agárdate un verán estupendo». Por iso, ese se, cando lle acompaña o adverbio non, non se pode escribir nunha soa palabra: «Se non o ves claro, repítocho». Ante a dúbida, dámosche un truco. Como sabes inglés, se houbese que traducir ese se terías que usar if. «If you call me, I will tell you the truth». O substantivo senón, que non o vas a usar case, tamén se escribe xunto: «O teu senón é aprobar».
2. POR QUE? PORQUE SI
Será que desde que entraches na etapa de primaria non che repetiron o mesmo, pero ás veces escápate ao escribilo. Tes que diferenciar o por que interrogativo do porque que corresponde sempre á resposta. Tanto se vai entre interrogacións ou nunha frase interrogativa indirecta, por que vai separado e con acento. «Non sei por que fallo sempre no mesmo», «Por que non o escribes ben, se sabes facelo?»... Vai outro truco, que é moi de andar por casa, pero non se te esquecerá. Se lle pos cona despois, e a frase segue tendo sentido, é interrogativo ou exclamativo: «Por que cona non o fixen a tempo?» , «Non sei por que cona non o fixen a tempo»... Escríbese, en cambio, xunto cando expresa o sentido ou o motivo de algo, nese caso é unha conxunción causal: «Non o fixo ben porque non sabe ortografía». Non é o teu caso. Outros dous apuntamentos rápidos. Cando porqué é substantivo adoita levar os artigos o ou un antes: «Non me deu un porqué á súa negativa», «Calquera sabe o porqué do seu suspenso»... O substantivo sempre, sempre leva acento, pero apenas se emprega. Escríbese por que separado e sen acento gráfico, en cambio, cando por e que funcionan como preposición e pronome relativo: «Mostraches moito interese por que a PAU sáiache ben». Non te leo moito máis, pero lembra que en galego ou por que interrogativo xamais leva acento!: «Por que non vas ir ao exame, se ou tes moi ben preparado?». Ánimo, que xa o tes todo na cabeza.
3. A VER
A estas alturas xa non deberías estar a repasar isto, pero ollo coas présas do exame. Non confundas o verbo haber coa expresión para ver, que usamos cando indicamos curiosidade («A ver que chulo che quedou»), cando pedimos permiso («A ver, déixasme?»), cando chamamos a atención («A ver, entendíchelo?») ou cando mostramos aceptación («A ver, claro, como non o vou a entender!»). Facer ben as cousas durante todo o curso, seguro que te axuda. A ver se non o estragas no último momento.
4. «BOTAR BOTA A H POLA FIESTRA»
Na película Ninguén falará de nós cando morrésemos, do director Agustín Díaz Yanes, hai unha escena na que se ve a dona Julia, que interpreta marabillosamente Pilar Bardem, dando clases de Lingua aos nenos do seu barrio. Unha das súas leccións, que os nenos repiten como un mantra, é unha que non se te vai a esquecer a ti tampouco: «O verbo botar bota a hache pola fiestra». Se che entra nalgún momento a dúbida, acórdate desta frase e escribirálo ben. Botar, é dicir, ‘facer que algo vaia parar a algunha parte dándolle impulso' ou ‘despedir de si algo' nunca leva hache: «Botou toda a súa roupa amais da cama», «O seu corpo bota un cheiro repugnante», «Botárono de clase». Está feito, amigo.
5 PONLLE O ACENTO AOS PRONOMES
Estás tan acostumado escribir por WhatsApp que che resulta difícil empregar os acentos gráficos, pero nese acento está a diferenza da nota. Acórdate de que os pronomes persoais ti e el lévano sempre: «Non fuches ti, foi el o que non o entendeu». Non é o caso dos determinantes e artigos, que nunca se acentúan: «O exame, o teu exame, está xa feito desde hai moitos meses».
6. AO REDOR DA CONTORNA
Grávao a lume, a locución ao redor de, que significa ‘alredor de', ‘acerca de' obrigatoriamente escribir separado: «Ao redor deste tema, debería quedar claro», «A poesía do escritor céntrase ao redor do preciosismo». Repítocho: ao redor de escríbese separado. Outra cousa é a contorna, o ambiente, como substantivo non hai dúbida.
7. «Á parte» É XUNTO
Como o seu significado leva a irnos fóra, moita xente tende a pensar que á parte se escribe separado, e non: «Á parte disto, deberías enfocarte noutros temas». «Impostos aparte, este é o diñeiro que che queda», «Fixo un á parte para falar a soas con el». Pero, ollo, cando fagas o exame de galego fíxate ben, a locución adverbial é á parte de, con acento gráfico e separado: «Á parte dous meus pais, estaban vos meus fillos».
8. SOBRE TODO
Non sei a que débese, pero empeza ser frecuente que esta locución adverbial escríbase nunha soa palabra, cando debe ir separada («Sobre todo, fíxate no exame»), como a gusto e se cadra.
9. A MIN, PERO A ti
Os profesores estarán comigo porque seguro que están fartos de quitarlle o acento ao pronome ti. «A ti non che custa nada, así que nin se che ocorra porllo». Nunca o leva, porque non ten que diferenciarse de nada. O acento diacrítico si a necesita o pronome min —«A min vasmo a dicir!»—, porque non pode confundirse coa nota musical a miña nin co determinante posesivo que fixo famoso a ET: «O meu caasaaa».
10. NON TE RAIES
Se che gusta a repostería e comícheste algún biscoito, seguro que tiña ralladura de limón. Tamén podes relar o queixo amais da pasta, porque con ll significa ‘desmenuzar algo co rallador'. O resto son raias, como as que podes facer cun xiz na parede, pero non te raies moito. A selectividade, despois de todo este repaso, sairache mellor que ben.