As augas xa era aproveitadas como mínimo no século XVIII
17 ago 2025 . Actualizado á 05:05 h.Ao entrar no bosque que non se expande máis ao sur porque o impide o Ulla, o visitante esquece do seu obxectivo, a burga de Xermeade. E é que a contorna resulta sinxelamente paradisíaco e, se fai sol, as augas do río móstranse esplendentes, lanzando brillos aquí e alá, alegrando a corrente. Así que todo ese espazo, o natural e o construído, dan forma a unha paraxe con algo (ou moito) de maxia que nun día de néboa só necesita a imaxe dun druída para pensar que o suposto e nunca demostrado pasado celta volveu.
Isto é Teo, e na burga as augas brotan cloruradas, sódicas e sulfuradas, presentan un aspecto pouco grato -todo branco no inmediato ao redor do único caño- e saen a unha temperatura constante: 15 graos. Así que as súas propiedades curativas quedan garantidas, como demostraron estudos científicos xa no século XIX (nun panel recóllense parágrafos respecto diso da Revista Médica do 15 de xaneiro de 1849, por exemplo).
A burga, cun estanque circular de pedra e que mide metro e medio de radio, ten a súa historia, unha historia que non se sabe cando comeza, «sempre estivo aí», di con certa retranca un veciño da próxima ponte medieval de Pontevea. Sen dúbida, esas augas eran aproveitadas como mínimo no século XVIII. Logo, flotando un certo aire de lenda, un sacerdote que aplicaba aquilo de querer ao próximo como a si mesmo empeñouse en construír unha piscina para uso, goce e goce dos seus semellantes aínda que fosen pobres de solemnidade, convencido de que a maior parte das súas enfermades desaparecerían. E pensábao con coñecemento: os médicos informáronlle de que había que amputarlle unha perna, negouse en primeira instancia, tomou baños en Xermeade e curou. Non era un milagre, pero parecíaselle.
Logo veu o conflito rural, tan habitual no país: unha familia intentou privatizar a fonte hai algo menos de cen anos, pero os veciños indignáronse e moveron papeis durante unha eternidade (case dous decenios) durante a cal se empezou a construír unha pequena casa de baños. O triunfo popular fixo que esa casa de baños quedase inconclusa e acabou reconvertida en merendeiro (necesitado de máis limpeza da que goza) e aí acabou a aventura empresarial. Ninguén lembraba entón que a finais do XIX Xermeade recibía a xentes de moitos quilómetros á redonda, e houbera días con trescentas visitas, moitas das cales pernoitaban nos cinco aloxamentos que abrían as súas portas en Pontevea.
Lugar restaurado (en 2010), lugar histórico, lugar san, lugar emblemático. Un auténtico encanto da comarca compostelá.
Nos arredores
Entre tanta marabilla natural destacan dous elementos: un é a pequena islita alongada moi preto da ribeira, e outro a pista que remonta en paralelo o Ulla, idónea para dar un paseo todo o extenso que o visitante queira.
Onde está
A quilómetro e medio de Pontevea, estrada a Ponte Ulla e Arzúa (AC-241) e desvío á dereita sinalizado en verde.