Promoven un roteiro histórico a Santiago a pé desde A Guarda evitando estradas, 175 quilómetros con só 15 asfaltados
19 may 2024 . Actualizado á 22:15 h.«Fixen este camiño fenomenal, como unha moza de 15 anos, aínda que teño 76; levo andado xa cinco e penso volver o ano que vén». Quen así fala é Carmen Posada e acaba de rematar a sexta e penúltima etapa do Camino de Santiago sen Asfalto, un roteiro oficioso que transita desde Camposancos (A Guarda) ata Compostela por itinerarios históricos e evitando todo o posible pisar asfalto. Son, en sete etapas, 175 quilómetros, dos que só 15 son de asfalto. O resto é terra, verde e pedra, itinerarios que ao longo da historia foron calzadas romanas, roteiros de contrabandistas de «ouro branco» (sal) ou de arrieros, entre outros.
Durante o roteiro, os camiñantes teñen que sortear numerosos obstáculos, cruzar regachos, mesmo ríos como o Almofrei, nos arredores de Pontevedra, que como todos neste tempo tan chuvioso, van moi cheos. «Pero para isto xa imos preparados, traemos bañador e cruzamos coa auga ao peito, cos regachos basta con usar o calzado de reposto», explica, coma se nada, Campio Salgueiro, estudoso e promotor deste roteiro, presidente da Asociación Amigos do Camino de Santiago sen Asfalto. Cando, excepcionalmente, o obstáculo non se pode cruzar, non lles queda outra que dar un rodeo e seguir o roteiro, chova ou saia o sol, faga frío ou calor. Dormen onde poden, a súa preferencia é facelo en palleiras, porque, «sobre todo se hai herba fresca, é unha marabilla», explica Campio. Pero lles sucede con moita máis frecuencia do que lles gustaría que non atopan palleiras, porque moitas casas están abandonadas, e entón recorren a pavillóns deportivos, colexios ou outros equipamentos públicos aos que lles permiten o acceso para durmir. E é que esta iniciativa ten, como primeiro obxectivo, á parte de gozar en grupo dunha auténtica aventura en plena natureza, chamar a atención sobre o abandono das zonas rurais e conseguir que estes itinerarios volvan ter camiñantes para revitalizar os núcleos de poboación, explica Campio Salgueiro, quen resume a gran satisfacción que a experiencia causa en quen a pon en práctica: «Gozan como condenados». Ninguén paga por participar, e unicamente cada un corre cos seus gastos, aínda que estes son escasos porque o normal é que ao longo do percorrido non atopen onde gastar diñeiro, cada un llas apaña e adminístrase como mellor pode, porque o habitual é que non haxa nin onde comprar medicamentos, salvo que atopen unha farmacia nos finais de etapa.
Onte ao mediodía chegaron a Oza (Teo), final da sexta etapa. Son un grupo de doce persoas, veciños de Vigo, que comezaron a camiñada, realizada en fins de semana, o pasado día 4. Partiron de Camposancos e remataron a primeira xornada en Torroña (Oia). Remataron a segundo en San Xosé de Prado (Gondomar); a terceira, no alto dúas Valos (Redondela); a cuarta en Bora, á saída de Pontevedra; a quinta, en Cuntis; a sexta, en Oza; e mañá chegarán a Santiago para asistir á misa do peregrino na Catedral. Como en Oza non atoparon onde pasar esta última noite, tiñan pensado volver durmir a Cuntis, onde lles facilitaron o acceso ao pavillón deportivo, desprazamento para o que contan co apoio do Centro Cultural Parroquial de Valladares (Vigo), que pon á súa disposición unha furgoneta.
«É un camiño sufrido, ao que tes que adaptarte», resume Campio Salgueiro, pero o fan con entusiasmo e coa satisfacción de logralo paso a paso, etapa a etapa. Carmen, aos seus 76 anos —no grupo hai outra muller septuaxenaria—, deixa moi claro que poucas/pouas veces gozou tanto como facendo este camiño: «O que máis me gustou foi cortar as silvas para pasar, e ata superei valados de dous metros de alto».
Este domingo cubrirán os últimos 12 quilómetros do roteiro ata Santiago, probablemente a etapa na que pisarán máis asfalto desde que saíron de Camposancos, xa que aínda que chegarán á contorna do centro histórico bordeando o río Sar, haberá estrada e rúas en Teo, sobre todo pola parte de Vos Tilos, e logo na propia cidade.
Un itinerario oficioso que empeza a espertar interese
A Asociación de Amigos do Camino de Santiago sen Asfalto móstrase moi satisfeita do interese que está a xerar esta iniciativa, que atopa apoios na Universidade de Vigo e mesmo en instancias europeas. Tamén conseguiron o documento acreditativo de realización deste roteiro, aínda que non está recoñecida como oficial entre os camiños de peregrinación a Santiago.
Campio Salgueiro, no entanto, considera que a Catedral de Santiago e as administracións deberían poñer os medios para que os peregrinos que realmente realizan o Camiño, e tamén o itinerario sen asfalto, dispoñan de facilidades para o acceso á basílica e non se vexan obrigados a sufrir longos tempos de espera nas colas coma se fosen uns turistas máis.