Enviou 61.644 notificacións por terreos sen coidar en franxas de seguridade
07 ago 2023 . Actualizado ás 13:27 h.A tempada alta de risco de incendios superou o seu primeiro Tourmalet, o mes de xullo, sen incidentes graves. Pero aínda queda moito que escalar, concretamente os meses de agosto e setembro. Para tratar de evitar que as chamas se propaguen de xeito visceral, a Xunta conta con varias iniciativas, marcadas polo Plan preventivo de Galicia. Ademais doutras actuacións, a Consellería do Medio Rural supervisa aquelas leiras que se atopan dentro as franxas de seguridade e ten potestade para sancionar aos propietarios das que están sen limpar. Na provincia da Coruña, entre 2021 e 2022, remitiu 61.644 destas notificacións, por 47.779 parcelas que poden ser clave para que as chamas non cheguen a aldeas, pobos ou infraestruturas importantes.
Nas devanditas mensaxes, Medio Rural lembra aos propietarios do custo ao que deberán facer fronte se finalmente ten que ser a Administración a que realice eses traballos, e mesmo a sanción á que se expoñen por incumprir o requirimento. A nivel galego, as notificacións nos últimos dous anos —non existen datos aínda do 2023— chegaron ata as 250.303 para 208.635 referencias catastrais, moitas delas publicadas en diarios oficiais, vía que se toma no que caso de que non se coñeza ao dono da parcela.
Inspeccións
Pero eses 208.000 terreos non foron os únicos que estiveron baixo a supervisión da Xunta. O número de parcelas controladas é moi superior, acadando as 306.643 só na Coruña, cun tamaño similar a 28.000 campos de fútbol. No referente ao Plan preventivo de Galicia, o cal estará en vigor ata marzo do 2024, prevese actuar en 60.000 hectáreas de terreo que son competencia directa da Administración. Nelas hai 5.600 quilómetros de pistas (claves para as tarefas de extinción do lume), así como 4.840 puntos de auga, cifra que aglutina aos novos e aos que se traballa no seu mantemento.
No referente ás queimas controladas, ata marzo do 2024 está previsto executalas en máis de 2.100 hectáreas. O plan conta cun orzamento de case 38,8 millóns de euros, un 17 % máis con respecto ao 2022. O obxectivo, aínda que difícil ou practicamente imposible, é evitar que o lume volva ser protagonista no verán. Aínda que durante o mes de xullo axudou a presenza de choiva, aínda quedan dous longos meses por diante.
«Pode haber neglixencias e descoidos, pero a maioría dos incendios son intencionados»
Manuel Rodríguez, director xeral de Defensa do Monte, dá claves sobre un recurso que, admite, é de todos: «Se somos un país de propietarios, todos temos unha pequena parcela para poder axudar en isto».
—Como prevé o verán?
—Ata agora a meteoroloxía hanos dado un verán máis convencional que o do ano pasado. Foi máis tradicional e na primavera tamén choveu máis. Pero bo, as previsións son que agora entra calor e que haberá unhas condicións máis propicias para a propagación de incendios. O noso labor é estar preparados para o que veña, independentemente das previsións. Hai xente que cre que temos un dispositivo que varía segundo a previsión, pero non é certo. O dispositivo é independente diso. Está todo o mundo preparado.
—Quedan dous meses por diante.
—En función do clima e da meteoroloxía poden ser meses difíciles, sobre todo antes de que entren as primeiras borrascas de outono. O combustible ten máis dispoñibilidade, hai efervescencia do material vexetal... A campaña acaba cando acaba. Queda agosto e setembro por diante.
—Como está o monte?
—Existe un problema no enfoque. O monte non se xestiona desde as direccións xerais. O monte é particular e nós soamente xestionamos, por lei, o que son as distintas fajas. Traballamos en infraestruturas defensivas, en silvicultura preventiva e nas fajas secundarias e terciarias, como son os camiños ou as fajas de protección das aldeas. A xente hase creado a idea de que as nosas brigadas forestais están rozando o monte e non, non é o seu traballo, o monte en Galicia é particular ou privado. Cando a xente ve un monte sucio di que a Xunta non limpou, pero iso corresponde aos seus propietarios. Outra cousa é o monte de xestión pública, que o hai, pero non é para nada o maioritario. Ningún organismo ten que limpar o monte.
—Entón, como está o monte privado?
—O monte privado que ten un aproveitamento comercial e que xera rendas, recursos ou diñeiro, está ben. Por algo Galicia é a comunidade que corta máis madeira de España, o 50 % do total. O monte con aproveitamento, en xeral, está ben xestionado. Sempre estamos a tirar contra nós mesmos, pero Galicia ten a superficie de madeira certificada máis grande do país. Ese é un indicativo de xestión. Hai outras partes, como a metade sur, onde queda camiño por andar. Aí entra a parte de prevención, onde entramos con estruturas clásicas, como os puntos de auga para os incendios ou as devasas. Tamén as pistas e camiños que circundan a zona forestal, que hai que manter en condicións de accesibilidade para que poidan circular os medios de defensa, e que nos permitan ter as aldeas e os pobos seguros.
—Que reto márcanse de cara ao futuro?
—Sobre todo non ser unha anomalía e que a intencionalidade estea en parámetros do resto de Europa. Esa é nosa principal secuela. Hai outros factores, como o estado do territorio, pero o fundamental é a intencionalidade, sobre todo en certas zonas e comarcas. Se estivésemos nos parámetros do resto de Europa viviriamos noutro escenario. Temos a biomasa que temos e unha capacidade de rexeneración que non hai no continente. Ese é un factor que sempre está aí, pode haber neglixencias e descoidos, pero a maioría dos incendios son intencionados.
Barbanza foi a comarca máis golpeada polas chamas durante o 2022
A Consellería do Medio Rural fai públicos os datos referidos aos incendios. En referencia aos vividos en 2022 na provincia da Coruña, a comarca de Barbanza foi a máis golpeada polas chamas, que calcinaron 1.471 hectáreas. Ferrol viu como se queimaban 151, mentres que Bergantiños e A Coruña quedaron sen 23. En Santiago foi menor, 16, mentres que os veciños de Fisterra perderon outras 62.
A maior parte da provincia atópase no nivel moderado de risco por lume
A Consellería do Medio Rural conta cun índice que marca o risco diario de incendio en toda a xeografía de Galicia. No caso da provincia da Coruña, a súa probabilidade é moderada, mentres que hai zonas que mesmo se atopan no chanzo máis baixo. É o caso da serra de Barbanza, zonas da comarca de Muros e As Pontes e a comarca de Ortegal. No outro extremo atópase a contorna de Ordes e Finisterre, onde existe unha maior probabilidade de propagación das chamas.