Este programa para dispositivos móbiles está baseado nun ensaio científico realizado con escolares alemáns durante tres anos, que demostrou melloras na capacidade matemática, de comprensión e de adquisición de coñecementos
22 ago 2025 . Actualizado á 09:20 h.Chega setembro e moitas persoas ponse o obxectivo de volver ao ximnasio. Pero os músculos abdominais, de brazos e de pernas non son as únicas partes do corpo que se deben exercitar. Tamén se pode -e débese- adestrar o cerebro: a maioría das persoas poden reter entre cinco e sete fragmentos de información antes de ter que escribilos, pero esta métrica pódese mellorar. Facelo favorece á concentración, á planificación e á resolución de problemas; o que no ámbito da neurociencia coñécese como memoria de traballo ou memoria operativa. É o equivalente humano á memoria RAM dos computadores e pode ser determinante tanto en estudantes, á hora de obter mellores resultados académicos; como en adultos, para ser máis eficientes nas súas tarefas profesionais e persoais. Máis aínda nun momento como o actual no que varios estudos internacionais coinciden en que a capacidade de atención caeu en máis dun 70% en só dúas décadas, e España segue rexistrando taxas de abandono escolar temperán. Todas estas variables apuntan a un mesmo fenómeno: a desconexión mental.
Os beneficios de acudir a un ximnasio mental demostrouno The Impact of Working-Memory Training on Children's Cognitive and Noncognitive Skills, un estudo independente liderado pola Universidade de Zúric que seguiu durante tres anos a máis de 500 escolares en Alemaña. Os nenos que completaron o programa, de só 12 horas de duración, mostraron avances significativos en aspectos como a xeometría, a lectura, o autocontrol e o cociente intelectual, cun impacto comparable ao desenvolvemento cognitivo obtido tras un ano adicional de escolarización. Tres anos despois do adestramento, un 46% destes alumnos puido acceder ao Gymnasium (a vía académica superior en Alemaña), fronte ao 30 % do grupo que non o fixo. «O relevante deste estudo non é só que os beneficios duren, senón que incluso se acumulan co tempo; vimos melloras que seguiron crecendo anos despois», destaca Torkel Klingberg, profesor do Karolinska Institutet de Suecia que, coa base científica do devandito estudo, creou un protocolo e fundou Cogmed, spin-off que está detrás da aplicación para dispositivos móbiles Nuroe. Con ela propón aproveitar pequenos momentos diarios diante da pantalla para manter en forma a memoria de traballo, unha habilidade cerebral clave para concentrarse, resolver problemas ou seguir instrucións. «Abondan sesións breves, ben estruturadas, e, sobre todo, expostas de forma atractiva para eles».
O auxe da intelixencia artificial, a sobrecarga dixital e a diminución da capacidade de atención están a transformar as esixencias que se impoñen á próxima xeración. Xa non abonda con ensinar contidos, tamén se deben fortalecer os sistemas mentais que fan posible a aprendizaxe. «Ao levar o control da atención ao límite varias veces por semana durante varias semanas consecutivas esta función aumentará e fortalecerase como un músculo», explica Álvaro Fernández Ibáñez. Divulgador especializado en neurotecnología, é o investidor español desta empresa tecnolóxica que xa lanzou o seu produto por todo o planeta; «España é o quinto país por número de usuarios», detalla, por detrás de Alemaña, Suecia, o Reino Unido e Estados Unidos.
Dispoñible en Android e iOS, o programa Nuroe consta de 40 sesións de adestramento curtas, duns uns 15 minutos cada unha, nos que o usuario debe pasar unha serie de probas baseadas en repeticións; aparentemente son sinxelas, pero vanse complicando aos poucos. Como recompensa, tras cada sesión, o usuario pode ir construíndo unha cidade imaxinaria a partir das moedas que logra co adestramento. O programa complétase nun período de entre oito e trece semanas; «Trátase dunha intervención única, sen necesidade de subscrición continua», destaca Fernández Ibáñez, e insiste en que está baseado en máis de 25 anos de investigación neurocientífica e que foi validado en máis de 120 estudos revisados por pares. Está deseñado para nenos de entre 6 e 18 anos e adáptase aos períodos de maior plasticidade cerebral.
«Pero tamén é interesante para os adultos», explica o experto. Por iso, cada subscrición permite que realicen o programa dous usuarios diferentes, coa intención de que o fagan de xeito paralelo, por unha banda un adulto e, por outra un neno. Ademais, aínda que de momento se lanzou enfocado no público infantil, os expertos valoran o seu potencial para outros colectivos. «A neurociencia avanzou moito nos últimos anos para reducir a demencia e este é un proxecto que se atopa entre o medicamento e a educación», di. Explica que decenas de psicólogos xa o utilizan en España para os seus tratamentos e que en Estados Unidos hase utilizado para terapias con persoas con déficit de atención; no entanto, Fernández Ibáñez está convencido de que «moita xente non ten déficit de atención senón déficit na memoria de traballo», o que se adestra no ximnasio virtual de Nuroe.
Os seus creadores aseguran que fortalece a concentración e o control dos impulsos; aumenta o coeficiente intelectual fluído; mellora o rendemento académico e desenvolve a resiliencia cognitiva nun mundo cheo de distraccións. «Ademais créase unha experiencia tecnolóxica positiva, un tempo de pantalla efectivo», destaca.