Os 4.000 expertos en intelixencia artificial e «big data» polos que suspira España

S. Gómez

REDE

ia.Una clase sobre IA en la UDC
Unha clase sobre IA na UDC CESAR QUIAN

As grandes empresas buscan perfís que dominen as novas tecnoloxías, aínda que o déficit é aínda desolador

04 jul 2025 . Actualizado á 05:00 h.

O big data e a intelixencia artificial (IA) impactaron de pleno na economía mundial. Ambas as tecnoloxías, completamente disruptivas, convertéronse no enésimo reto das empresas, que tratan de amoldarse a elas para evitar acabar sendo devoradas e fagocitadas. Ocórrelle o mesmo ás multinacionais, que ven como os especialistas escasean: atopar expertos tecnolóxicos está máis caro e difícil que nunca. Quedou claro no último grande evento europeo sobre a materia, o Dixital Enterprise Show 2025, celebrado en Málaga, onde tiveron voz algunhas das compañas máis importantes do Vello Continente. Foi o caso de Ferrovial, que recentemente mudou a súa sede social a Holanda, e cuxa responsable de transformación dixital, Lucía Frecha, puxo unha cifra a esa necesidade de profesionais en España: «Hai máis de 4.000 posicións de IA e datos sen cubrir. Agardamos que este ano se ocupase un 15% máis».

A experta tamén deixou claro que cada vez afrontan máis retos para que os persoais estean preparadas ante un mercado que cambia a un ritmo frenético. Citou especificamente ao acceso dos empregados ao mercado global, o que provocou que a rotación sexa dunha media de dous anos e medio. «A maior fenda atópase nos perfís computer vision, mentres que os que están relacionados con governance iranse cubrindo mellor. En IA estamos dentro do desafío do bo goberno, e estes especialistas aínda non abundan», destacou a directiva.

Tamén apuntou que todos os traballadores deberán contar con nocións de IA xenerativa, que permite crear os chamados axentes virtuais: «Estes axentes, que poderá crear o empregado, van requirir unha formación e un control adecuado. Están a empezar a chegar, e debemos aprender a gobernarlles».

Nesa idea tamén incidiu Rosa Montero, de Airbus, que destacou o déficit de profesionais formados que se están atopando. Apuntou que «o binomio empresa e entidade educativa ten que ser esencial, básico, e constante, incorporando aos perfís e establecendo proxectos de traballo conxuntos. Debe existir un diálogo continuo». Representantes de distintos centros académicos tamén se reuniron na cita para valorar a incorporación dunha visión humanista na formación. Francisco García, catedrático emérito da Universidade Complutense de Madrid, destacou que IA «non é que poida axudar a mellorar a transferencia de coñecemento entre empresa e a academia, é que ten que facelo». Avogou por un diálogo entre compañas, institucións e universidades: «A IA pódenos axudar, porque non vai a interaccionar, senón a interactuar e a enriquecer perspectivas».

Máis retos

Juan Salvador Victoria, vicedecano de Investigación e Transferencia na Facultade de Ciencias da Comunicación da Universidade de Málaga, apostou por un enfoque multidisciplinar para investigar sobre IA e utilizando a IA: «Esta tecnoloxía realmente en si mesma non é relevante, senón que nos leva a reconstruír, recoñecer a intelixencia humana». Propuxo pór en marcha un enfoque transversal, onde máis aló de incluír a IA e a súa manexo nos plans de estudo, puxo énfase na introdución dunha materia completamente rompedora: intelixencia humana.

Bella Palomo, decana da Facultade de Ciencias da Comunicación da Universidade de Málaga, trasladou tamén a súa inquietude polos riscos procedentes dun uso inapropiado das ferramentas de aprendizaxe automática: «Os nativos dixitais non son inmunes aos perigos derivados das novas tecnoloxías porque non tiveron unha formación especializada neles. Preocúpanos que ese grande éxito dixital remátese transformado nun fracaso social». Considerou que as facultades, empresas e centros escolares son importantes para tomar conciencia: «Estamos a crear unha ferramenta de intercambio automático de datos para poder automatizar a desinformación, pero somos conscientes de que hai marxe de erro».