Paula García, bióloga: «Gustaríame deseñar unha aplicación que a miña nai poida usar na cociña»

Paula García Oliveira acaba de recibir un dos Premios de Investigación, transferencia e Divulgación Científica que outorga o Campus Auga —a especialización acreditada do campus ourensán— para recoñecer o talento e o esforzo do persoal investigador da Universidade de Vigo. A súa tese doutoral Descubrindo o potencial industrial de Árnica montana: un estudo exhaustivo sobre a caracterización, extracción e aplicacións tecnolóxicas de compostos fenólicos, supúxolle ser unha das nove persoas distinguidas este ano polo xurado, algo que agradece esta canaria de nacemento —os seus pais emigraron ás illas— que sente tan galega como o que máis. De feito, confesa que aínda que lle seduciría participar nalgún proxecto de investigación no estranxeiro, non se iría para sempre. «Prefiro traballar aquí. Tiven a oportunidade de irme fose e a forma de vivir que temos en Galicia non se atopa en todos lados. Gústame a investigación, pero tamén hai outras cousas e é importante estar a gusto na vida».

Paula conta que a bioloxía lle apaixona desde moi pequena. «Nunca tiven ningunha dúbida sobre que carreira ía elixir. Os meus avós tiñan un horto e a min gustábanme moito as plantas, sempre tiven moita curiosidade por como se cultivaban e desenvolvían. Lembro experimentos que facía de pequena machucando herba para ver a clorofila», narra. Nunca se arrepentiu da súa decisión. Afirma que as plantas seguen apaixonándolle. Por iso elixiu unha das que máis unida está á tradición dos coidados para o seu doutoramento. «Eu empecei traballando con bastantes plantas do medicamento tradicional galego, interesábame indagar se ningunha tiña algún potencial biolóxico que puidese utilizarse para outras aplicacións ademais das xa coñecidas. En concreto Árnica seguía ofrecendo moitos interrogantes sobre os compostos e cales son responsables de que funcione e quixen avanzar nese coñecemento e noutros usos», conta. A investigación que serviu de pé a esa tese segue avanzando co equipo do que forma parte Paula e conseguiron chegar a un prototipo de películas biodegradables que poidan axudar a preservar os alimentos debido ao compoñente antioxidante da planta.

Paula tivo unha incursión na empresa privada. Traballou en departamento de análise e control de calidade de diversos tipos de produtos alimentarios. Unha experiencia que di que lle gustou. «O mundo empresarial é onde se materializan os traballos que facemos os investigadores, é un paso máis preto do usuario final pero a diferenza é que aí estás máis repetindo pautas e métodos xa establecidos, mentres que na universidade nós traballamos na primeira fase, desenvolvendo e implementando esas melloras que nos permiten seguir avanzando», explica. Paula segue traballando en investigacións relacionadas co sector agroalimentario. «A diversidade de moléculas é incrible e existen moitas que poderían ter unha potencial aplicación», di para expresar a amplitude do campo no que lle gustaría seguir avanzando.

O seu soño, di, sería dar un paso determinante na investigación. «O que máis me gustaría é que ningunha das miñas investigacións chegase aos usuarios, a un produto que calquera poida usar ou escoller: un alimento suplementado, un material que protexa os alimentos. Gustaríame chegar a unha aplicación que a miña nai puidese usar na cociña. Ver que algo que deseñaches ti chega ao mundo real é o máis», di. Confesa que iso é case unha carambola do destino e tamén que traballa pensando nunha meta máis alcanzable: «Oxalá as miñas investigacións sirvan para os que veñan despois. Iso é tamén motivador porque, aínda que o teu traballo non chegue a ese beneficiario final, si que pode sentar as bases para que outros avancen para conseguilo».

Recoñece que para traballar nisto hai que ter unha gran capacidade de afrontar a frustración porque moitas veces o traballo trábase nunha rúa sen saída. «Hai que saber xestionalo. Creo que é cuestión de pensar: ‘‘Eu cheguei ata aquí''. Hai que acougarse, buscar por onde seguir e pensar que se cadra outra persoa atopa un enfoque distinto a partir de onde ti o deixas».

«Miro as etiquetas pero se de verdade algo me apetece, non me obsesiono»

Paula García conta que aprendeu que para ter a mente despexada para o seu traballo necesita afastarse da idea de rata de laboratorio. «Ás veces non podes deixar un experimento a medias e non estás xusto pendente do reloxo e das oito horas de xornada, pero o tempo de lecer é necesario. Eu para manter a cabeza despexada necesito algo de exercicio. Por épocas fixen baile, natación e agora estou máis en ximnasio. Tamén me encanta ler, sobre todo novela negra e histórica e os videoxogos de aventura», conta. Pero ademais, como boa galega de raíz, goza coa comida. «Como de todo», di. Asegura que, aínda que ao traballar con alimentos e compostos, ten algo de deformación profesional cando vai ao súpers, procura controlalo. «Busco que a lista de ingredientes sexa curta e que teña produtos amigables. Miro as etiquetas, pero se algo me apetece de verdade, non me obsesiono. Todo depende de como vaia de apurada ou incluso de como estea é día. Pídemo o corpo? Pois vai ao carro e listo», conta.

---

---

---