Onde hai unha cantidade elevada de diñeiro público sempre existe o risco de que xurdan prácticas corruptas. Vímolo nos gobernos de Felipe González, co caso Filesa, Roldán ou o BOE; vímolo na trama Gürtel que fixo caer a Rajoy, e volvémolo a ver con Santos Cerdán. Hai dous tipos de tramas ou dous niveis na mesma trama. O primeiro incumbe ao enriquecemento persoal cando saen á luz uns chourizos vivindo por amais das súas posibilidades. E o segundo, cando se constata que as mordidas serven para financiar o funcionamento do partido.
Que o diñeiro ingresado de forma irregular utilícese para pagar a actividade dunha formación política é dunha tremenda gravidade, porque pon en cuestión o sistema democrático. Se un partido ao que os cidadáns lle encargan dirixir o país salta os mecanismos de control e fai trampa, queda deslexitimado.
Con todo, a memoria popular ten o seu propio funcionamento. Que é o que lembramos sen esforzo dos casos de corrupción que saíron á luz tras a crise do 2008? Os cartóns black. Aquelas que Caixa Madrid puxo ao dispor dos seus conselleiros, que estaban fose da contabilidade oficial e que os beneficiarios usaron en cuestións tan vinculadas á súa desempeño profesional como ceas de luxo, copas, hoteis, mobles ou paus de golf. E da Gürtel? O Xaguar no garaxe que non chamou a atención da exministra Ana Mato, a cuxos fillos a trama tamén pagou a comuñón e unha viaxe a Disneyland París. E que imos lembrar da trama Cerdán? A imaxe da súa muller, A Paqui, famosa entre as vendedoras dEl Corte Inglés polo seu costume de gastar e gastar.
E por que son estes detalles os que permanecen na memoria? Porque calquera cidadán pode medilos, valoralos. Porque todos imos a El Corte Inglés e sabemos o que é comprar alí. Porque ir a Disneylandia é un esforzo que moitos pais non poden permitirse e marchar de vacacións require moita planificación para millóns de familias. Cando se descobre que os que teñen que velar polo benestar do país gástanse o diñeiro en cousas que aos demais lles custan tanto esforzo, é imposible conter a indignación. Indignación por saber que os representantes aos que elixiron nas urnas cren que dedicarse ao servizo público é dispor dun cartón sen límites.