
A memoria é fráxil. Apenas se lembramos que Irán foi un grande aliado estadounidense en Oriente Próximo. Ou quizá sería máis preciso dicir que o Shah Mohamed Reza Pahleví mantiña unhas estreitas relacións con EE.UU. e, aínda que agora nos poida resultar absolutamente inverosímil, con Israel. Non só a CIA interveu en Irán para impedir que un golpe de estado, apoiado polos seguidores do nacionalista Mohammed Mossadegh, triunfase en 1953, senón que impulsou moitas das políticas modernizadoras do shah Mohamed Reza Pahleví ata que este se viu obrigado a fuxir do país en 1978. Pero, ademais, e este é quizá o dato máis curioso, EE.UU. forneceu a través de Israel e Irán axuda militar aos kurdos de Iraq durante a guerra que este grupo étnico mantivo contra o Goberno republicano de Bagdad na década dos sesenta. O obxectivo non era lograr que os kurdos obtivesen unha autonomía ou, no caso máis optimista, a independencia, senón desestabilizar aos sucesivos executivos iraquís, impedindo así que a URSS puidese controlalos. A boa sintonía cambiou a mediados dos setenta.
O pacto acadado entre o shah Mohammed Reza Pahleví e, o entón vicepresidente de Iraq, Sadam Huseín en 1975 interrompeu a colaboración a tres bandas. Pouco despois, o triunfo da revolución islámica de 1978 e o acceso ao poder do aiatolá Ruhollah Jomeini iniciou o terrible antagonismo entre estes países, cuxo epítome foi a crise dos reféns durante a cal 66 estadounidenses permaneceron secuestrados 444 días.
Desde entón, a loita pola influencia geoestratégica, pero sobre todo polo control dos recursos petrolíferos desta rexión, alentou a intervención, xeralmente militar, de EE.UU. Washington apoiou o réxime de Sadam Huseín cando Bagdad se viu en serias dificultades para frear o avance de Teherán durante a guerra de 1980 a 1988. Despois, o réxime de Sadam converteuse tamén en inimigo de EE.UU. ao invadir Kuwait en 1991. Tras máis dunha década de sancións sen resultado, a invasión do 2003 puxo fin á ditadura do Baaz en Iraq, pero iniciou o caos sectario que propiciou a irrupción do terrorismo islamita e unha crecente influencia de Irán en Iraq a través da súa maioría xiíta no Goberno de Bagdad.
Agora cando, a pesar de as promesas antibelicistas de Trump, EE.UU. golpeou directamente ás centrais nucleares iranianas de Fordow, Isfahán e Natanz, preguntámonos cal será o seguinte movemento de Teherán despois do ataque á base de Doha e, para o caso, de Israel. De momento, Netanyahu logrou o que foi o seu obxectivo das últimas tres décadas, eliminar a ameaza nuclear iraniana. Veremos se Irán actúa de xeito moderado ou abre a caixa de Pandora, tendo en conta de que non dispón de ningún apoio na rexión e a súa propia poboación debátese entre o odio ao réxime islámico e a indignación polos ataques de Israel e EE.UU.