Desde o inicio da súa apertura económica en 1978, a República Popular de Chinesa viviu cambios singulares. A longa viaxe desde a planificación centralizada establecida por Mao Zedong, practicamente autárquica, cara a unha economía orientada ao mercado seguindo as directrices de Deng Xiaoping, situou ao xigante asiático no segundo posto da economía internacional. Baixo a dirección de Mao prohibiuse a propiedade privada, converteuse aos empresarios e aos terratenentes en criminais e o Estado fíxose co control do mercado. O segundo plan quinquenal que tiña que pór en marcha o «gran salto» de 1958 a 1962 para converter Chinesa nunha gran potencia industrial supuxo o traspaso forzoso dos recursos da agricultura á industria pesada, provocando unha gran fame negra da poboación, o cal, unido ás purgas masivas practicadas coa denominada Revolución Cultural iniciada en 1966, someteu o país a grandes penurias.
Esta deterioración foi freado tras o falecemento de Mao en 1976 e o posterior ascenso ao poder de Xiaoping en 1978. Dado que a planificación central non podía eliminarse de golpe, baixo o seu mando levou a cabo un desenvolvemento progresivo da contorna rural e a agricultura coa creación de empresas nos pobos e cidades. O establecemento de zonas especiais de economía nas áreas costeiras pavimentou a transformación da China nun dos principais xogadores no comercio internacional. Os prezos fixos estatais comezaron a competir cos do libre mercado, o que fixo que, en 1987, durante o 13 congreso do Partido Comunista, aprobásese a constitución de empresas privadas. Con todo, a alza da inflación en 1988 e a expansión da corrupción fixo que o descontento cristalizase nas protestas en Tiananmen de 1989. Tras un período de represión, a economía volveu arrincar en 1992 coa liberalización dos prezos e a relaxación das restricións ao comercio internacional.
Con todas as súas deficiencias, a lixeira retardación comercial tras décadas de crecemento exponencial e as taras da forte centralización, Chinesa é un piar crucial da economía mundial, cuxa fortaleza non vai verse sacudida pola absurda presión arancelaria de Trump. A estratexia do asesor estadounidense Navarro non vai funcionar porque Pequín leva oito anos preparándose para esta continxencia e, ademais, controla gran parte da débeda norteamericana. Neste pulso de titanes, a cuestión non é quen cederá, senón canto tardará en facelo.