SOS desde a biblioteca da Facultade de Historia

Yashmina Shawki
Yashmina Shawki CUARTO CRECENTE

OPINIÓN

SANDRA ALONSO

04 jun 2024 . Actualizado á 05:00 h.

Non é un edificio bonito. É cadrado, pétreo, sobrio e monótono, como corresponde ao seu deseño neoclásico e á súa factura entre 1769 e 1805. Con todo, ten un «algo» que atrae. Quizá é a simpleza do seu deseño ou a solidez das súas paredes, ou simplemente o espírito de todos os alumnos e profesores. O edificio, que é sede da Facultade de Xeografía e Historia desde fai máis dun século, zumega antigüidade por todos os seus poros, literalmente. Desde as aulas onde se aliñan os pupitres ata os ateigados despachos dos profesores, todo ten o encanto que a pátina do tempo outorga. Pero, tamén, a deterioración, a obsolescencia e a difícil adaptación ás necesidades dunha nova forma de ensinar e estudar.

A biblioteca, que se atopa na última planta, é un dos tesouros da Universidade de Santiago, non só porque a súa sala de lectura está rodeada por fermosas librerías, senón porque alberga un patrimonio cultural de incalculable valor. Na era da dixitalización esquécenos que, para que hoxe poidamos acceder a case todo o saber da humanidade facendo clic, previamente foi necesario o traballo de millóns de persoas creando, estudando, transcribindo o coñecemento. Desde os primeiros comprimidos de barro con escritura cuneiforme dos antigos pobos babilonios, pasando polos escribanos medievais, quen empregou as súas vidas creando ningúns dos incunables que hoxe mostra a catedral de Santiago, ata os primeiros libros impresos, todo nos lembra o afán por aprender, por mellorar, por crecer. E se hoxe somos o que somos é grazas ao coñecemento acumulado nos vellos e poeirentos tomos que se acumulan nela.

Pero o saber pesa, tanto como os 150.000 tomos que alberga e que deben ser trasladados porque a estrutura do vello edificio da Facultade de Xeografía e Historia xa non pode soportalos. Como sempre, as intervencións levan a cabo in extremis. Hai pouco diñeiro para a investigación, moito menos para a historia, un erro terrible porque só coñecendo o noso pasado podemos entender o noso presente e enfrontar o futuro.