Dicir ole e ole, que o olé non ten graza

Sandra Faginas Souto
sandra faginas O meu MUNDO É OUTRO

OPINIÓN

Raul Caro | EFE

24 abr 2023 . Actualizado á 05:00 h.

Como estamos no tempo da Feira de Abril é momento de facerlle palmas a esa interxección que se utiliza con todo a arte española cando algo nos quita o sentío: oleeé! Pero, sendo xustos co uso, e puristas co flamenco das palabras, hai que dicir que poucos de nós pómoslle o acento cando falamos. Por iso mesmo, a pesar de que a RAE mantén a entrada desta interxección co acento gráfico —aínda que a acepta tamén sen el— é interesante a reflexión que facía un andaluz estes días a través de TikTok. Na súa opinión, el distingue á xente sevillana da que non é sevillana dependendo de se emprega este termo con ou sen acento. Os andaluces de prol quítano, así que ante calquera experiencia que mereza o afago, todos inclínanse polo «ole e ole e ole». Así, sen facela palabra aguda. 

Ese ole é o que se canta en calquera copla, como aquela dAs cousas do querer, que bailaban Ángela Molina e Manuel Banderas na película de Jaime Chávarri: «O ole é unha palabra, ole!, que non ten explicación / o ole é como unha rosa, que sae do corazón...».

O certo é que o olé con acento asóciase maioritariamente a ese berro toureiro que o gentío repite na praza para animar ao destro, pero como cada vez hai menos touros, xa apenas se percibe a súa influencia. O olé soa, como di o andaluz de TikTok, un tanto artificioso, como cando un estranxeiro zapatea unha sevillana con pouca graza no taboado. Que por moita intención que lle poña, nótase que non lle sae de dentro.

Coas palabras sucede o mesmo. Agora que a RAE devolveu o acento ao , cando hai ambigüidade, podería manifestarse sobre se ten o olé que desfacerse do seu acento agudo cando son poucos os que se lle pon. É un debate que abre fronteiras e define unha esencia moi española. Eu, como son do pau xitano e máis arrebatao, quedo a forma propia da súa xerga. E «Eleee!», que siga a festa.