A calquera profano en materia xurídica, como é o meu caso, custaralle entender que o dereito europeo estea por amais do noso. Talvez porque Hispania resultou fundamental no ordenamento xurídico máis relevante da historia: o dereito romano. Agora, que non existe Hispania, quen ordena é o dereito luxemburgués (sede do Tribunal de Xustiza da Unión Europea), lugar que como é sabido posúe un florecente pasado na creación do corpus lexislativo de Occidente: xa só a ironía protéxenos do tedio e a ferida. Digo que o 5 de maio o alto tribunal europeo ditaminou que os accionistas do Banco Popular nada poden reclamar ao Banco de Santander, entidade que nunha aciaga madrugada de fai case cinco anos quedou co Popular polo módico prezo dun euro. Dicían entón as linguas bancarias que só o seu valor patrimonial superaba os 11.000 millóns de euros. Iso era o de menos. Tamén se demostrou que o banco era solvente, a pesar da crise de liquidez que estaba a sufrir e que levou á Junta Única de Resolución (JUR) a vendelo. Fíxose de noite, ou sexa, con nocturnidade. O de aleivosía non o anoto. E sen que mediase poxa ou se testase o interese doutras compañas polo Popular, vendeuse.
Máis de trescentas miles familias, moitísimas coruñesas, tiñan investidos os seus aforros ou parte deles en accións do Banco Popular que, anteriormente, fíxose co noso Banco Pastor. E comezou o baile polos xulgados. Obviamente, eses trescentos mil investidores sentíronse estafados. Presentáronse aproximadamente unhas 17.000 demandas pola vía civil. E os xuíces españois, a inmensa maioría, deu a razón aos accionistas. Resulta que foran enganados (Europa non o discute). As peritaxes sinalaron que o folleto da ampliación de capital do 2016 do Banco Popular era falso. En boa lóxica, os nosos xuíces, que son os que saben de dereito, fallaron a favor dos accionistas e contra do banco comprador. Pero chegou o 5 de maio e, respondendo a unhas preguntas prejudiciales da Audiencia coruñesa (que paradoxal todo), o TSJUE sinalou que se quedaron sen nada. Imaxinen vostedes ás trescentas mil familias. E imaxinen tamén a cara dos xuíces que aplicaron, como corresponde , a lexislación española. Os mesmos xuíces que hai anos reclaman que Europa devolva a prófugos independentistas.
Este conto, aínda inacabado, resulta tan humillante para o sentido común que volvín a Kafka e os seus pesadelos. Lembro o relato Ante a lei. Nel un home pretende cruzar a porta da Lei, pero un Gardián impídello. Ao final, cando o home se morre, o gardián dille: «Ningunha outra persoa podía ter recibido permiso para entrar por esta porta. Esta entrada estaba reservada para ti. Agora voume e pecho a porta». Agardo que alguén poida abrila.