Aqueles que non poden lembrar o pasado están condenados a repetilo». En 1905, o filósofo Jorge Agustín Nicolás Ruiz de Santayana, coñecido como George Santayana, deixou escrita esta sentenza no seu libro A razón no sentido común. Pero se, en efecto, esquecer o que se fixo mal conduce inevitablemente a repetilo, borrar aquilo que se fixo ben é dar un paso máis e penetrarse nunha espiral perversa de imposible saída. Iso é o que, 44 anos despois, buscan quen presenta a Lei de Amnistía, coa que España evitou repetir o maior dos seus erros, como unha lei de punto final imposta á esquerda pola ditadura franquista para autoindultarse, e que hai que derrogar. Para desmentir esa falsidade histórica basta consultar aquí o Diario de sesións do pleno do Congreso do 14 de outubro de 1977, no que se aprobou a Lei de Amnistía. Un exercicio que recomendo a todos, non só para coñecer a verdade, senón para comprobar canto dexenerou a oratoria dos nosos parlamentarios.
«Como poderiamos reconciliarnos os que nos estiveramos matando os uns aos outros se non borrabamos ese pasado dunha vez para sempre?... Pedimos amnistía para todos, sen exclusión do lugar en que estivese ninguén». Quen así falaba era Marcelino Camacho, secretario xeral de Comisións Obreiras e deputado do Partido Comunista. Dúas semanas antes, o secretario xeral do PCE, Santiago Carrillo, fora aínda máis explícito nun mitin. «Queremos facer cruz e raia sobre a Guerra Civil dunha vez para sempre», proclamou. E precisou que a amnistía debería ser «para todos, os dun lado e os de outro».
Xabier Arzalluz, portavoz do PNV, dixo tamén ese 14 de outubro no Congreso que a amnistía debía ser «de todos para todos» porque «é o único xeito de que poidamos darnos a man sen rancor e oírnos con respecto». O dirixente vasco falaba ese día en nome da Minoría Vasco-Catalá, na que se incluían, entre outros, os deputados nacionalistas cataláns de CDC e ERC. Por tanto, o que fan agora os independentistas e Unidas Podemos ao impugnar a Lei de Amnistía, e particularmente o secretario xeral do PCE, Enrique Santiago —ao que Yolanda Díaz debería desautorizar se quere liderar un espazo político transversal— é sementar odio e rancor sobre a obra de concordia e reconciliación da que os seus partidos foron protagonistas.
Pero tamén o actual PSOE ten a súa cota de responsabilidade cando o ministro da Presidencia, Félix Bolaños, máximo expoñente do principio de Peter, sostén que hai un «consenso historiográfico» en que a democracia non chegou ata 1982, cando o PSOE gañou as eleccións. Que eran entón Felipe González, Camacho, Carrillo, Arzalluz, Dolores Ibárruri, Rafael Alberti ou Francisco Letamendía, deputado entón de Herri Batasuna? Procuradores das Cortes franquistas? Bótase en falta que ningún dos sobreviventes daquel Parlamento da Lei de Amnistía desenmascare a eses reescribidores da historia.