Mercedes SL Pagoda: a discreción da elegancia

Por Óscar Ayerra

MOTOR ON

Ayerra

Este luxoso e potente convertible é, para moitos, unha obra mestra do deseño, as súas liñas limpas e equilibradas achegáronlle unha elegancia única. Foi ademais pioneiro en materia de seguridade pasiva, co primeiro habitáculo indeformable de serie. Hoxe este Mercedes SL Pagoda, pertencente á Fundación Jorge Jove, é xa unha icona de luxo e deportividade.

17 sep 2020 . Actualizado á 19:29 h.

Nado en 1963, a nova clase SL tiña o difícil labor de substituír por unha banda a unha lenda da marca como era a deportivo SL 300, máis coñecido como «ás de gaivota», e a súa versión roadster, algo máis confortable aínda que igual de icónica; e por outro ao SL 190, unha versión baseada no 300 pero de enfoque máis modesto. O deseño da novo SL 320 non só estivo á altura, senón que foi o primeiro que elevou á categoría de luxo e comodidade aos autos máis deportivos de Mercedes, que ata entón, salvo rara excepción, vendíanse por separado. Desde entón, ao club SL da marca de Stuttgart pertencen autos cheos de deportividade pero á vez cos máximos estándares en deseño e confort. Unha fórmula de dúas nun que, cando foi presentado en 1963, namorou desde o primeiro momento.

BELEZA E SEGURIDADE

É considerado como un auto elegante grazas a un deseño de liñas limpas, claras e sinxelas cuxa responsabilidade correu a cargo do mozo carrocero francés Paul Bracq, quen plasmou en apenas uns trazos rectos o que para moitos é a súa obra mestra. A tecnoloxía tamén achegou o seu granito de area. Grazas a Béla Barény, un pioneiro da seguridade automotriz, que naquela época dirixía o departamento de predesarrollo de Daimler-Benz, fixo deste vehículo o primeiro deportivo do mundo con habitáculo de seguridade. Unha especie de gaiola indeformable para os ocupantes grazas á absorción da enerxía xerada nun impacto deformando a zona do motor ou do maleteiro, segundo o tipo de colisión. Uns patróns de seguridade que a partir dese momento estendéronse ao resto dos automóbiles da marca. A columna de dirección deformable, os materiais flexibles no cadro de mandos ou a eliminación de arestas exteriores para peóns en caso de atropelo foron algunhas solucións que desde entón foron estándares indiscutibles de seguridade pasiva.

A unidade destas páxinas pertence á Fundación Jorge Jove, que hai apenas uns meses fíxolle unha posta a punto xeneral, xa que se mantén nun estado orixinal óptimo. Matriculado en 1971, non é ata 1976 cando chega a España da man dun empresario coruñés, quen o mantén en perfecto estado, dentro da súa colección de clásicos, ata que é adquirido pola fundación, a cal se encargará de construír o futuro museo da automoción.

A CLASE SL

Coa denominación interna de W113, foi presentado no salón do automóbil de Xenebra en marzo de 1963. A súa primeira versión, a 230, conseguía unhas cifras dinámicas acordes á súa denominación SL, Sport Leicht, traducido como deportivo lixeiro. Con pouco/pouo máis de 1.300 quilos de peso e 150 cabalos lograba chegar ata a barreira do 200 km/h. Non é ata febreiro de 1967 cando aparece a segunda motorización, a 250. Aínda que aumentaba a cilindrada mantiña os mesmos cabalos, pero problemas de deseño na refrixeración -ás veces chegaba a mesturar auga e aceite- fixeron que este motor non estivese dentro das altas marxes de fiabilidade impostos pola marca, polo que foi substituído un ano despois polo que sería o motor máis equilibrado e fiable de todos, o 280. Uns seis cilindros de 170 cabalos que facía deste pequeno roadster un verdadeiro deportivo. A súa carrocería ofrecía un alto grao de rixidez ademais dunha ausencia de ruído, o que unido a unha suspensión moi flexible facía que rodar con este vehículo fose unha experiencia case de levitación.

Con 23.885 unidades fabricadas da motorización 280, o que supuxo case o 50% do total de construídas, é a versión máis numerosa pero tamén a máis valorada polos coleccionistas.

Externamente as tres opcións, 230, 250 e 280, son case idénticas: ademais de polo motor só se diferencian por algún pequeno detalle como os tapacubos, o depósito de combustible ou algún elemento de seguridade interno.

Existen algúns exemplos de versións especiais que carroceros como Pininfarina ou Pietro Frúa realizaron como exercicio de deseño, pero non pasaron de prototipos. Incluso unha versión de catro prazas denominada California coupé apareceu durante 1968. Estivo dispoñible só con teito duro.

RÁPIDO E FOTOXÉNICO

Ademais do seu practicidad, seguridade e comodidade para o día a día, se se sabía levar coa suficiente temperanza e delicadeza chegaba a rodar moi rápido. Resultaba doado chegar ao 200 km/h sen demasiado esforzo. A propia marca decidiu levalo a algunhas probas de velocidade coas que afianzou a súa imaxe de deportivo. Un bo exemplo foi o rali Lieja-Sofía-Lieja, unha das probas máis duras da época, onde se pilotaba día e noite durante máis de 5.500 quilómetros entre Bélxica e Bulgaria. Unha carreira de longa distancia que en agosto de 1963 contou con 129 participantes, dos que só remataron 20 e no que se impuxo un Pagoda SL 230 de preprodución, unha fazaña que consolidou o seu éxito antes de ser presentado.

O famoso expiloto de Fórmula 1 Stirling Moss dixo tras probalo: «Non lembro conducir un coche de rúa que desexaría posuílo», feito que cumpriu. En 1964 fíxose cunha 230 SL con algunhas modificacións específicas que a fábrica realizou a pedimento do piloto británico, como unha pequena fiestra na capota ríxida. Vehículo que fai tan só un ano apareceu en Irlanda tras estar máis de tres décadas oculto no garaxe do seu propietario, quen faleceu no 2012, e que grazas á súa filla saíu á luz.

Ademais de cumprir con nota no apartado deportivo, o seu lado máis glamuroso atraeu ao longo destes 56 anos de vida a personaxes de toda índole que viron neste vehículo un artigo de exclusividade e encanto, como o actor Charlton Heston ou o cantante John Lennon, entre outros. Máis recentemente o polifacético John Travolta ou o xeneral estadounidense Colin Powell contaron con algunha unidade do Pagoda. O seu perfecto equilibrio de formas e volumes conseguen que sexa belo desde case calquera ángulo, salientando o seu lado máis fotoxénico, feito que lle levou a estar presente en máis de 500 películas. Audrey Hepburn, Nicole Kidman ou Kate Moss rodou nalgún momento ao volante deste automóbil tan singular.