Dous galegos, entre os 15 mariñeiros dun gaseiro abandonado en Filipinas

O gaseiro Celanova é unha desas rara avis da mariña mercante nacional: navega con bandeira española en lugar de facelo con pavillón estranxeiro fiscalmente máis conveniente, como a maioría da flota controlada polos navieros de España. Pero a situación en que se atopa fraco favor fai á imaxe do seu Estado de pavillón: fondeado a 13 millas do porto de Manila e con 15 tripulantes a bordo -dous galegos, unha por orixe e outro por adopción- que non cobran nalgúns casos desde fai sete meses e agora, por amais , quedaron sen combustible, o que significa que non teñen luz, cociña, refrixeración, aire acondicionado... Escasean tamén os víveres e non dispoñen de auga potable. Nesa tesitura, non é estraño que a Federación Internacional do Transporte (ITF) estea a pedir ás autoridades correspondentes -Filipinas e España- a atracada urxente do buque por razóns humanitarias, pero tamén por seguridade, dado que o Celanova ten todos os certificados caducados e a falta de mantemento e o lixo que se acumula a bordo constitúen un serio perigo.

 Luz Baz, coordinadora da ITF en España, que se está encargando das xestións, explica que o gaseiro é o único barco da naviera española Globalgas, unha armadora, segundo di, cun longo historial de incumprimentos e atrasos no pagamento aos seus mariños. Por exemplo, como buque de bandeira española que é, só pode embarcar a un 50 % de mariñeiros extracomunitarios e, con todo, dos 15 que agora están a bordo 2 son galegos e os outros 13, estranxeiros.

Pois ben, o decembro pasado, o día 17, navegando duras condicións de mar, o buque perdeu unha pa do temón a 160 millas de Filipinas e tivo que ser remolcado ata Manila. E alí quedou. Desde entón permanece fondeado a 13 millas da capital filipina, nunha situación que encaixa perfectamente coa definición de abandono que dá a OIT (Organización Internacional do Traballo): o armador deixou de pagar as nóminas dos traballadores -algún está no barco desde agosto- e de facer fronte ás necesidades básicas do buque e a tripulación (auga doce, combustible, víveres, etcétera) en repetidas ocasións.

Se os mariños ata agora puideron subsistir a bordo foron grazas ao crédito que seguiu dando unha empresa de subministracións filipina, supostamente coa intención do embargo. Pero esta deixou de fiar e agora, tras as promesas incumpridas do armador -que «aparece e desaparece», apunta Luz Baz-, están a expensas da axuda que poida proporcionarlles a ITF, que resalta as complicacións que supón a distancia á que está fondeado o gaseiro.

Repatriación

Lograr que o Celanova atraque en porto é esencial para que poida intervir a aseguradora, American P&I Clubs, que se encargaría da repatriación dos tripulantes -que agora se vería dificultada polas restricións do covid-19 no transporte internacional- e do pagamento de 4 meses de salario. Pero as autoridades filipinas denegan a atracada. Esixen a contratación dun remolcador ao costado do peirao, un requisito imposible de atender por parte dunha tripulación abandonada que leva máis de medio ano sen cobrar.

A delegación de ITF en España, en coordinación coa de Filipinas, están a tratar desde febreiro pasado de resolver o asunto en contacto coa Dirección Xeral de Marina Mercante española -o Estado do pavillón- e as autoridades de Filipinas -Estado do porto-, pero ata agora non tiveron unha resposta positiva. Baz advirte dos perigos que existen polo feito de permanecer o barco tantos meses desatendido.

Unha tripulación esgotada tras varios meses de enorme tensión

Poida que por de saúde estean perfectamente, pero a tripulación do Celanova «está esgotada tras ter sufrido durante meses unha enorme tensión». Abandonada á súa sorte, sen recibir salario e coas necesidades básicas cubertas só ás veces, o cansazo afecta e os mariñeiros só queren saír de alí o máis rápido posible. Pero non acaba de resolverse. Polo menos non coa dilixencia que Baz e os mariñeiros quererían.

A representante de ITF España apunta que, ao parecer, hai un potencial comprador do gaseiro, non en balde é un bo barco a pesar de que agora ten os certificados caducados e necesita reparacións. Pero a empresa interesada non ofrecería a cantidade suficiente para cubrir a hipoteca naval que Globalgas ten subscrita con Abanca, segundo Baz, polo que a operación de adquisición non acaba de fraguar. Neste sentido, a inspectora da organización, pola experiencia doutras situacións similares, apelou á entidade financeira a estudar ben o caso, posto que o habitual é que o buque acabe saíndo a poxa tan deteriorado que a poxa quede deserta e sen cubrir nin hipoteca nin gastos: «Sucedeu no caso do Severnaya Zemlya, un buque que estivo máis de dous anos abandonado en Avilés». Con bandeira e tripulación rusa, tiña hipoteca naval cun banco ruso que se negou a vender e despois acabou a poxa, cunha débeda millonaria co porto, sen ninguén que o quixese e sen o crédito bancario satisfeito.

Segundo comentaron á inspectora da ITF, «a empresa entrou en concurso», co que só a intervención das autoridades pode acabar co calvario da tripulación.

---

---

---