A irmá do acusado de matar a Cristina Cabo en Lugo: «Cando souben que fora el, díxenlle ao meu marido que tiñamos que ir á policía»

André Siso Zapata
ANDRÉ S. ZAPATA LUGO / LA VOZ

LUGO CIUDAD

José Valencia chegou este luns á Audiencia Provincial no medio de insultos e berros. Enfróntase a 30 anos de prisión. A súa avogada sostén que «a xustiza non é vinganza» e pide unha pena menor. A letrada da familia defíneo como «un psicópata» e «a maldade personificada»

26 may 2025 . Actualizado á 19:59 h.

A Audiencia Provincial de Lugo acolle desde este luns a primeira das tres vistas do xuízo do crime ocorrido na cidade en novembro do 2022, no que unha veciña da rúa Quiroga, Cristina Cabo Buján, foi apuñalada en 47 ocasións por José Uriel Valencia, a quen coñecera esa noite de festa.

O autor confeso do crime chegou este luns á Audiencia Provincial pouco antes das doce da mañá. A primeira fase do procedemento completárase un par de horas antes coa constitución do xurado popular, unha tarefa nada doado para os membros do tribunal, xa que varios cidadáns renunciaron a cumprir esta función alegando distintos motivos. «Como sigamos así, quedamos catro gatos», podíase escoitar desde fóra da sala a unha das xuízas, que lamentaba que se fose reducindo o número de membros do xurado aos poucos.

José Valencia non participou neste proceso, que se celebra a porta pechada, e no que só están presentes os avogados de ambas as partes, a fiscal e os membros do tribunal da Audiencia. Tras uns minutos, os asentos do xurado foron asignados e púidose pasar á seguinte fase, a vista oral.

Para iso houbo que agardar, iso si, á chegada do acusado. Fíxoo no medio dunha grande expectación. A súa entrada na Audiencia foi rápida e estivo repleta de insultos e reproches, entre berros de «asasino», por parte dos familiares e amigos de Cristina que o agardaban.

Ana Torrón, presidenta de la Plataforma Feminista de Lugo
Ana Torrón, presidenta da Plataforma Feminista de Lugo Óscar Cela

Decenas de persoas citáronse este luns fronte á Audiencia para mostrar a súa repulsa ao crime e o seu apoio á familia de Cristina. «Non imos escatimar ningún medio para conseguir que se faga a máxima xustiza. Ninguén nola vai devolver. Seguimos case tres anos despois xuntándonos os amigos, chorándoa e falando dela, non podemos esquecernos», dixo Ana Torrón, presidenta da Plataforma Feminista de Lugo. «Esiximos que se penalice duramente, queremos os 30 anos de cárcere porque é o mínimo que se pode facer, e sacar a este psicópata das rúas para que non lle volva pasar a ningunha muller nunca máis», engadiu. Lembrou, ademais, que «era unha muller comprometida coa ecoloxía, xenerosa, que che daba o que non tiña».

Soamente unha das dúas avogadas presentes no xuízo quixo facer declaracións. Foi Fernanda López, a avogada da familia da vítima, que exerce como acusación particular. «Pedimos unha condena por asasinato, porque consideramos que existen dúas agravante, a de aleivosía e a de ensañamiento. Ademais, non tivo ocasión de defenderse debidamente», explicou. A letrada indica tamén que «hai outro delito conexo con este, que é o delito de roubo con violencia, xa que o acusado tendo a esta muller no chan, desangrándose, aproveitou para estar na súa casa e roubarlle o computador e a bicicleta». «A nosa petición —engade— é de 25 anos por asasinato e de 5 anos por roubo con violencia». López asegura que a familia de Cristina Cabo transmitiulle «esperanza na xustiza».

Óscar Cela

A vista

A primeira sesión do xuízo arrincou este luns pasadas as doce do mediodía. A fiscal encargada do caso, Lucía Girón, levou a voz cantante durante a primeira parte do xuízo. Como responsable do Ministerio Público, explicoulles as súas funcións e as de todos os profesionais das partes implicadas. Transmitiulles as diferenzas entre a súa versión (asasinato con aleivosía) e a da defensa (homicidio). A fiscal resumiu a clave do xuízo ao afirmar aos membros do tribunal que «é un feito non controvertido que o acusado apuñalou ata causarlle a morte a Cristina» e que «esa parte non se discute nin polo seu defensa nin por el mesmo».

Relatou todas as dilixencias feitas polos policías da comisaría de Lugo durante os días posteriores ao crime e como chegaron ata o acusado, delatado pola súa irmá. «Despois de que se practiquen todas as probas, vostedes terán que contestar a unhas preguntas e decidir se o acusado é culpable ou inocente», rematou esta fase do xuízo.

«Que Cristina non se puido defender demóstrase vendo que ela recibiu 47 puñaladas e el non tiña nin un rasguño»

«Cristina, que era unha persoa que non cría que ninguén fose malo, tivo a mala sorte de cruzarse coa maldade aquela noite». Así arrincou a súa intervención Fernanda López. A avogada pediulle ao tribunal que «lembren que o acusado pode mentir» e que «non se crean todo o que di, porque a única persoa que podería corrixilo e dicir a verdade era Cristina, pero non vai poder facelo». López insistiu en varias ocasións en que «non estamos ante un homicidio», senón «ante un asasinato». Primeiro, pola aleivosía «que exerceu o acusado para matar á vítima cando máis débil era». «Que Cristina non se puido defender demóstrase vendo que ela recibiu 47 puñaladas e el non tiña nin un rasguño», engadiu.

Con respecto ao ensañamiento, o segundo agravante que ve a avogada, dixo que «tivo unha morte lenta e agónica, algo que se demostra vendo que realizou unha chamada a unha amiga unha hora e media despois da agresión», un feito que non se revelara ata o de agora. A Fiscalía e López coinciden na súa confianza para demostrar que «non existe nin un trastorno mental nin ningunha diminución polo consumo de drogas e alcol». Pediulle ao tribunal, finalmente, que valoren tamén «o que fixo antes e despois do crime».

«José Uriel non saíu aquela noite para matar, saíu a evadirse dunha vida dura»

A última en intervir antes do comezo dos interrogatorios foi Pilar Baños, a avogada de José Valencia. Nada máis empezar, pronunciouse ante o tribunal de xurado contando a hipotética historia de «un neno que creceu no medio da violencia e que non é un asasino a sangue frío, que eu non o creo, pero que as feridas que a un cáusanlle na súa infancia poden non pecharse nunca e aflorar como unha explosión na adultez». Baños dixo que «non se trata de dicir que pasou ou que non pasou», senón que «hai que interpretalo sen negar o evidente».

Óscar Cela

A súa postura é a dun homicidio no que o seu cliente estaba afectado polas drogas, o alcol e unha perda de control transitoria. «José Uriel non saíu aquela noite para matar, saíu a evadirse dunha vida dura», engadiu. «A vítima sacou un coitelo, como recoñece o Ministerio Fiscal, para ameazar ao meu cliente. El arrebatoullo para defenderse e perdeu o control. Cando volveu en si, ela xa non berraba», resumiu a avogada.

A súa tese de defensa foi durísima e causou un certo malestar entre os familiares e amigos de Cristina que estaban entre o público. «Demostraremos que o acusado confesou desde o principio e non houbo disimulo nin ocultación. Actuou baixo os efectos do alcol e as drogas, coa súa vontade anulada e sen saber que pasaba. E, aínda así, non obstruyó a instrución», sentenciou a letrada. «Pídolles que escoiten con mente aberta e que valoren as certezas, non as intuicións ou opinións. A Xustiza non é vinganza», concluíu.

A agardada declaración da súa irmá, a súa delatora

A primeira testemuña en comparecer este luns foi, seguramente, a máis agardada. Moitos agardaban con ansias escoitar á irmá de José Valencia, a que decidiu delatalo ante a policía e que «solucionou» unha investigación que se complicou. A muller contestou as preguntas de todas as partes. Foi a primeira vez que se viu un indicio de emoción no acusado, que se cubriu a cara cando viu entrar á súa irmá á sala. A testemuña reconstruíu os feitos ocorridos aquela fin de semana, desde que viu a José chegar ás oito da mañá do domingo á casa onde eles vivían. «Levanteime e vin que deixara un pantalón e unhas zapatillas con manchas de sangue no lavadoiro. Díxome que se caeu un señor nun bar esa noite e que el o axudara, por iso tiña sangue. Non lle preguntei nada máis, só lle dixen que tirase esa roupa e que baixase o lixo. Quedei moi preocupada porque non sabía nada del desde a tarde do día anterior, pero non quixen saber máis», lembrou. 

Ela xa intuía que o seu irmán podería facer «algo malo», pero non o puido corroborar ata o propio luns. «Vimos nas noticias que mataran a unha moza en Lugo. El ese día ensinoume un computador que dicía que comprara no mercadillo, pero fixeime en que ao abrilo aparecía unha foto dunha moza e o nome de 'Cris'. A noite do luns fun traballar e unhas compañeiras, falando do tema, dixéronme que a moza morta era loura e chamábase Cristina. Aí foi cando souben que fora el», lamentou. Por iso, o martes, á primeira hora da mañá (cando saíu do seu posto de traballo), chamou ao seu marido e díxolle que fosen a comisaría a contarlle á policía o que pasara. «Mostreilles as fotos da roupa ensanguentada e conteilles o do computador portátil. Eu tiña moitísimo medo. Foi un pesadelo. O meu irmán...», rematou, coa voz entrecortada.

Tanto ela como o seu marido, o cuñado do acusado, desvelaron un detalle que non fora revelado ata o xuízo. José Valencia conseguira un traballo en León e planeaba marcharse eses mesmos días. «O luns fomos comprarlle un billete para que se fose cara alá. Non quedaban, así que tivo que agardar ao martes, pero xa o detiveron esa mañá», declarou o seu cuñado. Ambos aseguraron que, cando lle compraron o billete, aínda non sabían o que fixera. «Se o soubese, xamais o permitiriamos», dixo ela. O cuñado limitouse a corroborar a versión da súa parella, principalmente. Engadiu que, a pesar de que saíra unha vez de festa con Valencia e sabía que si bebía alcol, declarou que non consideraba que «tivese problemas» nin que «perdese o control» cando bebía.

Amigos e familia lembraron emocionados á vítima

Tras a continuación do xuízo, pola tarde, declararon oito amigas e amigos de Cristina, a súa irmá e tres policías que participaron na instrución. As primeiras coincidiron nunha opinión unánime: a vítima era unha persoa agradable, alegre, pacífica e moi sociable. Esta última parte é especialmente importante, xa que a tese da defensa inclúe tamén que lle ofrecera diñeiro ao acusado a cambio de manter relacións sexuais con el aquela noite. Todas as súas amigas e a súa irmá cren que isto é «imposible», xa que ela xamais tivo problemas para relacionarse con homes e que nunca recorrería á prostitución. 

A testemuña máis emotiva do día foi unha amiga de Cristina, que estivo con ela o día do crime. Xunto cunha terceira compañeira foran ao teatro e, logo, a tomar algo. Deixouna con outro grupo de madrugada e foise a casa. «Cris chamoume ás sete da mañá. Non me deu tempo a collerlle, pero como vin que non volvía chamar, non lle dei demasiada importancia. Ao longo do día mandeille varias mensaxes e nunca me contestou. Xa de noite, preocupeime un pouco, entón púxenme en contacto coa súa irmá», declarou esta amiga. A partir de aí, o horror. «Díxome que ía achegarse á súa casa. Un intre despois, recibín aquel audio... horrible», dixo, xa entre bágoas. Gran parte do público tampouco puido contelas no que foi o momento máis emocionante da tarde. 

Foi a irmá de Cristina, así as cousas, a encargada de dar a mala noticia ás súas amigas. Ela, onda a súa parella, descubriu o cadáver. A súa declaración foi tamén especialmente tensa, sobre todo nun momento no que a presidenta da sala, María Luisa Sandar, desaloxou ao público para mostrarlle á irmá de Cris imaxes do corpo, co obxectivo de que describise o que viu ao atopalo. Cando se puido volver entrar á vista, ela retomou a súa declaración lembrando que «eu sabía que Cris era boa persoa, pero non ata o punto que descubrimos despois ao ver todas as mostras de cariño que nos chegaron». Negou, como todas as amigas da súa irmá, que lla imaxinase pagando por sexo nin collendo un coitelo de forma agresiva aínda que fose para defenderse, como sostén o acusado que ocorreu aquela madrugada.

Estas amigas e amigos relataron unha historia moi similar. Todos explicaron que, nun momento ou outro, coincidiron con Cristina no centro de Lugo aquela noite. Todos a foron deixando aos poucos, sempre asegurándose de que quedase cun grupo coñecido. Soamente un achegou unha información diferencial sobre o acusado. «Coñecino na porta do Jagger [un local de Lugo]. Veume ofrecéndome a súa bebida e, inmediatamente, propúxome ir durmir xuntos á miña casa. Díxenlle que non, que o meu noivo me estaba agardando dentro, pero dixo que non lle importaba. Logo, tamén flirteou cunha amiga miña. Era un tipo moi raro. Seguiunos ata o Furancho, onde coincidimos con Cris. Deume a sensación de que nos perseguía, que quería algo de nós, e que simplemente quería irse a casa con alguén. Tamén nos pediu diñeiro varias veces», lembrou esta testemuña. 

Unha policía que lle tomou declaración ao acusado: «Díxonos que ela o botou da casa e iso a el sentoulle mal, así que empezou unha discusión. E logo ela colleu un coitelo...»

Os últimos en declarar este luns foron tres policías que participaron na instrución do caso nos seus primeiros momentos. Dous deles foron quen recibiu á irmá e ao cuñado de José Valencia cando foron delatalo a comisaría. A axente estivo presente nas súas declaracións, mentres que o seu compañeiro simplemente recibiunos e derivounos ao inspector da UDEV que xestionou os seus informes posteriormente. Ela declarou no xuízo que a irmá «nos dixo que pescudara que o seu irmán podía matar á moza, porque atara cabos e vira a súa cara nun computador que el levara a casa. Logo, no traballo, dúas compañeiras déranlle datos da vítima e xa tivo claro que era ela».

Logo, tamén estivo presente na declaración na que o acusado confesou o delito. «Contounos que coincidira con ela e que se gustaron. Que el lle dicía que estaba a agardar a que lle devolvesen diñeiro e que ela se ofreceu a pagarlle se mantiñan relacións. Por iso fóronse á súa casa. Alí, segundo dixo, ela sentiuse mal porque supostamente tiña parella e estaba a facer iso con el. Entón como que o botou da casa e iso a el sentoulle mal, así que empezou unha discusión. E logo ela colleu un coitelo... E que non sabe como, que se lle foi das mans, que perdeu o control, e que ela caeu ao chan. E que entón marchou da casa. Esa foi a súa versión», apuntou. 

A última testemuña do día, outro axente da Policía Nacional, limitouse a contar como foi o operativo de detención realizado aquel martes pola mañá. «A súa irmá declarara que tiña pensado irse da cidade así que actuamos o máis rápido posible. Cando chegamos á casa ela abriunos e xa o vimos no corredor. Necesitouse a seis homes para reducilo. Sorprendeume moitísimo a súa forza a pesar da súa pouca envergadura e tamaño. Tardamos un minuto en engrilletarlo, e iso é moito. Logo, xa no coche, non paraba de dicir que ela se viñera contra el», lembrou.

Así rematou a primeira sesión da vista, que se renovará este martes ás 10.00 horas coa declaración de máis policías, peritos e testemuñas. 

Enfróntase a 30 anos de prisión

Valencia enfróntase a 30 anos de prisión. A Fiscalía acúsao de asasinato con aleivosía e roubo con forza. O seu defensa, con todo, avoga por unha condena de 15 anos. É o principal sospeitoso de apuñalar a Cristina Cabo na madrugada do 27 ao 28 de novembro do 2022 tras coñecerse na entrada dun bar de copas do centro histórico de Lugo. 

Tras irse xuntos a casa dela, crese que estalou unha discusión por motivos de diñeiro. Cristina podería coller un coitelo de cociña para defenderse de Valencia, pero este presuntamente arrebatoullo e atacouna no seu dormitorio. Asestoulle 47 puñaladas e deixouna morrer desangrada. Despois, rouboulle unha bicicleta e un computador e fuxiu da casa. Foi detido aos poucos días grazas a que a súa propia irmá delatouno ante a policía. Desde entón, permaneceu en prisión preventiva.