A pesar de que están catalogar BIC a súa conservación é deficiente, como denuncia nun informe o colectivo Patrimonio dous Ancares. Catalogáronse 14 fortalezas desaparecidas
25 jun 2020 . Actualizado ás 12:13 h.Despois de tres anos de traballo, os integrantes do Colectivo Patrimonio dous Ancares acaban de rematar o inventario dos castelos e torres, pazos e casas señoriales, e escudos de armas da comarca da montaña lucense. E as conclusións son bastantes preocupantes polo estado de abandono da gran maioría dos elementos, boa parte deles catalogados como BIC, a máxima protección do patrimonio en Galicia.
En total contabilizaron 18 fortalezas (2 en Baralla , 4 en Becerreá, 4 en Cervantes , 3 en Navia de Suarna, 3 en As Nogais, e 2 en Pedrafita do Cebreiro). En canto ás casas señoriales e pazos hai 18 (5 en Baralla , 2 en Becerreá, 3 en Cervantes , 4 en Navia de Suarna, 2 nas Nogais e 2 en Pedrafita do Cebreiro). E acerca dos escudos, hai nos Ancares 62 (14 en Baralla, 12 en Becerreá, 14 en Cervantes, 8 en Navia de Suarna, 5 nas Nogais e 9 en Pedrafita do Cebreiro).
Por outra banda tamén documentaron 14 castelos que desapareceron e dos que só quedan o nome e algúns restos que pasan practicamente desapercibidos (7 en Baralla, 1 en Becerreá, 3 en Cervantes e 3 en Navia de Suarna). «Destes, sábese que un, o de Pena Agüeira, en Becerreá, foi destruído durante a Revolución Irmandiña acontecida entre os anos 1467 e 1469. Os restantes, situados en outeiros rochosos, polos restos atopados, cremos que eran os máis antigos, posiblemente de época Altomedieval», explica o historiador Xabier Moure.
Con respecto aos castelos e torres que se conservan, o seu estado é, sinalan desde o colectivo patrimonial, «moi malo, só se salva o de Doiras, en Cervantes». Indican que outras fortalezas emblemáticas da comarca como a da Vilameixe (Baralla), Dumia e Quindous (Cervantes), A Pobra de Navia (Navia de Suarna), Doncos e Torés (As Nogais), ou Casa-torre de Veiga de Forcas (Pedrafita do Cebreiro)« atópanse en ruína ou semirruína, e o mesmo acontece coas casas señoriais que en xeral sufren un total abandono ou foron moi modificadas».
Escudos reutilizados ou vendidos
Moure explica que os bens patrimoniais máis abundantes son os escudos de armas, pero que nun número elevado foron reutilizados noutras construcións distintas ás que tiveron inicialmente. «Temos constancia de que ao menos 12 desapareceron, uns porque foron roubados e outros vendidos».
Para o colectivo Patrimonio dous Ancares o estado de conservación destes edificios e escudos contrasta co doutras zonas. Así, na veciña comarca do Bierzo as diferentes Administracións públicas (Junta , Deputación de León e concellos) participan na consolidación e restauración dos seus castelos, como son os exemplos de Balboa, Sarracín (Veiga de Valcarce) ou Cornatel (Priaranza del Bierzo). «Na nosa comarca, coma moito, ilumínanse ou constrúense miradoiros para ver mellor como se veñen abaixo, e iso a pesar de que segundo a lei gozan da máxima protección legal ao estar catalogados como Ben de Interese Cultural (BIC)».
