Escándalo no Brasil: Unha filtración masiva de mensaxes cuestiona ao xuíz que encarcerou a Lula

Miguel Piñeiro Rodríguez
Miguel Piñeiro CORRESPONSAL | BRASIL

INTERNACIONAL

ADRIANO MACHADO | REUTERS

A web «The Intercept» recolle conversacións de Sérgio Mouro, agora ministro de Xustiza, co fiscal que incorren en ilegalidades para a xustiza brasileira

10 jun 2019 . Actualizado á 16:34 h.

Unha filtración masiva de conversacións en Telegram, publicada pola web The Intercept, provocou un terremoto político no Brasil de consecuencias incalculables ata que se saiba a extensión verdadeira dos textos, documentos, audios e vídeos que a páxina di ter, con intercambios entre o entón xuíz Sérgio Mouro (agora ministro de Xustiza) e membros do equipo do Ministerio Público que investigaba casos de corrupción da macro causa Lava Jato, especialmente o fiscal Deltan Dallagnol.

O primeiro avance desas charlas, que se atribúen a unha fonte anónima e que a Fiscalía brasileira achaca ao ataque de hackers, afecta á imaxe de Mouro, símbolo inequívoco da época que vive o pais: heroe nacional polo seu combate á corrupción, especialmente pola encarcelación do expresidente Lula da Silva, ou traidor da patria, xusto polo mesmo motivo.

Tanto Mouro como Dallagnol apresuráronse onte a negar calquera «ilegalidade ou anormalidade» no contido das conversacións, así como a denunciar o seu «roubo» e o seu «uso fóra de contexto». Pero ningún, nin o Ministerio Público, negaron a autenticidade do publicado por The Intercept, unha web propiedade do xornalista estadounidense Glenn Greenwald, de fama mundial pola súa colaboración con Edward Snowden.

Os textos dan soporte á teoría da defensa de Lula de que o entón xuíz Mouro actuou «de xeito combinado cos fiscais co obxectivo premeditado e de clara motivación política» de condenar ao expresidente. A parcialidade que levou o caso ao Tribunal de Dereitos Humanos da ONU é agora clara, segundo os avogados do exmandatario encarcerado fai máis dun ano.

O trato ás veces familiar, en ocasións de felicitación mútua e noutras de reprimenda do xuíz ao fiscal, reflicte unha relación fluída entre Mouro e Dallagnol, algo que podería contravir os artigos 129 da Constitución brasileira e o 254 do Código de Proceso Penal, que apunta á nula relación dos xuíces con ningunha das partes durante un caso. Pero é precisamente no relativo a Lula onde as conversacións reveladas acadan un ton máis crítico.

Nelas, Dallagnol expresa as súas dúbidas a Mouro sobre algunhas das probas que acabaron condenando ao expresidente no caso do tríplex na costa de São Paulo, polo que cumpre agora 8 anos de prisión. O fiscal non atopaba sólidos lazos entre o apartamento e a rede de propinas en Petrobras, o que pasaría o caso a Mouro e non á xustiza de São Paulo. Finalmente, o xuíz quedou o caso e o resto é historia. «Vou dar un bico a quen atopou ese artigo», di supostamente Dallagnol festexando recibir unha información xornalística do 2010 que se converteu en crucial para a condena.

A defensa de Lula xa anunciou que pedirá a anulación de todos os procesos contra o expresidente (incluída a súa prisión) investigados por Lava Jato, aínda que as conversacións reveladas polo momento non atacan a veracidade das acusacións e si parecen apuntar a unha présa de Mouro por condenar a Lula antes das eleccións do pasado mes de outubro, para as que era favorito indiscutible.

Quen non se manifestou é o presidente Jair Bolsonaro, para quen a dúbida sobre Mouro é un duro golpe. Bolsonaro ve no exxuíz un referente ético para o seu particular cruzada por recuperar os valores no Brasil. Encargou a Mouro un decreto exprés para ampliar o permiso de compra de armas e ía financiar unha macrocampaña de publicidade para presionar ao congreso para aprobar pola vía rápida unha lei contra o crime que, entre outras cousas, exima de responsabilidade aos policías que maten en acto de servizo.

Bolsonaro expresou en máis dunha ocasión a súa intención de crear a «Lava Jato dos xuíces», referíndose a limpar ao Supremo Tribunal Federal de elementos ineficientes. Agora, a Lava Jato ver comprometida e con ela, a figura de Mouro, a quen o presidente quería elevar ao Supremo o ano que vén para endereitar tamén a ética da xustiza.