Bruxelas impón controis estritos aos europeos que entren na UE

Francia acudiu onte á reunión de ministros de Xustiza e Interior en Bruxelas cunha consigna moi clara tras os atentados de París: pasar das palabras aos feitos. «Esperamos demasiado tempo a tomar medidas urxentes», lamentou o ministro galo, Bernard Cazeneuve, para quen ningúns dos ataques terroristas que sufriu a Unión nos últimos dous anos podíanse evitar se se puxeron en marcha as tres medidas principais que onte decidiron impulsar os seus homólogos reunidos no Consello. Agora falta que as cumpran. «A reacción colectiva debe ser implacable. Hai que deixarse de promesas, porque se non Europa se botará a perder», advertiu. Que cambiará a partir de agora?

Controis a europeos. Acabáronse os controis aleatorios nas fronteiras externas baseándose nos denominados «perfís de risco». A UE pediu á Comisión que revise o código de Schengen para establecer controis estritos e sistemáticos na entrada a territorio comunitario a partir de marzo do 2016. A medida tamén abarca aos cidadáns europeos, que ata o de agora gozaban de liberdade de circulación. Todos os documentos de viaxe das persoas que intenten cruzar á UE desde terceiros países serán sometidos a un recoñecemento biométrico. Cruzarase a información coas bases de datos nacionais, europeas (SIS II) e da Interpol para verificar a identidade do individuo e seguir o rastro aos xihadistas europeos ao seu regreso de Siria ou Iraq.

Rexistro de pasaxeiros. Tarde, pero chega. O controvertido PNR, ou rexistro europeo de pasaxeiros, estará listo antes de que remate este ano. O Consello e o Parlamento Europeo poñerán fin ás disputas que provocaron anos de atrasos na súa posta en marcha. Queda por saber se a Eurocámara cederá ás presións dos países europeos que esixen recompilar os datos dos pasaxeiros de todos os voos, incluídos os de dentro da Unión. Ademais, a UE quere alongar a un ano o período de tempo no que os datos estean dispoñibles para a súa consulta por parte dos servizos de intelixencia sen necesidade de ordes xudiciais. «Unha cousa é a liberdade de circulación de cidadáns e outra a liberdade de circulación de cidadáns anónimos, sobre todo cando poden ser presuntos terroristas», defendeu onte o ministro de Interior Jorge Fernández Díaz. Cazeneuve insistiu na urxencia. «Francia leva máis de ano e medio pedindo estas medidas, non podemos esperar a que se produza outro drama», advertiu.

Harmonización legal. En onde non hai habido obstáculos é na proposta de harmonizar as 28 lexislacións para previr actos terroristas e sancionalos con maior dureza de agora en diante. No terreo da prevención faise especial fincapé na detección e control do tráfico de armas. A Unión terá un estándar común para a desactivación das armas de fogo e reforzarase a vixilancia nas fronteiras cos Balcáns, de onde proveñen boa parte dos arsenais. A harmonización tamén se aplicará á tipificación de actos terroristas e as súas condenas.

Unha CIA europea

A proposta máis nova que onte saíu a relucir quedou fóra da axenda. O comisario de Migración, Dimitris Avramopoulos, quixo deixar a súa pegada tras a cita cos ministros e anunciou que Bruxelas traballará na creación dunha axencia de intelixencia europea. «Sería algo ideal», asegurou.  España recibiu a proposta con optimismo: «Non hai que pechar as portas á súa creación», asegurou Díaz. Francia adoptou unha postura máis pragmática: «Non queremos expornos conceptos para mañá. Hai que actuar xa e ser prácticos. É necesario que os servizos secretos nacionais alimenten xuntos as bases de datos de Schengen», indicou.

Reproches por non compartir información

«As lagoas son patentes, é lamentable», asegurou onte o ministro do Interior luxemburgués, Etienne Schneider. Referíase o nivel de cooperación entre os servizos secretos dos 28, moi remisos a compartir de forma multilateral información sobre sospeitosos xihadistas. O coordinador antiterrorista da UE, Gilles de Kerchove, recoñeceu onte que só cinco países proporcionan a metade da información que recibe Europol sobre combatentes exteriores. Alemaña asegura que só funciona o sistema de intercambio con Holanda, Francia e Bélxica, pero Fernández Díaz inclúese no grupo. «España está no conxunto dos cinco países máis avanzados en intercambio de información da UE». 

Pero mesmo entre quen é máis activos, xorden disputas. Na última semana, púxose en dúbida a eficacia dos servizos secretos belgas, que non deron a voz de alarma sobre os terroristas sospeitosos que levaban meses vixiando. Para evitar máis reproches, os europeos comprometéronse a conectar todas as bases de datos nacionais  e europeas para intercambiar información sobre os «combatentes estranxeiros», de forma que se lles poida seguir a pista a medida que circulen pola UE. Tamén se envorcarán os datos no sistema de rexistro europeo de antecedentes penais, onde tamén se almacenarán as fontes de pegadas dixitais para poder detectar de forma inmediata a calquera sospeitoso. Neste programa tamén se queren incluír a terceiros países. As ferramentas existen, pero os países deben superar os receos. Será difícil: «O intercambio de información entre servizos de intelixencia é moi sensible. Nunca sabes se acabará en mans de terceiros», admitiu Díaz.

---

---

---