Benefician os crimes de Montauban e Toulouse a Nicolas Sarkozy ou prexudícano? Aínda que o respecto ás vítimas e a corrección política obrigan a pensar que a traxedia do país veciño e a campaña electoral en que se acha inmerso transcorren por senllas diferentes, o certo é que partidos e líderes escrutan os acontecementos para sacar vantaxe deles ou evitar que os prexudiquen. Contase con iso ou non, o asasino da moto acaba de meterse de cheo na carreira cara ao Eliseo.
Que vantaxes e que riscos ten a crise para Sarkozy?
Non hai dúbida de que, nas primeiras horas, o gran beneficiado pola matanza do colexio Ozar Hatorah foi o presidente francés. O sistema político do país veciño atribúelle un papel estelar en momentos de crises, como garante da unidade nacional, o que lle permite ter un control amplo da axenda e asegúralle un plus de imaxe. Con todo, a situación é unha arma de dobre fío para el. Se as forzas de seguridade non capturan enseguida ao responsable dos crimes, ou se este volve actuar burlando o cerco ao que está sometido, a idea na que tanto traballo investiu Sarkozy, de que con el a seguridade está garantida, pode virse abaixo.
Haberá un efecto similar aos atentados do 11-M en España?
Non se poden pasar por alto os paralelismos xa que, se quen cometeu os asasinatos en Francia é un radical islamita, a mensaxe antimusulmán de Sarkozy sairá moi reforzado. En cambio, se o criminal pertence á extrema dereita e actúa movido por ideas xenófobas similares ás expresadas en ocasións polo presidente francés, o beneficiado pode ser o aspirante socialista. De todos os xeitos, hai diferenzas cos comicios nos que se impuxo Zapatero. A principal é que os candidatos dispoñen de tempo para modificar as percepcións do electorado, xa que falta máis dun mes para os comicios. Ademais, por conmocionada que estea a sociedade francesa, a dor colectiva que padece é incomparablemente menor ao que soportou España no 2005.
Empeza unha nova campaña ou seguirá polos mesmos camiños?
Máis que empezar de cero, como suxiren medios franceses, entra nunha nova etapa. A primeira virou ao redor das diferenzas entre Sarkozy e Hollande sobre a forma de afrontar o declive da economía gala: mentres o primeiro se desmelenaba anunciando unha avalancha de reformas para facer de Francia unha segundo Alemaña, e incluso contaba coa axuda de Angela Merkel como baza a favor, o seu rival propuña renegociar o pacto de austeridade e ampliar as atribucións do BCE. Esa fase acabouse en canto Sarkozy comprobou que o facía parecer unha marioneta de Berlín e non lle permitía remontar nas enquisas. Deu paso a outra que se caracteriza por unha viraxe á dereita co desexo de recuperar aos votantes que se inclinaron por el hai catro anos pero o abandonaron atraídos por Marine Le Pen. Visualizouse cando ameazou con abandonar o Tratado de Schengen. A súa esencia é un discurso xenófobo que explota abertamente o medo ao estranxeiro e convérteo nunha ameaza.
Cal é o trazo común a todas as vítimas?
Sería un grave erro de xuízo atenuar a responsabilidade individual do asasino, enjuagando a súa culpa nos erros dos políticos. Con todo, tampouco se pode borrar dunha plumada a atmosfera de resentimento cara aos estranxeiros creada por motivos electorais. En espera de que caia todo o peso da lei sobre o psicópata causante das matanzas, obsérvase que as súas vítimas teñen en común pertencer a minorías que, dun modo ou outro, están a ser anatemizadas como un perigo para a identidade francesa: Sarkozy non pode escorrer o vulto se se busca aos interesados neste empeño.
as secuelas electorais da violencia