«Eva de Perón, todo sentimento e corazón»

HEMEROTECA

 Un hombre camina frente a un mural en honor a Eva Perón en Buenos Aires. Hace 70 años, Argentina quedaba paralizada por su muerte. La  abanderada de los humildes  se convertía en un mito eterno, símbolo de una época e inspiración de musicales, películas y libros en todo el mundo.
Un home camiña fronte a un mural en honra a Eva Perón en Buenos Aires. Hai 70 anos, Arxentina quedaba paralizada pola súa morte. A abanderada dos humildes convertíase nun mito eterno, símbolo dunha época e inspiración de musicais, películas e libros en todo o mundo. Juan Ignacio Roncoroni

Queda algo por contar de Evita Perón? Lendo estes días as crónicas que lembran o 70 aniversario da súa morte, podería parecer que non. Pero no arquivo de La Voz sempre nos atopamos con algunha sorpresa, como a reportaxe dun xornalista que a acompañou un día enteiro polos arrabales de Buenos Aires, ao encontro dos seus «descamisados», e bautizouna como «a dama da esperanza».

03 ago 2022 . Actualizado ás 12:19 h.

Estamos en xuño de 1947. A canícula aperta... a miseria tamén. E as estreitezas da autarquía séntense desde a primeira páxina de La Voz. Xusto amais da noticia da chegada de «a señora de Perón» a Madrid atopámonos con dous reveladores anuncios: un delas dunha industria local que «compra papel vello e véndeo novo». O outro promete converter o viño rancio nun fino licor. É a triste España á que chega Evita co seu abrigo de peles aos ombros: ninguén lle lembra que o inverno quedou en Buenos Aires. Ao contrario, as señoras dos altos cargos do réxime apresúranse a sacar os seus dos armarios.

Calquera lle leva a contraria. A esposa de Juan Perón (unha exlocutora de radio con pasado de actriz que só conta con 28 anos pero que xa comezou a trazar a súa aura mítica), trae nas súas maletas un cargamento de cereais para que os nosos paisanos se metan algo no bandullo. Sen entrar en moitos detalles, Franco agradécello: «España estima a gran proba de afecto que a vosa visita entraña». Ela respóndelle co seu mellor sorriso: «A Arxentina ansía rendervos un tributo de amor». E os xornais arden en eloxios cara á «ilustre viaxeira», en realidade unha viaxeira do tempo que aterra nun DC-4 na España do gasógeno e cuxos modelos de Dior e o seu aceso discurso feminista e justicialista deixan en ridículo os colares e o ton melifluo de Carmen Polo.

Eva Perón en Vigo durante su visita a España
Eva Perón en Vigo durante a súa visita a España

Con motivo do interese que espertara a súa inminente escala en Galicia (visitou Santiago, Vigo, Pontevedra e Marín), La Voz publicou poucos días despois unha crónica baixo o título «A intensa vida de traballo da esposa de Perón» asinado por Manuel Penella de Silva. É unha peza de alto valor documental, por canto Penella (1906-1969) sería co tempo o autor na sombra do libro A razón da miña vida, en teoría obra de Evita e considerado como o Mein Kampf da que fose primeira dama arxentina. Nesta colaboración para La Voz decide bautizala como «a dama da esperanza», un dos alcumes de Evita que aínda perduran.

Non hai que ser moi agudo para deducir que a crónica ten moi pouco de inocente. A biografía do seu autor despexa calquera dúbida: foi membro dos servizos de intelixencia franquista en Berlín a comezos da Segunda Guerra Mundial, logo en Zúric, e tras cubrir a visita de Eva Perón a España agora exerce en Buenos Aires acazapado tras as súas colaboracións xornalísticas. Alí recibirá o encargo de escribir A razón da miña vida, o (para moitos) empalagoso libro a maior gloria de Evita que sería de lectura obrigatoria no país entre 1951 e 1955: frases como «sei que é doado morrer de amor» ou «eu non son máis que unha escrava de Perón» quedaron na memoria dunha xeración de arxentinos. Un tipo hábil este Penella, que acabaría traballando como diplomático para España no Rio de Janeiro.

A 160 kms/h pola autoestrada

En La Voz relata unha esgotadora xornada dominical que empeza na mansión presidencial («menos rica que moitas outras que vin por aquí») ás seis da mañá, cando Evita e o seu cortexo disponse a visitar varias barriadas de Buenos Aires, en plena folga de lixos, e ante o fervor dos obreiros da recentemente nacionalizada empresa de ferrocarrís que lle cantan: «Eva de Perón é todo sentimento e corazón». Evita vai de aquí cara alá, asucando a 160 kms/h a autoestrada da capital, que Penella compara con «as do III Reich», e improvisando a súa axenda. Nun momento dado, decide suspender o acto de inauguración dun hospital («a ela non lle gusta facer agardar ao seu marido») pero ten que convocalo de novo, porque a enardecida multitude ameaza con crear problemas de orde pública.

O autor fía fino: eloxia a capacidade de sacrificio da primeira dama («hoxe está librando unha batalla nos arrabales») e nega que estea ante «unha torpe expresión de mediocridade»; pero resístese a mitificarla. De feito, considera que está a ser tratada con «unha riada de adxectivos apoloxéticos e un clima de entusiasmo demasiado tropical». Para el, a clave do seu éxito é que «os descamisados xa non creen na xustiza, pero si na graza, e esta represéntaa mellor que ninguén unha muller». E, sobre todo, apunta, que os grandes fenómenos da humanidade son sempre paradoxais. «E nela todo o é: sendo nacionalista ten fronte a si ao nacionalismo extremo; sendo cristiá, ten en fronte á beatería; sendo revolucionaria, ten en fronte ao comunismo; sendo de amor a España, ten de inimigos a españois; e desviando ás masas do comunismo, ten en contra o capitalismo». Nun apuntamento humorístico Penella conclúe: «E amais ela non xoga ao bridge, como a esposa do candidato opositor».

Un día con Evita (21-6-1947)

Hemerográfico de La Voz

Coa súa subscrición pode acceder a todas as noticias publicadas en La Voz de Galicia, desde 1882 ata hoxe, buscando por palabra crave.