A Supremo condena a Audasa a devolver parte das peaxes cobradas durante as obras de Rande
GALICIA
Rectifica á Audiencia Provincial e establece como beneficiarios aos usuarios que transitaron durante os 81 incidentes que causaron retencións de tráfico entre o 2015 e o 2018
29 oct 2025 . Actualizado á 10:03 h.Audasa, concesionaria da autoestrada AP-9 incorreu nunha «práctica abusiva» ao cobrar a peaxe íntegra aos usuarios do vial cando a infraestrutura se viu colapsada durante a realización das obras de ampliación da ponte de Rande entre febreiro do 2015 e xuño do 2018. Así o acaba de considerar o Tribunal Supremo nunha sentenza que corrixe a ditada pola Audiencia Provincial de Pontevedra, que á súa vez impugnara o fallo do Tribunal Mercantil da mesma cidade que lle daba a razón ao Ministerio Fiscal na súa denuncia contra a concesionaria.
Admite o Supremo «a abusividad das prácticas non consentidas» ao levar a cabo Audasa a cobranza íntegra das peaxes a pesar de non poder dar o servizo contratado coas condicións que se supoñen a unha autoestrada ao que obriga automaticamente o pago das súas peaxes. A sentenza indica que non houbo a suficiente información previa ao acceso á AP-9 que indicase as retencións que vivía a causa das obras a infraestrutura.
«A concesionaria da autoestrada cobra integramente a peaxe, a pesar de a realización de obras que entorpecen unha circulación fluída, constitúe unha práctica non consentida expresamente», advirten os maxistrados cuxa sentenza deu a coñecer esta tarde o Supremo. Os mesmos aluden a houbo posición de abuso por parte da concesionaria xa que esta «debeu cumprir coa información previa (da situación do vial) á aceptación polo usuario, sinalizando coa antelación suficiente, non só a realización das obras, senón tamén a incidencia que estas podían ter na fluidez da circulación».
Determina de xeito definitivo o alto tribunal que os usuarios da AP-9 «non consentiron a práctica de cobrarlles integramente a peaxe a pesar de a defectuosa prestación do servizo, porque non tiveron a facultade de decidir, ao non dispor da información pertinente sobre a incidencia do tráfico».
Dito abuso, a xuízo do Tribunal Supremo determina «un desequilibrio importante nos dereitos e obrigacións das partes que derivan do contrato (distorsiona o xusto equilibrio contractual), en prexuízo do consumidor ou usuario, e unha falta de reciprocidade, que resulta contraria ás esixencias da boa fe».
O fallo establece que Audasa deberá devolver as peaxes aos condutores implicados nos 81 incidentes de tráfico probados durante o desenvolvemento das obras. Estes poderán instar que se lles recoñeza como beneficiarios da condena, e para iso deberán acreditar a súa condición de consumidores mediante os documentos que estimen oportunos (como informe de vida laboral, publicación en boletín oficial de nomeamento como funcionarios, resolución ou comunicación que acredite a condición de pensionista...); como segunda proba unha acreditación de que circularon por tramos da AP-9 afectados polas 81 incidencias recoñecidas durante as datas e franxas horarias subliñadas (recibo da peaxe, extracto da telepeaxe) , e para rematar, acreditación das cantidades concretas abonadas por peaxes neses tramos afectados polas 81 incidencias.
Finalmente, descártase a extensión da cobranza indebida ás 202 retencións apuntadas polo Ministerio Fiscal, atendendo ás que causaron interrupción do tráfico, circulación difícil, moi lenta e con paradas frecuentes e prolongadas, e as que orixinaron un tránsito irregular e lenta con paradas esporádicas.
Ademais do Ministerio Fiscal, o fallo recorrido ante o Supremo tamén contou coa adhesión de Adicae e a asociación de consumidores viguesa En Colectivo.
O Goberno advirte que debe cumprir o contrato con Audasa
A secretaria xeral do Transporte Terrestre, Rocío Báguena, asegurou hoxe no Congreso que a situación da AP-9 é a dunha autoestrada suxeita a un contrato concesional en vigor cunha duración de 75 anos e «cunhas tarifas establecidas que deben de cumprirse, non sendo viable proceder ao rescate da concesión polo altísimo volume de gastos que iso suporía, inasumible pola Administración e con efectos claros lesivos para o Estado». Durante a súa comparecencia ante a comisión de Transportes da Cámara Baixa, o alto cargo do ministerio advertiu que desde o 2018 os usuarios da AP-9 evitaron pagar máis de 376 millóns de euros en peaxes a conta das bonificacións implantadas polo actual Goberno desde entón.
«A Comisión Europea emitiu un ditame que non é vinculante e terá que ser o Tribunal de Xustiza da Unión Europea o que sente se hai habido ou non ilegalidade na decisión que se tomou no ano 2000», engadiu Báguena respecto á prolongación da concesión da AP-9 en 25 anos ata o 2048 e a súa posterior privatización, ambas as a cargo do Goberno de José María Aznar.
A responsable de Transporte Terrestre botou en cara ao PP que a pesar de contar con maioría absoluta no Congreso entre 2012 e 2016 non aprobase ningunha proposición para transferir á Xunta a titularidade da AP-9, como agora reclama. En todo caso, Rocío Báguena defendeu o interese xeral da autoestrada galega para xustificar que se manteña dentro da rede de estradas do Estado.
A intervención do alto cargo do ministerio produciuse en contestación a unha pregunta formulada na comisión de Transportes do Congreso polo deputado do PP Celso Delgado, quen cargou contra a oposición do PSOE para transferir á Xunta a autoestrada, pero instou a permitir un debate respecto diso sen inxerencias do Goberno no relatorio que se vai a constituír para establecer un texto co que o pleno deberá votar se apoia que se traspase ou non a AP-9 a Galicia.
Delgado tamén esixiu do Goberno o rescate da autoestrada e a eliminar as súas peaxes, aproveitando o ditame da Comisión Europea que cuestiona a última das prórrogas outorgadas á concesionaria. Segundo o deputado, o rescate sería máis barato que o que resta por pagar en peaxes e bonificacións a Audasa.