O Goberno central anuncia que erradicará a petición de hora como requisito para acceder á Administración, como fixo a Xunta hai un ano
01 feb 2024 . Actualizado ás 05:00 h.O Defensor do Pobo advertiu en xaneiro do ano pasado que manter a cita previa como un trámite obrigatorio para ser atendido na Administración supón «un incumprimento obxectivo e directo do artigo 103.1 da Constitución». Esa premisa establece que a Administración debe servir con obxectividade aos intereses xerais e desempeñar o seu labor de xeito eficaz, comportamento que a esixencia de petición de quenda previa reinterpreta e pon en cuestión.
Tras recibir en dúas ocasións esa advertencia de mans do defensor, Anxo Gabilondo, José Luis Escrivá, entón responsable da Seguridade Social e Inclusión e agora ministro de Transformación Dixital e de Función Pública, tomou a decisión de acabar coa cita previa obrigatoria e asumir tamén que a linguaxe administrativa ao que se somete á cidadanía na súa relación cos organismos oficiais non é comprensible, sinxelo nin alcanzable para todos. Este cambio realizarase a través dun anteproxecto de lei para modificar a de procedemento administrativo común.
Como fixo a Xunta en febreiro do ano pasado, dando por resolta a crise do covid e a oportunidade de retomar desde as súas dependencias a relación coa cidadanía con normalidade, Escrivá anunciou no Congreso dos Deputados que durante a presente lexislatura, «canto antes», procederase a modernizar o acceso á Administración.
«Para interaccionar coa Administración non fai falta ter unha cita previa obrigatoria», aseverou o ministro, obviando que si se esixe aínda en instancias como a Axencia Tributaria, ou se aboca a ela case sen alternativa efectiva na Seguridade Social. Así o poñen de manifesto con reiteración, ademais do Defensor do Pobo, os seus homólogos autonómicos, como a valedora galega, María Dolores Fernández Galiño, quen chegou a abrir doce actuacións de oficio nun ano, xa coa pandemia superada, ao observar como a cita previa tería vulnerado os dereitos da cidadanía na súa relación coa Administración. «A atención presencial é unha necesidade», indicou a valedora nunha das informacións que La Voz de Galicia veu publicando sobre os problemas que xera a parte da sociedade a cita previa obrigatoria, e mesmo o negocio que se chega a facer coa venda de quendas. Devanditos obstáculos levaron mesmo ao avogado vigués Diego Gómez a facilitar desde as súas redes sociais un modelo de reclamación para que todas as persoas ás que non se lles atenda sen cita previa poidan denunciar o incumprimento da lei.
Para avanzar nunha atención máis moderna, o ministro avanzou que se construirá un novo modelo de acceso cidadán que incluirá a reforma do portal web da Administración pública, para organizalo por feitos vitais e de xeito coordinado con todas as institucións públicas. Tamén pretende potenciar o uso do teléfono 060, con especial atención a colectivos vulnerables, como maiores e persoas sen acceso a medios telemáticos.
Devanditos cambios contemplarán unha modificación da xerga administrativa, que dificulta a comprensión dos pasos que debe dar a cidadanía ante a Administración. En palabras de Escrivá, tratarase de implantar «unha linguaxe clara e doado» a través dun xestor documental único que se ultima coa axuda da intelixencia artificial para «avaliar a complexidade» dos textos aos que ten que enfrontarse o contribuínte nos distintos formularios.
Fin no 2025 á taxa de reposición no emprego público
O Ministerio de Transformación Dixital e da Función Pública prevé pór fin á taxa de reposición na Administración no 2025 para recuperar o persoal perdido na última década e atraer novos perfís profesionais, incluídos traballadores procedentes do sector privado. Na súa comparecencia no Congreso dos Deputados, o ministro de Transformación Dixital, José Luis Escrivá, presentou os seus plans para transformar a Administración pública, o que pasa por impulsar as novas tecnoloxías, incluída a intelixencia artificial generativa, para prestar mellores servizos, cunha maior avaliación das políticas públicas e un persoal reforzado. O obxectivo é incrementar o persoal do sector público do Estado, que é aínda un 10 % inferior ao dos anos da crise financeira, unha tensión que, ademais, vai acompañada dun notable envellecemento, xa que o 60 % dos empregados da Administración central estarán xubilados en 10 anos.
Para afrontar esta situación, o plan pasa por recuperar traballadores coa eliminación da taxa de reposición —algo que non podería facerse este ano, pero si exporse para o 2025—. A taxa de reposición é a cociente que, en función do número de baixas previas, determina as persoas que poden acceder a un posto na Administración pública. Durante os anos de crise, esta taxa chegou a caer ao 10 %, elevándose nestes últimos exercicios ata acadar o 110 % como norma xeral no 2023. Acabar con esta taxa supón poder convocar prazas sen ter estes límites prefijados. «É moi difícil defender esta taxa cando falamos de modernizar [...]. Necesitamos un novo modelo», dixo o ministro.
Escrivá confía en poder chegar a un acordo este ano cos sindicatos da función pública para pór en marcha estes novos plans no 2025. Tamén apuntou a importancia de ir a un sistema de retribucións variables «vinculado á meritocracia e os resultados». En definitiva, trátase de abandonar a rixidez do sistema actual.