A Xunta activa un plan de 12,5 millóns para paliar a falta de médicos no verán

Xosé Vázquez Gago
X.G. SANTIAGO

GALICIA

El examen del mir es una prueba única a nivel estatal que se celebra en diferentes ciudades a la misma hora. En Galicia suele ser en Santiago, aunque este año, por el covid, se descentralizó. En la imagen, la facultad de Empresariales de Vigo
O exame do mir é unha proba única a nivel estatal que se celebra en diferentes cidades á mesma hora. En Galicia adoita ser en Santiago, aínda que este ano, polo covid, descentralizouse. Na imaxe, a facultade de Empresariais de Vigo Óscar Vázquez

Sanidade buscará facultativos doutras comunidades e do 061 e amplía as bolsas de voluntarios. Ademais, a consellería sacou 657 prazas de formación

17 jun 2024 . Actualizado á 18:37 h.

Sanidade activará un plan específico para paliar a falta de médicos en atención primaria durante os meses de verán, cando as ausencias por vacacións e os movementos da poboación dificultan a asistencia sanitaria, en especial nos concellos máis turísticos. O plan contará cun presuposto de 12,5 millóns de euros, segundo anunciou onte o presidente da Xunta, Alfonso Rueda, e consistirá en catro medidas extraordinarias cuxo obxectivo conxunto é «contratar médicos» para cubrir as vacacións e reforzar as zonas de máis afluencia durante uns meses que son «especialmente complicados».

Lista de voluntarios

En todas as zonas. A primeira medida é a ampliación a todas as áreas sanitarias das bolsas de médicos voluntarios para traballar nos puntos de atención continuada ata o 15 de setembro. Ese programa estreouse na zona de Pontevedra e xa se estendeu a outras tres áreas. Os facultativos interesados son incluídos nunha lista da que poden ser chamados para atender quendas nos PAC entre tres e sete días ao mes. Os voluntarios deben estar localizables e cobran un suplemento de 230 euros brutos por xornada de dispoñibilidade. Ademais, cobran outra retribución polas gardas: 250 euros por sete horas, 611 por 17 horas e 862 por unha garda de 24 horas. É dicir, a retribución mínima posible sería de 941 euros brutos e a máxima de 5.309 euros mensuais. Sempre aténdose ás cantidades que se abonaron durante o 2023, cando en Pontevedra anotáronse como voluntarios 19 profesionais.

O 061

Sen anotarse. A seguinte medida anunciada por Sanidade é a posibilidade de que os médicos do servizo de emerxencias 061 colaboren nun programa extraordinario para cubrir as necesidades dos PAC. Iso permitiralles facer quendas neses centros cando non estean no servizo de emerxencias, de forma similar aos médicos voluntarios, aínda que sen necesidade de estar anotados nas listas citadas.

Médicos itinerantes

Ata doutras comunidades. A terceira iniciativa do Sergas é unha oferta de mobilidade temporal e voluntaria aos centros de saúde que precisen reforzos de forma prioritaria. Por exemplo, en concellos de grande afluencia turística ou que necesiten cubrir vacantes. O plan permitirá ao persoal prestar servizo de forma temporal fóra do centro de saúde no que ten o seu destino habitual, e dirixirase tamén a profesionais doutras comunidades autónomas.

O presidente expuxo que os concellos colaboren co programa con «medidas adicionais», como pode ser facilitar aloxamento ou outros servizos que requiran os profesionais interesados. Por exemplo, no 2023, o Concello de Sanxenxo deu aloxamento a catro facultativos nos meses de xullo e agosto cun desembolso de 21.500 euros.

Mírelos

Con aval do ministerio. Para rematar, Sanidade contará cos médicos residentes en cuarto ano de formación. Esa encomenda de funcións será voluntaria, contará con retribución específica —preto de 2.000 euros mensuais máis o extra polas gardas que fagan— e tamén baixo supervisión.

Mírelos, sempre que estean tamén nos seus últimos catro meses de formación e especializados en medicamento de familia ou pediatría, poderán atender unha quenda de consulta ordinaria dunha cota nun centro de saúde, cubrir ausencias e facer gardas nos PAC ou en servizos de urxencias hospitalarias.

Rueda lembrou que a posibilidade de facer esas encomendas aos residentes está «avalada polo ministerio [de Sanidade]» e subliñou que os residentes contarán coa supervisión necesaria.

A convocatoria para os médicos residentes abrirase hoxe, polo que aínda non hai unha cifra de anotados entre os 127 que cursan medicamento de familia e os 26 de pediatría no seu último ano de residencia. Rueda sinalou que, de acordo ás sondaxes xa realizadas polas áreas sanitarias, prevese unha porcentaxe «moi alto» de participantes.

Para a deputada do BNG Montse Prado, o Servizo Galego de Saúde vai de «ocorrencia en ocorrencia» coas súas medidas para cubrir vacantes no verán, que «se reducen a que os profesionais traballen máis».

O Sergas convoca 657 prazas de formación

A Xunta aprobou unha oferta de 657 prazas de formación sanitaria, a cifra «máis alta da historia de Galicia», dixo Alfonso Rueda, quen sinalou que son 19 máis que no 2023, cando xa se bateu a marca.

As 657 prazas da oferta inclúen 505 de especialidades médicas, 113 de Enfermería, 15 de Farmacia, dúas de Física, 15 de Psicoloxía, catro de Química e tres de Bioloxía.

A Xunta sinalou que a oferta se financiará na súa totalidade con recursos propios, que suman 78 millóns de euros, polo que Rueda pediu ao ministerio que aplique medidas propias para facilitar a formación de máis persoal sanitario.

O presidente da Xunta destacou o esforzo que esas medidas supoñen para a Administración galega, e reclamou ao Ministerio de Sanidade que actúe no marco das súas competencias coa mellora dos sistemas de selección e acreditación das prazas. Tamén coa creación da especialidade de Medicina de Urxencias e Emerxencias ou coa creación dun rexistro de profesionais común a todo o sistema nacional de saúde, o que permitirá planificar as convocatorias de prazas de forma global.

A ministra di que non avalará o uso de residentes como man de obra barata

A ministra de Sanidade, Mónica García, insistiu onte en que o seu departamento non avalará o uso de médicos residentes «como man de obra barata» e afirmou que non permitirá a ningunha comunidade que poña a estes profesionais en situación de risco xurídico por non estar supervisados. Nunha entrevista en TVE, recollida por Efe, a ministra lembrou, ante a petición dalgunhas autonomías de recorrer aos residentes no verán, que a lei di que lmíresvos de último ano poden asumir as competencias dos adxuntos, «pero teñen que estar supervisados».

«Se cumpren a lei», dixo a ministra, «as comunidades terán un verán complicado, pero poderán facer unha prestación dos servizos planificada e ordenada». Lamentou, ademais, que ningunhas «non queiran asumir a súa responsabilidade». Mónica García lembra que son as comunidades as que teñen as competencias na xestión dos recursos humanos e o que fai o ministerio é pór ao seu servizo todos os medios, «pero é a elas a quen corresponde a planificación».

A ministra tamén fixo fincapé na importancia de facer atractivo a atención primaria para evitar a fuga de talento e destacou que nalgunhas comunidades só quedan o 15 % dos residentes unha vez que acaban o último ano. Hai que exporse, cree García, «como facer atractivo» a especialidade: «Primeiro imos reter o talento e logo xa veremos como pomos máis profesionais amais da mesa. Pensemos cales son as condicións de traballo polas cales os nosos profesionais se queren quedar a traballar no noso sistema».

Valencia pide unha «amnistía sanitaria» e Andalucía prepara medidas

Igual que ocorre en Galicia, as demais comunidades están a buscar fórmulas que lles permitan garantir a atención sanitaria este verán. O presidente da Comunidade Valenciana, Carlos Mazón, reclamou onte «unha amnistía sanitaria» para poder atender os pacientes e visitantes, xa que é a autonomía peor financiada e realízase «un esforzo extraordinario para prestar a atención sanitaria que se merecen os cidadáns», dixo. Mazón fixo un chamamento ás ministras de Sanidade, Mónica García, e Ciencia, Diana Morant, para que «dean solución tanto aos médicos extracomunitarios como aos mires para estes momentos de especial tensión na sanidade pública como é a época estival».

Accións extraordinarias

En Andalucía, a conselleira de Saúde e Consumo, Catalina García, anunciou, tamén onte, «medidas extraordinarias» para que «médicos que aínda están en formación» traballen «dentro do sistema sanitario público de Andalucía, respectando a lei e respectando a súa formación». Ademais, complementaranse con outras «para conseguir que neste verán todos os centros de saúde estean abertos».

«Xa se van a empezar a facelas ofertas e imos dicir como imos traballar este verán con ese déficit de profesionais», comentou García, quen lembrou que, «en Andalucía, 500 prazas de médicos de familia non están cubertas» e «479 profesionais xubílanse neste ano». «O que lle pedimos á ministra é que se tomasen medidas extraordinarias, excepcionais, ante unha situación que tamén o é», concluíu.