Esténdense dentro de nós grandes territorios. Lugares físicos onde van sedimentando os pousos da memoria, escenarios indestrutibles, dominios que nos seguen pedindo un plan de exploración. Tamén estrañas xeografías emocionais, imposibles de domesticar cun adxectivo. Rexións insinuadas, impregnacións que nos explican en segredo. «Se abrísemos a xente, atopariamos paisaxes. En min atoparían praias», dicía Agnés Varda. Lémbranolo Michèle Petit en Os libros e a beleza (Kalandraka), traducido ao galego por Isabel Soto, que me arrastra estes últimos días na procura de palabras habitables. Cun obxectivo semellante xuntámonos cada mes un grupo de persoas nun club de lectura de novela negra que teño a sorte de coordinar. Sentamos ao redor dunha mesa, traemos lidos da casa a Fernanda Melchor ou a Pierre Lemaitre, a Rubem Fonseca ou a Claudia Piñeiro, e axiña intercambiamos impresións con ánimo acolledor. Creo que buscamos iso, palabras onde aloxarnos. Despedímonos a semana pasada coa vontade de vernos de novo polo mes de outubro, á volta do verán. Non teño moitos datos deles, agás os fragmentos de intimidade que cadaquén vai revelando a través das súas intervencións, a miúdo dun xeito inconsciente, como permitíndonos ao resto un acceso paulatino á súa orografía invisible. Pero coido que nos imos coñecendo grazas a esas pistas espontáneas que poñemos enriba da mesa mentres o debate, xunto cos asuntos literarios, se acompaña dalgúns sinais que falan do noso planisferio persoal. Explica Michèle Petit que sendo cativa, quizais sen sabelo, buscaba paisaxes nos libros. Unha disposición de elementos físicos e emocionais onde atoparse a gusto, en contraste cuns territorios reais non sempre habitables. Sucede que fronte a unha actualidade xeopolítica imposible de dixerir, abondosa en escenarios aterradores, a literatura compartida instaura dentro de nós lugares máis apracibles. Convídanos a encarar a salvaxe exterioridade do mundo para sentirnos menos perdidos entre o caos e concibir pequenas zonas protexidas. Os clubs de lectura que se xuntan por toda a xeografía do país forman parte dese imprescindible catálogo de refuxios contra o desastre. Algúns acudimos á súa chamada querendo verificar os libros e a vida sobre o terreo. Tamén para revelar, a través de suaves filtracións, as nosas paisaxes interiores. Chegará outubro. Descubriremos praias nunca catalogadas.