Ariadna Arias, escritora galega de «romantasy»: «A fantasía romántica tamén pode ser feminista»

Se un se penetra no recuncho máis literario de TikTok, rapidamente darase conta de que hai un xénero que o alaga todo. Trátase dunha fusión entre a fantasía e o romance no que os protagonistas, que de primeiras adoitan ser inimigos, van aos poucos achegando posicións. E sempre saltan faíscas.

Maioritariamente escrito e lido por mulleres mozos, no romantasy as raíñas son as estadounidenses Sarah J. Maas (Unha corte de rosas e espiñas, coñecida como Acoutar polas súas siglas en inglés) e Rebecca Yarros (Ás de sangue). Pero cada vez hai máis voces que se suman á ampla colección de escritoras deste xénero que, agora, xa ten firma galega.

En Non deixarás que a bruxo viva, Ariadna Arias (Vigo, 1995) conta a historia de Ember Wytte, unha bruxo que, xunto coas súas irmás, é a encargada de manter pechado o portal que separa o noso mundo do inferno. Conségueno realizando cada decembro un ritual no que, este ano por primeira vez, algo non sae do todo ben... Falamos coa autora viguesa que, ademais, recoméndanos tres lecturas made in Spain para zambullirnos de cheo no xénero de moda.

—Por que escribiches este libro?

—Sempre quixera escribir unha novela de fantasía. Hai uns anos autopubliqué unha especie de traxicomedia contemporánea porque sabía que era o que necesitaba para darme o empuxón e empezar a escribir. Pero en realidade sempre tiven en mente centrarme no xénero fantástico. No momento no que empecei a idear esta novela estaba reviendo a serie Enmeigadas e a historia de Phoebe —unha bruxo— e Cole —un demo— converteuse no epicentro do que quería contar. Tamén tiña moi claro que quería que houbese catro irmás e que cada unha tivese unha personalidade moi diferenciada, para que cada lectora se puidese sentir identificada cunha delas. Algo parecido ao que sucedía coas Witch, o cómic dos 2000.

—Aí hai unha nostalxia moi millennial...

—Si, xa levo uns anos reviendo series da miña infancia e adolescencia como Friends, Big Bang Theory... esas que nunca vira en orde porque só vía os capítulos soltos que botaban na tele. Grazas a Enmeigadas ou Buffy Cazavampiros deime conta de que isto era o que quería contar. Empecei a imaxinarme o mundo, a investigar sobre relixión wiccana, grimorios de demos, a Biblia… e así fun construíndo o universo.

—E Galicia? Non foi tamén unha fonte de inspiración?

—A vila de Faddenfield é Vigo totalmente. E, en concreto, o barrio de Chapela. Esa vila de pescadores, onde sempre chove e os veciños coñécense moito entre si… iso é Galicia. Tamén hai moitas referencias á mitoloxía celta nos nomes dalgúns personaxes e no ritual que todos os anos fan as irmás Wytte.

—Mencionas a Biblia e, precisamente, nela hai unha frase moi parecida á que dá título á obra, non?

—Si, no Éxodo. No capítulo 22 dise: «Á feiticeira non deixarás que viva» nunha serie de discusións ou de prohibicións contra a bruxería. Que é curioso: na Biblia temas como a homosexualidade non aparecen, pero, oe, a bruxería, si! Ao principio quería titular o libro con esa frase, pero os editores dixéronme «non che parece un pouco complicado?» e propuxeron Non deixarás que a bruxo viva. Que, a verdade, queda mellor.

—A homosexualidade non terá moito sitio na Biblia, pero si no teu libro...

—Si, eu tiña moi claro que a protagonista ía ser bisexual. Teño a sensación de que sempre atopamos á protagonista hegemónicamente branca e heterosexual e, logo, á súa mellor amiga negra, bisexual e promiscua. Eu quería que a promiscua birracial —Ember é medio brasileira— fose o meu protagonista, non a mellor amiga.

—A medida que te penetras na novela, vai crecendo a sensación de que o destino parece estar xa escrito para os nosos protagonistas. Cres que é así ou que é unha fantasía que nos contamos a nós mesmos?

—Eu persoalmente non creo no destino, porque me parece que é darnos demasiada importancia a nós mesmos. Somos tan importantes que o universo se puxo a escribir a nosa historia... Non. Pero é certo que en todas as fantasías sempre hai unha profecía que parece que é inevitable. É case un clixé. Na fantasía romántica adoita estar centrada nos dous protagonistas, que están predestinados a estar xuntos. A min é un concepto que non me gusta porque me lembra ao das almas xemelgas. Paréceme unha aberración porque, se fose así, nunca teriamos libre albedrío. Neste libro quixen explotar ese clixé, pero cun plot twist [xiro de guion]: a bruxo e o demo están destinados, pero ambos rexeitan ese vínculo porque non lles parece natural.

—Cres que no romantasy tamén hai oco para outros temas de crítica social, tan presente sempre na fantasía?

—Creo que si. Por exemplo, hai habido lectoras que me dixeron que esta novela é feminista. Eu intentei tratar moito o tema de por que os homes, nesta terra alternativa na que está ambientada o libro, non herdan a maxia. A bruxo orixinal, antepasada do aquelarre, así o quixo porque eles xa tiñan demasiado poder e quería romper a balanza. Creo que o romantasy tamén pode ter unha mirada feminista.

—Que pesa máis: o romance ou a fantasía?

—Eu quería que fose 50-50 e por iso digo abertamente que é un romantasy, aínda que a miúdo cando a un libro denomínaselle así, simplemente é porque é unha fantasía escrita por unha muller. Pero a min non me dá medo chamalo romantasy porque creo que a relación entre Ember e Dante si que xoga un papel importante.

—Aínda segue habendo fantasía e logo fantasía de mulleres?

—Creo que por fin está a cambiar grazas a que autoras como Rebecca F. Kuang ou Samantha Shannon están a coarse entre Brandon Sanderson, Joe Abercrombie ou Patrick Rothfuss. Pero aínda así, a Kuang, que escribe fantasía histórica, asiática, moi densa e moi ben documentada, vina etiquetada como literatura romántica xuvenil. E isto nunca lle vai a pasar a un home. Ao contrario, se les Hijos da Bruma, a triloxía máis relevante de Sanderson, dásche conta de que é fantasía xuvenil, e non a atopo nunca nese andel. Atópoa en fantasía. A secas.

Tres recomendacións da escritora

 

Todos os anxos do inferno, de Miriam Mosquera

Nesta novela de fantasía histórica, Andalucía é unha terra apocalíptica, controlada por demos que someten e oprimen a todo o que se cruce no seu camiño. O mozo Carmen, axudada por un inesperado aliado, está destinada a loitar contra eles e vingar a morte dos seus pais. A Sevilla alternativa creada por Miriam Mosquera (Madrid, 1991) é todo un éxito e xa ten segunda parte: Todos os demos do ceo.

Botádea aos lobos, de Andrea Serra

Andrea Serra (Asturias, 2001) non pode negar ser fan de Star Wars. Neste primeiro título da bilogía, que rematou con Ponedle a coroa, coñecemos a Harlow (un mozo humano), Renek (un elfo mestizo) e o convulso sistema político no que eles e toda a humanidade están atrapados. Ambos son parte do exército do rei, pero ela anhela unha vida lonxe do caos da guerra e na que poder ser, por fin, libre.

Todas as criaturas escuras, de Paula Gallego

Esta, a primeira parte da saga Gaueko, complétana despois Todas as raíñas malditas e Todas as fillas perdidas. A través da historia de Lira e Kirian penetrámonos nun mundo declaradamente inspirado nalgunhas das tradicións e contos máis típicos da mitoloxía vasca. Todo da man da prolífica Paula Gallego (San Sebastián, 1995), que xa leva unha decena de títulos ás súas costas.

---

---

---