A unidade de rehabilitación de saúde mental do CHUF trata cada ano a 25 bipolares graves

A unidade de rehabilitación de saúde mental do Complexo Hospitalario Universitario de Ferrol (CHUF) trata cada ano a unha media de 25 persoas con trastorno bipolar grave. Son pacientes que viven nunha nora de emocións que ás veces os leva a unha euforia desatada e outras os some na máis fonda das depresións. Se nos momentos máis maníacos botan man de drogas como a cocaína ou outros estimulantes o problema complícase, alóngase e se cronifica. De feito, xunto coa esquizofrenia esta é a enfermidade mental que máis preocupa ao equipo de saúde mental da área Sanitaria de Ferrol.

Desde este servizo lembran que non hai máis incidencia de bipolaridade en Ferrol que noutros lugares de Galicia. Medio milleiro de persoas, o 0,3 % da poboación, sofre algún grao de bipolaridade, que moitas veces é leve.

 Pandemia

Os enfermos con trastorno bipolar trátanse no servizo de saúde mental do CHUF e os graves nunha unidade de rehabilitación especializada. Con todo, durante a pandemia moitas das consultas que son presenciais tiveron que mudar a outras canles con máis distancia, aínda que se están recortando en función dos casos. E é que os especialistas da área aseguran que as sesións para todas as doenzas mentais sempre son máis efectivas cando poden ver e escoitar ao paciente. Recalcan que recuperaron a maior parte da actividade presencial, aínda que temen que nos próximos meses chegue un aluvión de novos casos de problemas mentais derivados da pandemia.

Alberto Durán, psiquiatra: «O alcol e as drogas ensombrecen o prognóstico»

 

b. a.

Alberto Durán é psiquiatra do Complexo Hospitalario Universitario de Ferrol e insiste en que o trastorno bipolar é unha enfermidade grave, pero cun bo prognóstico se se trata. De feito, sinala que a maior parte dos afectados poden soportar ben os episodios con medicación e sempre que non consuman drogas ou outros tóxicos.

 -Como viven os pacientes da área coa forma máis grave desta doenza?

-Gustaríame dar unha mensaxe de esperanza co trastorno bipolar, é certo que é un dos máis graves que tratamos os psiquiatras. Con todo, o prognóstico é relativamente bo: calcúlase que entre o 70 e o 90 % dos afectados teñen unha evolución boa ou moi boa e que só un 10 % estarían mal. O que caracteriza ao trastorno bipolar son a crise: ben de depresión, ben de teima, é dicir, unha euforia ou alegría excesiva, pero fóra destes episodios o paciente está estable, cunha vida laboral ou familiar absolutamente normal. En especial se acode aos servizos de saúde mental e recibe o tratamento adecuado.

-O problema adoita ser encaixar as repercusións do que sucedeu na fase maníaca, en especial cando están ligadas ao consumo de alcol ou drogas...

-É certo que en moitas ocasións van ligadas ao consumo de sustancias ilegais. Cando digo que hai un 10 % de casos que van mal penso neste factor, porque o alcol e as drogas ensombrece o prognóstico dos enfermos bipolares. Son casos que non veñen ás consultas e non toman a medicación adecuada.

-Os bipolares graves teñen máis adiccións?

-Así é, é unha tendencia que está recollida en estudos de todo o mundo. En fases de descompensación o consumo de drogas increméntase e, ademais, cando consumen estes estimulantes como a cocaína ou as anfetaminas o prognóstico empeora moitísimo. Case sempre son os casos que adoitan ir mal.

-O abuso do alcol e as drogas pode xerar un trastorno bipolar como sucede con outras enfermidades mentais?

-As drogas poden provocar brotes psicóticos, episodios depresivos ou de teima, pero neste caso ten que haber unha carga xenética importante para que se desenvolva un trastorno bipolar. É unha das doenzas de psiquiatría que máis se asocia á xenética, aínda que non identificamos claramente os xenes asociados, pero sábese de forma clara que unha persoa que ten un familiar directo con bipolaridade ten dez veces máis risco de sufrila que calquera outro individuo. Coas drogas iralle peor, pero por si soas as adiccións non desencadean a bipolaridade, ten que haber unha carga xenética.

-Que poden facer as familias que teñen estes xenes?, Pódese detectar desde a infancia?

-Pode aparecer na infancia ou a adolescencia, pero o habitual é que debute a partir dos 30 anos. No entanto, calquera neno que teña un parente en primeiro grao con bipolaridade e presente algún comportamento raro a familia debe consultalo ao seu médico de cabeceira, que o pode derivar ás unidades de saúde mental infantojuvenil que funcionan moi ben na área e alí determinarían o problema.

-Que fase preocúpalles máis aos psiquiatras da bipolaridade?

-A depresiva, as persoas con este trastorno multiplican ata por dez as posibilidades do suicidio, como sucede tamén coa esquizofrenia.

---

---

---