A AP-9 grava os desprazamentos de medio millón de habitantes na zona máis rica de Galicia
20 ene 2019 . Actualizado ás 17:38 h.A rúa principal do que se deu en chamar, xa nos anos 60, a Cidade das Rías, é de pagamento. A vía que vertebra o territorio con maior PIB de Galicia, unha franxa de poboación continua na que viven medio millón de habitantes só se pode percorrer con axilidade pasando polas casetas da peaxe.
Tres dos dez municipios máis ricos de Galicia -A Coruña, Arteixo e Ferrol, por esa orde- comunícanse entre si por estrada pagando. Xuntos suman máis do 25 % do produto interior bruto galego.
As peaxes que gravan os desprazamentos das persoas e lastran a competitividade das empresas non deixaron de subir nunha área na que o tren existe pero de nada serve (da Coruña a Ferrol tárdase o mesmo en bicicleta) e onde a estrada, ateigada de tráfico e callada de limitacións de velocidade ao pasar por ducias de núcleos, non é unha alternativa.
Demanda unánime
Esta semana os empresarios dixeron basta e desde Ferrol comezaron un movemento para esixir a supresión da peaxe. Fíxoo a patronal encabezada por José Manuel Franco e moi pronto se sumaron os seus homólogos coruñeses, con Antonio Fontenla á fronte, pedindo, polo menos, bonificacións substanciais para non asfixiar a quen se moven a diario por esa vía. En Navarra, por exemplo, hainas, indican desde as asociacións de transportistas. Alí os vehículos pesados abonan tarifas reducidas. Aquí pagan case o dobre que os turismos, que xa abonan unha taxa elevada tras numerosas e constantes subidas: a autoestrada só sobe, xamais baixou.
Quitando a contorna de Vigo, igualmente afectado pola AP-9 nas súas relacións comerciais co norte, na liña entre A Coruña e Ferrol sitúanse os polígonos industriais máis importantes de Galicia. A Grela, Sabón, Pocomaco, Piadela, Vilar do Colo, Río do Pozo, Bergondo e máis superficies que xeran emprego e que sofren unha importante dependencia da autoestrada para as súas relacións co resto de Galicia. Para moitos é máis barato saír da comunidade autónoma pola A6 que desprazarse pola AP-9 ata o sur.
Os 4,75 euros por traxecto que custa moverse entre Ferrol e A Coruña para un turismo case se multiplican por dous para o tráfico pesado, que abona 8,75 euros por traxecto, uns 400 euros ao mes, ida e volta, para quen empregue o viario de luns a venres.
O problema (económico) non só afecta ás dúas cidades. Entre elas sitúase un franxa moi poboada cunha poboación líquida que se despraza en gran número ás urbes por traballo. Bergondo, Betanzos, Miño, Sada, Pontedeume, Cabanas, Fene, Neda, Ares... Son municipios nos que en gran medida os seus veciños teñen que pagar para comunicarse coa súa contorna. Outros, aínda que non estean situados na contorna inmediata da vía, dependen igualmente dela, como o caso das Pontes, unha localidade con máis de 10.000 veciños e cun importante peso industrial.
Non é doado establecer que cantidade de vehículos saen e entran cada día por cada posto de peaxe. Audasa, a concesionaria, nunca facilitou eses datos.
Nun punto medio entre A Coruña e Ferrol Fomento mide cunha estación fixa o tráfico. Nese lugar contabilizáronse no 2017 15.661 vehículos diarios, é dicir, 5,7 millóns ao ano nunha zona que suma 507.138 habitantes: máis de once pasadas xunto á caseta da peaxe por habitante e ano.
A autoestrada gaña usuarios na contorna inmediata das urbes. En Fene móvense máis de 23.000 coches diarios, que crecen a 27.000 xa en Ferrol, e na Coruña desembocan cara a Alfonso Molina e A Pasaxe máis de 45.000 diarios.
No caso coruñés pon de relevo a cantidade de veciños da contorna da urbe que chegan a ela abonando unha peaxe. Hai poucas excepcións. Na Barcala (Cambre) a peaxe quitouse tras moita loita veciñal. Non desapareceu, senón que se converteu no que se denomina peaxe na sombra, non o abonan os veciños, pero a concesionaria cóbrallo igualmente á Xunta ou a Fomento. A Xunta pagou máis de 60 millóns a Audasa durante anos. Diñeiro saído tamén dos impostos que pagan todos os veciños.
