Goberno e Generalitat oficializan este luns o financiamento singular para Cataluña

O financiamento autonómico é a nai de todas as batallas. O sudoku eterno. O modelo non se reformou desde 2009. Os mesmos que o pactaron entón —o Goberno socialista e o Govern do PSC apoiado por ERC— reúnense este luns en Barcelona para escenificar un acordo que senta as bases dun modelo singular para Cataluña. O Executivo sostén que ese sistema poderá xeneralizarse ás demais comunidades, en pé de guerra —tamén as socialistas— polos posibles «privilexios» para a comunidade catalá.

Como sempre, as lecturas duns e outros serán dispares e ata contraditorias. Uns falarán de que o Goberno cedeu cun concerto económico á vasca para Cataluña e desde o independentismo máis radical asegurarase que se trata dun novo café para todos. O diaño estará na letra pequena.

De momento, a vicepresidenta do Goberno e ministra de Facenda, María Jesús Montero, borrouse dunha foto incómoda para as súas aspiracións como candidata do PSOE á Junta de Andalucía. Por parte do Executivo central acudirán o titular de Política Territorial, Ángel Víctor Torres, e tres secretarios de Estado. Pola parte catalá, a conselleira de Economía e o de Presidencia. 

Todos os impostos

O pacto permitirá no futuro á catalá recadar, xestionar e liquidar todos os impostos. Cataluña pagará ao Estado unha cantidade polos servizos que aguzosa no territorio e, ademais, contribuirá cunha cota de solidariedade co resto de autonomías. Esta cota debe fixarse tendo en conta o principio de ordinalidad. De tal xeito que se Cataluña é a terceira que máis achega per cápita á caixa común sexa tamén a terceira en recepción.

A implementación será gradual, pero está por ver que prazos se fixan; de varios anos, en calquera caso. A partida empeza co IRPF. O pacto que o PSC e ERC subscribiron a cambio de investir o Salvador Illa e que este luns pasa a ser un acordo entre gobernos determina que a Generalitat debería facerse cargo da campaña da renda na súa totalidade o ano que vén. É materialmente imposible, porque en seis meses a axencia tributaria catalá tería que pasar de ter 800 a 4.000 funcionarios e unha convocatoria de emprego para postos tan específicos como técnicos en Facenda ou inspectores fiscais, por exemplo, non se materializa en tan pouco tempo.

Poden pasar cinco anos ata que Cataluña teña a capacidade técnica e de persoal para asumir a campaña da renda por completo. ERC, que está a dar marxe aos socialistas na negociación, esixe que neste período transitorio a axencia tributaria propia opere de xeito coordinado coa Facenda española sen subordinación.

O acordo chega cheo de incógnitas. O Goberno non puxo aínda cifras sobre a mesa: cantos miles de millóns adicionais está disposto a inxectar no sistema de financiamento para que Cataluña dispoña de máis recursos co seu modelo propio sen que o resto de autonomías salgan prexudicadas. Especúlase cuns 20.000 millóns, que o Executivo central debería engadir ao sistema. Non é unha tarefa sinxela para Facenda, pois o Goberno leva tres anos en prórroga orzamentaria e os seus socios non parecen estar polo labor de facilitar a aprobación das Contas de 2026. 

Reformas legais

O acordo subscríbeno o Goberno e a Generalitat, pero leva emparelladas unhas reformas legais (Lofca, entre outras), que deberán pasar polo Congreso. ERC ameaza con desmarcarse. BNG, Compromís e Coalición Canaria oponse a un trato diferenciado a Cataluña. O Goberno necesita dos seus socios de investidura nun contexto de debilidade, agravado polo estalido do caso Cerdán. O PP endureceu a súa oposición, con ataques á familia do presidente do Goberno, e coa cota catalá incidirá en presentar a Sánchez «axeonllado» aos independentistas.

E a nivel interno, no PSOE hai mar de fondo. Chove sobre mollado coas cesións ao independentismo baróns socialistas como o castellanomanchego Emiliano García-Page ou o asturiano Adrián Barbón xa lanzaron avisos a Sánchez. ERC ten présa, ata o punto de presionar ao PSOE con presentar a súa propia proposta de reforma legal no Congreso, pois teme que a dinámica convulsa da política española faga descarrilar o concerto catalán, do que Junts non participou aínda. Esquerra aventura que Puigdemont non se atreverá a dinamitar os acordos.

---

---

---