Do acoso a Jacinda Ardern aos negocios do marido de Sturgeon, os últimos líderes en dimitir
ESPAÑA
O portugués António Costa asumiu en primeira persoa as presuntas corruptelas, non demostradas, dun colaborador
29 abr 2024 . Actualizado á 05:00 h.A lista de líderes políticos que renunciaron ao seu cargo precipitadamente e non necesariamente por non ser escollidos en procesos electorais é extensa. O designio das urnas levantounos no seu día ao poder. E o poder implica gran responsabilidade, estrés e, incluso, tentacións espurias. En moitas ocasións non fai falta ser acusado directamente de corrupción para abandonar o cargo, é suficiente con que estean salpicados colaboradores próximos, como ocorreu recentemente en Portugal con António Costa. Ás veces é a parella quen se enriquece metendo man nas arcas do partido, a que provoca a renuncia, como no caso da escocesa Nicola Sturgeon. E noutras ocasións simplemente é o cansazo derivado de ser o máximo representante dun país o que provoca, como foi o caso da neozelandesa Jacinda Ardern, o que leva a apartarse baixo o pretexto de «non me queda enerxía». Repasamos, unha a unha, as renuncias de líderes políticos máis soadas dos últimos tempos.
António Costa, Portugal, 2023
O exemplo do país veciño é moi recente e garda certas similitudes ao que lle ocorre ao goberno español actualmente co caso Koldo. Membro do partido socialista (PS), foi alcalde da capital, Lisboa, entre 2007 e 2015. Ese último ano é nomeado primeiro ministro, cargo no que se mantén ata o pasado mes de novembro. Dimite despois de que a Fiscalía lusa abrise unha investigación contra membros do seu Gabinete, aos que acusaba de corrupción, prevaricación e tráfico de influencias. «A dignidade do cargo é incompatible coa apertura dunha investigación. A miña obrigación é tamén preservar a dignidade das institucións democráticas», detallou no seu adeus. As acusacións difumináronse co paso do tempo, ata o punto de chegar a sinalar o Tribunal de Apelación de Lisboa que os feitos «non son, por si sós, integradores de ningún tipo de delito».
Nicola Sturgeon, Escocia, 2023
Outra líder europea viu nos últimos meses truncada a súa carreira política. Sturgeon, a primeira muller escocesa en ser líder do Partido Nacional e ministra principal do país, viuse salpicada por un escándalo que afectou á súa parella. No poder desde 2014, en febreiro do ano pasado o rostro do independentismo escocés dimitía. Facíao para que o seu partido buscase unha «cara nova» despois de que fracasasen as súas intencións de convocar un novo referendo independentista e da tramitación dunha lei trans que rexeitaron membros da súa propia formación. Con todo, o pasado xuño, foi detida a raíz dunha investigación sobre as finanzas do seu partido xunto co seu marido, Peter Murrell. Está baixo lupa un gasto irregular de 600.000 euros en diferentes campañas proinpendentistas realizadas polo seu partido.
Leo Varadkar, Irlanda, 2024
Hai un mes, o líder irlandés Leo Varadkar, a cargo dun Goberno de coalición, anunciaba a súa marcha axuntando motivacións tanto «persoais como políticas». As políticas, baseadas en derrotas parlamentarias ao non conseguir a aprobación para levar a cabo dous referendos. Un para modificar partes da Constitución e outro encamiñado a modernizar o concepto de familia adaptándoo a novas perspectivas de xénero. O conservador militante do partido democristián Fine Gael deixou a súa formación tras un «exame de conciencia» alegando que outro estaría en «mellores condicións» para resultar elixido: «non síntome a mellor persoa para ese labor».
Ardern, Nova Zelandia, 2023
En xaneiro do pasado ano, Jacinda Ardern convocou os medios para unha renuncia que consumaría un mes despois. «Son humana, os políticos somos humanos. Dámolo todo, todo o tempo que podemos. E entón chega a hora. Para min, chegou a hora», dixo aos seus 42 anos e a oito meses das eleccións xerais en Nova Zelandia. O desgaste propio dunha responsabilidade presidencial afectaba no seu ánimo: «Xa non teño suficiente enerxía para desenvolver o cargo como cómpre». O anuncio sorprendeu ao país e ao seu partido, o laborista, despois de que en outubro do 2020 a política arrasase nas urnas conseguindo a primeira maioría absoluta en Nova Zelandia desde 1996 por unha gran xestión da pandemia. Con todo, o galopante aumento da inflación e o custo da vida minguaran a súa popularidade, cuestións que obviou. Argumentou que quería centrarse na súa filla Neve e contraer ao fin matrimonio co seu prometido. Non era a primeira vez que demostraba que a familia para ela era o primeiro. Do mesmo xeito que fixese a santiaguesa Carolina Bescansa no Congreso, a neozelandesa levou á sede da ONU ao seu bebé durante unha Asemblea Xeral do organismo internacional.
Sanna Marin, Finlandia, 2023
A candidata para ser reelixida primeira ministra nas urnas finlandesas o pasado abril e presidenta do Partido Socialdemócrata, Sanna Marin, cultivaba máis escanos que no 2019 nos comicios, 43 fronte a 40. Un resultado que, con todo, impedía reeditar a coalición gobernamental que encabezaba en favor dun goberno de dereitas. Unha vitoria contaminada pola campaña mediática de acoso que sufriu desde que na pandemia se difundise un vídeo, gravado nunha festa privada na residencia oficial, onde se vía á mozo líder, que entón tiña 34 anos, bailando. Aínda que entón deu explicacións e xustificouse cun «son humana, no medio destes tempos escuros eu tamén estraño ás veces a alegría, a diversión e a luz», non poder seguir gobernando e levouna finalmente a renunciar á vida política. Actualmente traballa como conselleira estratéxica para o Tony Blair Institute for Global Change, fundado polo ex primeiro ministro británico.
Unha trama de «House of cards» usaba unha dimisión como táctica
As series audiovisuais sobre política son moitas. Se hai un personaxe especialmente lembrado en producións deste tipo é o de Frank Underwood, que interpreta Kevin Spacey en House of Cards. Seguindo a filosofía de Maquiavelo, a de que o fin xustifica os medios, moverse nas esferas de poder é o seu principal labor. Na súa segunda tempada Underwood utiliza a ameaza da renuncia como unha estratexia política, influenciando a compañeiros e rivais cunha posibilidade que non chega a producirse e que, con todo, permite solicitar apoios e lograr os seus obxectivos. Máis adiante, xa sendo presidente de EE.UU., trasladaría á Cámara estadounidense unha moción de confianza ante o acoso xudicial que sufría por unha operación militar errada.