A Audiencia Nacional rexeitou asumir as macrocausas contra narcos no Estreito
ESPAÑA
As peticións de Interior e a elección dun fiscal especial fracasaron
17 feb 2024 . Actualizado ás 20:51 h.A Audiencia Nacional pechou a porta fai só tres anos á posibilidade de asumir as grandes causas para combater ao narcotráfico no Estreito. Un fenómeno criminal que volveu á axenda con toda a súa crueza tras o asasinato de dous gardas civís en Barbate (Cádiz) ao ser arroiados de forma intencionada a zódiac na que ían por unha potente narcolancha.
As reunións que mantiveron a principios de 2020 altos cargos do Ministerio do Interior con xuíces e fiscais do tribunal central e de Antidroga non frutificaron por diferentes motivos, segundo explican fontes coñecedoras dos encontros. Desde Interior transmitiuse en balde aos seus interlocutores a necesidade de que interviñese a Audiencia. Trataron a creación da unidade especial da Garda Civil OCON-Sur no Campo de Xibraltar , en xullo de 2018, que permitiu recuperar en poucos meses o principio de autoridade e a iniciativa contra este crime.
Pero tras unha avaliación deste operativo en febreiro de 2020 observáronse importantes carencias na resposta xudicial. A Audiencia Provincial de Cádiz, responsable de xulgar estes sumarios, xa estaba entón desbordada. Das oito secciones existentes só unha atópase en Alxeciras, en cuxo porto se atopaba despregado OCON-Sur. Só neste partido xudicial tramítanse uns 700 asuntos ao ano sobre tráfico de estupefacientes.
A proposta de Interior pretendía romper esta situación e lanzar un aviso aos narcos. Buscaba impulsar desde a Audiencia o que se denominou «Nécora dúas». Unha continuación da mítica macrooperación dos anos noventa en Galicia, liderada polo xuíz Baltasar Garzón e o fiscal antidroga Javier Zaragoza. Centenares de policías desprazados desde Madrid arrestaron nas súas casas a grandes contrabandistas de tabaco reconvertidos en traficantes de cocaína e heroína con conexións internacionais. En 2020, a entón fiscal xeral Dolores Delgado deu o visto e prace e pensouse precisamente en Zaragoza para liderar esta iniciativa.
Zaragoza non asumiu o cargo
Para iso, creouse unha nova figura para coordinar todas as investigacións no Campo de Xibraltar, con especial énfase en combater o branqueo de capitais procedente do narco. O agora fiscal do Supremo aceptou, pero a Asociación de Fiscais, de sensibilidade conservadora, anunciou un recurso contra a súa designación por estimar que se aprobou nun decreto ilegal, baseado nunha valoración equivocada dos resultados na zona.
A proposta causou tamén un cisma na Fiscalía Antidroga, dirixida entón por José Ramón Noreña desde o seu despacho da Audiencia Nacional. Considerou que esta nova figura producía «solapamientos» no organigrama e «máis que solucionar un problema ía complicar máis a situación». Con este panorama, Zaragoza dimitiu antes de tomar posesión do cargo.
«Fai tres anos perdeuse unha gran oportunidade de centralizar a resposta xudicial contra o narco no Estreito», explican fontes coñecedoras desas reunións, que aluden tamén á falta de vontade dalgúns xuíces da Audiencia e a súa interpretación restritiva da lei para non asumir a competencia dos delitos que leva aparellado este fenómeno transnacional. Un crime organizado que agora deu un salto cualitativo tras os asasinatos de Barbate.