A exhumación de Primo de Rivera péchase con momentos de tensión no cemiterio de San Isidro

La Voz REDACCIÓN / AXENCIAS

ESPAÑA

Tras un enfrontamento, tres persoas foron detidas por desordes públicas

24 abr 2023 . Actualizado ás 16:31 h.

Os restos do fundador de a Falanxe, José Antonio Primo de Rivera, atópanse xa no madrileño cemiterio de San Isidro tras ser exhumados de a basílica do Val de os Caídos, un traslado no que houbo momentos de tensión entre simpatizantes e a policía á chegada do féretro ao camposanto e que se saldaron con tres detidos, segundo informa Efe.

A saída de José Antonio Primo de Rivera do Val de os Caídos estivo, no entanto, exenta de a enorme expectación mediática e polémica que en 2019 acompañou á exhumación de Francisco Franco.

Os momentos de tensión vivíronse á chegada do coche fúnebre a San Isidro, onde a policía tivo que conter, para evitar que excedesen o cordón de seguridade, aos simpatizantes da Falanxe que se atopaban concentrados á entrada do cemiterio, quen entoaron o «Cara ao sol», himno de a Falanxe, e corearon o nome de o seu fundador.

Tras o enfrontamento, tres persoas foron detidas por desordes públicas, segundo confirmaron a Efe fontes policiais.

Os traballos para a exhumación de Primo de Rivera de a basílica do rebautizado Val de Cuelgamuros leváronse a cabo desde as seis de a mañá, a porta pechada, e finalizaron preto de as 13 horas, cando o coche fúnebre saíu do recinto de a abadía benedictina camiño de a capital. Unha vez no cemiterio, e tras a súa incineración, os restos foron depositados xunto a os de outros familiares, como os seus irmáns Miguel e Pilar .

Previamente, no interior de a basílica, segundo pódese ver nas imaxes distribuídas polo Ministerio de a Presidencia, traballaron varios operarios para levantar a gran laxa que cubría a tumba e que fora previamente cuberta por unha pequena carpa branca.

A extracción do féretro, que permanecía no Val de os Caídos desde hai 64 anos, levouse a cabo de xeito discreto, co templo pechado ao público, unicamente en presenza de os familiares e os operarios, segundo recolle Efe.

Ás portas do recinto eran poucas as persoas que agardaron a saída do féretro.

Dos coches fúnebres entran en el Valle de Cuelgamuros
Dous coches fúnebres entran no Val de Cuelgamuros SERGIO PEREZ | EFE

Críticas dos falanxistas

Foi ás portas do camposanto madrileño onde houbo máis presenza de curiosos e de seguidores de José Antonio, nun ambiente de certo malestar pola exhumación e a actitude de a familia, segundo recolle Efe.

Algúns de os concentrados acusaban aos achegados a Primo de Rivera de non ter loitado» o suficiente para impedir a exhumación, que, ademais, cualificaron de medida electoral a pouco máis de un mes para os comicios.

Jesús Muñoz, convocante do «acto informal» ataviado cunha camisa azul e un pin da Falanxe; Manuel Andrino, xefe nacional da Falanxe, así como varios militantes do partido que fundou Primo de Rivera uníronse para protestar contra o que consideran unha «profanación» do Goberno de Pedro Sánchez, todo iso baixo unha forte vixilancia policial organizada para devandito efecto. Muñoz criticou o «silencio» da familia Primo de Rivera e que non teña dado unha batalla xurídica e nos medios de comunicación para defender ao seu familiar, pondo como exemplo que os familiares do ditador Francisco Franco si «deron a batalla» para que non fose exhumado do Val dos Caídos.

«A familia obviamente non está contenta coa exhumación (...) pero non loitaron como deberían loitar por manter o dereito dun morto a repousar» esgrimiu, cargando contra os Primo de Rivera por non evitar que hoxe teña lugar o quinto enterro do político falanxista. «Podía ter dado unha batalla que non deu», sentenciou, referíndose a levar o asunto da exhumación ante a Xustiza. O líder nacional da Falanxe, pola súa banda, cualificou a actitude da familia Primo de Rivera de «covarde e servil» por non ter feito o suficiente para impedir a «profanación» do fundador da Falanxe.

Outras reaccións políticas

No apartado político, o Goberno, a través de o seu portavoz, Isabel Rodríguez, destacou a importancia de ter feito este traballo con «todo o rigor científico e técnico e con todo respecto e acompañamento» á súa familia.

«Hoxe, a democracia española cumpre cos valores democráticos de os países máis avanzados de a nosa contorna, xa que non se homenaxea nun lugar público nin ao ditador nin ao líder de a Falanxe», agregaron fontes do Ministerio de a Presidencia e Memoria Democrática, segundo recolle Efe.

A Lei de Memoria Democrática aprobada o ano pasado impide a presenza de restos mortais en ningún lugar «preeminente» do recinto, como era o caso de Primo de Rivera.

O PP, pola súa banda, acusou ao Executivo de utilizar a exhumación como un «xogo de maxia» e de «birlibirloque» para distraer a atención de os problemas de os españois ou de as «leas» do Executivo, mentres que Vox expresou o seu rexeitamento a «un Goberno que dedica gran parte de o seu tempo a profanar tumbas e desenterrar mortos».

Por contra, para EU hoxe é «un gran día para a memoria democrática de este país» e Podemos considerou unha boa noticia a retirada de os restos de José Antonio do Val de Cuelgamuros.

Desde o PSOE, Pilar Alegría, enmarcou a exhumación no cumprimento de a lei e dixo que se dá un paso máis «na dignificación de a nosa democracia».

Celebracións en Podemos e Sumar

Ao contrario que os falanxistas, nas formacións de esquerdas houbo celebración pola exhumación do líder de Falanxe. A secretaria xeral de Podemos, Ione Belarra, instou a aplicar «con máis eficacia a lei de Memoria Democrática para que os familiares das vítimas do fascismo teñan reparación». «Hai que sacar aos fascistas dos mausoleos e das rúas», apostilou en Twitter. Precisamente este luns cúmprense 120 anos do nacemento do líder falanxista, o 24 de abril de 1903.

Pola súa banda, a vicepresidenta segunda do Goberno, Yolanda Díaz,  sostivo que a situación de Primo de Rivera antes do seu traslado fóra da basílica de Cuelgamuros, «non pasaría probablemente en ningún país europeo». «Estamos a cumprir coa lei (de Memoria Democrática) no noso país», e «se isto pasase en calquera país da nosa contorna, seguramente non sería comprensible», limitouse a engadir Yolanda Díaz ao opinar sobre este asunto do traslado dos restos de Primo de Rivera.