Aragonès toma o mando da Generalitat afastado da retórica separatista radical

Esquerra Republicana camiña con pés de chumbo ante o temor de que unha parte do independentismo acuse a Pere Aragonès de usurpador do poder e de aproveitarse da represión para acadar a presidencia da Generalitat. Por iso, colleu este mércores as rendas do Gobierno catalán cun perfil moi baixo. O que lle obrigan a lei e o pacto ao que chegaron JxCat e ERC para pilotar a substitución de Quim Torra e o que o propio líder independentista quixo adoptar.

Aragonès é desde este mércores a primeira autoridade política de Cataluña, pero sen admitir que é presidente. Deixouno claro na súa primeira intervención na Cámara catalá, despois de encabezar o seu primeiro consello de Gobierno. «Tras a inhabilitación de Torra non hai presidente», afirmou, para que non haxa equívocos. «Non o haberá ata que o Parlamento escolla a un. Non normalizaremos a situación», engadiu.

Aragonès asume funcións limitadas do presidente da Generalitat durante un período de transición que debería concluír o 7 de febreiro próximo coa celebración dunhas eleccións catalás. «Non hai cambio de presidente», recalcou a conselleira de Presidencia, Meritxell Budó.

A proba do nove do fino que tiveron que fiar JxCat e ERC o seu pacto para non ferir sensibilidades é o nome do cargo de Aragonès tras a firma do decreto que substitúe ao inhabilitado Torra: «Vicepresidente do Govern en substitución da presidencia da Generalitat e conselleiro de Economía e Facenda». Nin pode convocar eleccións nin nomear nin cesar conselleiros nin se instalou no Palau da Generalitat.

Aragonès marca distancias

Pero que Aragonès marcase perfil baixo e que teña as funcións moi limitadas, non quere dicir que non teña marxe de actuación. Visualizouno no breve discurso que pronunciou no pleno que celebrou a Cámara catalá de despedida do anterior xefe do Executivo. O presidente interino marcou distancias desde o primeiro momento da liña radical do seu antecesor e tamén da que segue JxCat. Pechou filas no persoal co seu antecesor, cualificou o Goberno que encabeza como o «do presidente Torra» e como obxectivo se propuxo seguir traballando en «a liberdade e a dignidade do país», no «día a día» dos cataláns e na loita contra a pandemia ata as eleccións.

Tamén cargou contra a Xustiza e denunciou a «represión do Estado», pero evitou os ataques directos contra o Goberno central e non comprou a proposta lanzada por Torra de converter as próximas eleccións catalás nun plebiscito sobre o mandato do 1-O. «Este Goberno en funcións hase de limitar os asuntos ordinarios», dixo. Nin unha mención á mesa de diálogo.

Budó, horas antes e tras a reunión do gabinete, afirmara que a inhabilitación de Torra dificulta o diálogo entre Madrid e Barcelona. E insistiu en que se a orde do día non inclúe por escrito que se pode abordar a amnistía e a autodeterminación, a parte catalá non participará na mesa.

Aragonès pechou filas con Torra, pero non atopou reciprocidade. O expresidente da Generalitat despediuse da Cámara catalá, onde compareceu como invitado nun pleno monográfico sobre a súa inhabilitación, cun discurso moi contundente contra o Estado español ao que acusou de orquestrar un «golpe de estado» xudicial para «derrocarlle». Chamou ás forzas secesionistas á «revolta», a defender con uñas e dentes e ata as últimas consecuencias a soberanía de Cataluña e a converter as eleccións nun plebiscito sobre o 1-O.

O presidente interino, un secesionista ao que Junqueras apartou do 1-O para protexelo

Pere Aragonès lembra que cando de pequeno xogaba ao fútbol, púñase de árbitro. Agora, anos despois, volve a enfundarse a camiseta negra para encabezar a Generalitat de forma interina, sabendo que JxCat e ERC van dar leña ata o día das eleccións. Aragonès defínese como un «home de partido». É da nova fornada de mozos dirixentes de Esquerra que deu o salto desde a canteira das mocidades.

Foi man dereita de Oriol Junqueras durante a pasada lexislatura. Con todo, a diferenza das súas outros dúas máis estreitos colaboradores, como Lluís Salvador ou Josep Maria Jové, non foi imputado polo 1-O. A explicación é que quedou á marxe de todo o operativo. Junqueras decidiu crear un cordón sanitario interno e protexeulle das consecuencias penais, con vistas a coller as rendas do partido (e agora da Generalitat) no futuro. Tanto el como Elsa Artadi (JxCat) foron dos poucos dirixentes secesionistas que quedaron na Administración catalá tras a aplicación do 155.

O outro acontecemento que lle marcou, con dez anos, foi a chamada operación Garzón, en 1992, contra 45 presuntos membros de Terra Lliure. A partir de aí fíxose independentista.

Ten experiencia na negociación con diferentes Gobernos centrais. Acudía onda Junqueras como secretario de Economía ás convocatorias de Cristóbal Montoro do Consello de Política Fiscal e Financeira e mantén unha interlocución fluída co presidente Pedro Sánchez e coa vicepresidenta Carmen Calvo. Cre no diálogo con Madrid, pero «sen renuncias».

Ten por diante catro meses a cargo do Executivo. E sobre as súas costas pode recaer, despois das eleccións, a responsabilidade de intentar endereitar a política catalá tras oito anos de procés.

---

---

---