Os últimos cartuchos para tombar a sentenza: o Constitucional e Estrasburgo
16 oct 2019 . Actualizado ás 10:14 h.A notificación da sentenza do Supremo abre un novo capítulo no percorrido xudicial dos condenados: o de recorrer o fallo para, se non anulalo, polo menos rebaixar as penas. Desde o minuto cero do proceso, as defensas non ocultaron que tiñan os ollos postos no Tribunal Europeo de Dereitos Humanos (TEDH), en Estrasburgo, pola súa desconfianza no alto tribunal español, co argumento de que o do procés foi un xuízo político.
De feito, xa nas cuestións previas á vista oral os letrados expuxeron repetidamente que se estaban vulnerando os dereitos fundamentais dos seus defendidos -algo que o tribunal desestimou-, nunha manobra para preparar o camiño dos recursos futuros. Tanto o avogado de Oriol Junqueras, a quen o Supremo impuxo a pena máis elevada, como os do resto dos reos recorrerán a sentenza.
O paso previo á xurisdición europea, con todo, é a nacional. Dado que o fallo do Supremo é firme, o primeiro que farán as defensas é presentar un incidente de nulidade ante o mesmo tribunal sentenciador. Aínda que non ten viso algún de prosperar, xa que requiriría que o Supremo se emendase a si mesmo admitindo algunha vulneración dos dereitos fundamentais dos acusados, é requisito ineludible para apelar á seguinte instancia: o Tribunal Constitucional.
Ante leste, unha vez que o Supremo resolva os incidentes de nulidade, cabe presentar un recurso de amparo. O motivo será, de novo, o quebrantamento dos dereitos fundamentais dos acusados. É un paso obrigado, a pesar de que as defensas non teñan confianza algunha en que vaia a prosperar, xa que non poderán levar as súas pretensións ante o Tribunal de Estrasburgo sen ter esgotado antes todas as instancias nacionais.
Vulneración de dereitos
Un dos argumentos que poderían alegar ante o TEDH é que a decisión de mantelos en prisión preventiva (practicamente dous anos, o máximo que permite a lei), sen sentenza, atentou contra os dereitos de representación política dos agora condenados, e mesmo dos seus electores. Cabe lembrar que seis dos doce presos (Junqueras, Romeva, Turull, Rull, Sánchez e Forn) foron candidatos electos en diferentes comicios (xerais, europeos e municipais) e acabaron suspendidos -fóra de Forn, concelleiro en Barcelona- debido á súa situación procesual. Neste sentido, as defensas consideraron relevante durante o proceso, como precedente, a sentenza do Tribunal de Estrasburgo a favor do líder kurdo Selahattin Demirtas, aínda que o Supremo sempre sostivo que os casos non eran equiparables.
O último cartucho -se fallan todos os recursos referidos- sería o indulto, aínda que o presidente do Goberno en funcións pareza pecharlle a porta.
No que respecta ás acusacións, non poderán recorrer a sentenza, que é firme. Con todo, Vox (acusación popular), non perdeu un minuto para anunciar que o faría: algo improbable, pois a única vía é alegar vulneración de dereitos.