Tradúcese nunha perda de investimentos de 60.000 millóns por non poder atenderse as peticións de conexión da industria electrointensiva e os centros de datos
09 sep 2025 . Actualizado á 16:41 h.O 83,4% das redes está completamente saturado en España. Esta é a fotografía que guinda o mapa da capacidade dispoñible nesta infraestrutura e que revelou este martes Aelec, a patronal que representa os intereses de Iberdrola e Endesa entre outras compañas, a pedimento da Comisión Nacional dos Mercados e a Competencia (CNMC) e que se traduce nun embotellamento sen precedentes «que impide conectar nova demanda neses nós», informou a asociación.
Con este pano de fondo, centos de proxectos atópanse na sala de espera para poder enchufarse ao sistema eléctrico. Os datos confirman o «apetito investidor» de empresas con proxectos que buscan conectarse á rede pero que en numerosas ocasións non son concedidos. Este colapso traduciuse nunha perda de investimentos por valor de 60.000 millóns de euros ao non dar resposta a esa demanda eléctrica solicitada, en concreto pola industria.
Segundo os datos ofrecidos por Aelec, en 2024 solicitáronse un total de 67 gigavatios (GW) de acceso e conexión á rede eléctrica, dos que case a metade (49%) rexeitáronse por falta de capacidade. É dicir, só se concedeu unha décima parte da demanda (6 GW) e outros 27,8 GW están en proceso de tramitación. A potencia total contratada en España é de 178 GW, polo que se solicitou case un 40% do total da potencia, pero tamén subiron a proporción de solicitudes denegadas ata rozar o 50%, desde o 35% de 2023.
Ata hoxe, as enerxéticas non estaban obrigadas a publicar a situación dos puntos de conexión do sistema eléctrico que xestionan. Isto dificultaba ás empresas coñecer a capacidade dispoñible en cada territorio para enchufarse e tamén ao regulador para coñecer de primeira man a saturación real da rede. A reivindicación das eléctricas non é nova. Xa o ano pasado, a patronal do sector alertou de que a metade das solicitudes de acceso á rede estaban a rexeitarse por falta de capacidade. Este colapso prexudica, principalmente, á industria electrointensiva, os centros de datos, os portos ou aos promotores inmobiliarios.
Pola súa banda, o Ministerio para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico (MITECO) asegurou que desde o 2020 outorgouse o acceso á rede a peticións suficientes para duplicar a demanda nacional. Os 43 GW outorgados durante este tempo dividíronse en centros de procesamiento, proxectos industriais, plans urbanos, hidróxeno e para a rede de recarga de vehículos eléctricos.
No caso galego, a Rede Eléctrica ten actualmente 61 solicitudes que reclaman luz verde para conectarse aos nós da rede de transporte en Galicia. Son 18 máis que as que se presentaron hai medio ano, o que representa un incremento de case o 35%. 48 das 61 solicitudes son para conectar futuros proxectos de almacenamento a subestacións, por un total de 2.308 megawatts.
As redes levan meses acaparando o debate e máis aínda desde o apagamento histórico que sufriu o 28 de abril. O Ministerio de Transición Ecolóxica, de feito, instou á CNMC a mellorar a retribución que reciben as empresas distribuidoras por investir nesta infraestrutura. Con todo, a proposta do supervisor de aumentar a taxa do 5,58% actual ao 6,46% para o período 2026-2031. Con todo, esta quedou lonxe do do 7,5% que pedía o sector e puxo ás enerxéticas en pé de guerra ao considerar que que esta retribución aínda está moi por baixo das doutros países europeos da nosa contorna.
No seu comunicado deste martes, Aelec volve pór a pelota no tellado do regulador. «Requírese, por unha banda, un modelo retributivo coherente e estable que asegure a recuperación dos investimentos e, por outro, unha retribución financeira adecuada que permita o pago dos capitais (recursos propios e alleos) e atraia o investimento necesario para incrementar a capacidade. Con todo, as propostas regulatorias que a CNMC presentou a finais de xullo non van, precisamente, nesta dirección», recalcan desde a patronal.