Luis Carnota: «O 90% das empresas non pagan as horas efectivas de traballo»

Salarios modestos, condicións de traballo espartanas e falta de profesionalización. Son os tres ingredientes que moldean o sector do transporte en Galicia, segundo o portavoz da Plataforma de Condutores Asalariados, Luis Carnota. Contactou con este medio tras ler as denuncias de condutores obrigados polas súas empresas para ocultar horas de traballo.

—Como de estendido está ese uso irregular do tacógrafo?

—Está xeneralizado. O 90% das empresas non pagan as horas de traballo que non sexan condución. O tacógrafo ten varias posicións. Cando o camión está en ruta, conta de forma automática o tempo de condución. Cando ti pairas o camión e quitas o contacto, o tacógrafo pasa a estar en modo descanso. O que pasa é que no medio hai outras dúas funcións que hai que pór de forma manual. Unha, cando se realizan traballos distintos á condución («martelos») —papelorio, suxeición, reposición, carga e descarga, lavado ou chamadas—. Outra, é a posición de presenza —dispoñibilidade— [...] Os empresarios presionan aos condutores para que non usen nin «martelos» nin tempo de presenza. Como resultado, fas xornadas de 15 horas. Fan pasar ese tempo de dispoñibilidade ou de traballo coma se fose descanso.

—Cantas horas ao mes poderían quedar sen declarar e sen cobrar?

—Se se marcasen todas as actividades ben no tacógrafo, a media debería estar nas 160 horas de traballo efectivo ao mes. Pero dubido que se baixe das 250. Ningúns pasarán as 300.

—É habitual trampear o rexistro de xornada?

—Si. Ordénaselle ao condutor retirar o cartón persoal para que pareza que está a descansar. En Galicia, por exemplo, é moi habitual que os camioneiros que levan peixe a Mercamadrid retiren o cartón ao chegar e móvanse por alí sen ela. É unha irresponsabilidade porque pode ter un accidente e el sería o responsable. Por non falar de que acaban rebentados.

—Recibiron algunha resposta das autoridades?

—Ningunha. Nin da Dirección xeral de Movilidade, nin Inspección, nin Traballo nin de Transportes. E saben, porque acoden, que os cursos de formación fanse en fin de semana, cando se supón que deberiamos estar a descansar. Están ao servizo dos grupos empresariais. Non están a facer o seu traballo de control.

«Pode chegar a romperse a cadea loxística. Non é algo tan afastado»

—Trátase dunha profesión dura. Como son as condicións salariais e laborais? Melloraron?

—Temos uns convenios, pero son papel mollado. Vas pedir traballo e dinche que che pagan 2.000 euros e acabouse. Logo eles constrúen unha nómina para darlle aparencia de legalidade. En realidade páganche un salario base, poñamos de entre 1.300 e 1.500 euros, con plus de distancia. O resto méteno en dietas, que non cotizan e que os condutores procuran non gastar, comendo no camión, para levar algo a casa despois de 15 ou 20 días [...] As condicións de traballo non son as adecuadas no século XXI. Moitos tamén dormen nos vehículos, non socializan e poden estar a 35 ou 40 graos atando a mercancía [...] As autoridades teñen que porse as pilas e deixar de mirar para outro lado. Saben da problemática, pero teñen pánico aos empresarios porque se paran os camións, paran o país, cargan a economía.

—Non lles aplican coeficientes redutores para adiantar a xubilación?

—Non. Precisamente a idea é que sindicatos e patronais presentemos a solicitude o próximo 28 de setembro.

—A que atribúe o problema de vacantes no sector?

—O maior problema non é que falten condutores, senón que os que estamos ao volante e gústanos este traballo querémolo deixar. Como che vai a vir xente mozo nestas condicións? Por iso téñena que ir buscar fose [...] Se se cumprise a normativa laboral, esta sería unha profesión moito máis atractiva. Pero para iso, o empresario ten que ter formación e estar preparado. Non vale con ser un bo condutor e dedicarche a comprar camións. Hai que planificar ben o traballo, coñecer a lexislación, aplicala e saber negociar cos clientes. Tampouco creo que haxa ningún empresario decente que queira ter á súa xente descontenta e entendo que non poden facer milagres, pero se queremos que sexa atractivo, o fundamental non é só o diñeiro, senón as condicións que teñen que dar á xente. Se iso non ocorre, van ter un problema moi serio. Pode chegar a romperse a cadea loxística, como ocorreu no Reino Unido. Non é algo tan afastado [...] Facendo trampas, o único que van conseguir é que haxa máis accidentes e que a xente se canse.

—Comenta que o sector en Galicia está moi atomizado. Prexudícalles?

—Si. As empresas son moi pequenas. Non poden competir cos grandes operadores. Se queren un mínimo de rendibilidade, cargan o peso ao condutor asalariado. Por iso non pagan horas, non cumpren a xornada laboral... O sector terase que reconverter, cunha maior concentración.

—Aínda lembramos as dúas últimas folgas do transporte. Serviron para algo?

—Non. De feito, non foron folgas, foron peches patronais porque as organizaron empresas. Os condutores asalariados xamais organizamos unha folga. A última, se non lembro mal, foi en Pontevedra en 1996.

---

---

---