Ecoener impulsa a transición ás renovables de República Dominicana cun investimento de 270 millóns de euros

Ana Balseiro
Ana Balseiro REPÚBLICA DOMINICANA | E. ESPECIAL

ECONOMÍA

Ante o presidente do país, Luis de Valdivia avanzou novos proxectos por un importe «que podería ser tan elevado como o xa anunciado»

24 nov 2023 . Actualizado á 23:22 h.

Cun investimento en marcha de 289 millóns de dólares (270 millóns de euros), Ecoener, a empresa galega de renovables que preside Luis de Valdivia, converteuse no motor da transición enerxética en República Dominicana. Este venres inauguráronse no sueste do país caribeño, na provincia dA Romana -a un centenar de quilómetros de Santo Domingo-, dúas plantas fotovoltaicas, Cumayasa 1 e 2, que culminan o traballo realizado pola empresa nos dous últimos anos. Supuxeron un investimento de 93,5 millóns de euros e a instalación de 100 Megawatts (MW) nun país no que a fotovoltaica apenas ten un 3% no mix enerxético, dominado polos combustibles fósiis. 

Con todo, o Goberno da illa está comprometido co cambio cara ás enerxías verdes e, o recurso do sol -sumado ao atractivo investidor do país dada a súa seguridade xurídica- levou a Ecoener a proxectar República Dominicana como o seu principal mercado cando complete o desenvolvemento das cinco plantas que ten previstas ata finais do próximo ano. A súa posta en marcha global permitirá á compañía alcanzar os 279 MW instalados. 

O «evanxeo da ecoloxía»

O bautizo das plantas fotovoltaicas de Cumayasa 1 e 2 foi un acontecemento ao máximo nivel institucional no país. A etiqueta local -un mar de camisas brancas de liño- converteu a carpa instalada para a ocasión nunha igrexa consagrada ao coidado do medio ambiente. De feito, o sacerdote que bendixo a instalación referiuse a ela como un «evanxeo da ecoloxía» e as referencias da fe e o traballo de preservación do planeta foron un dos fíos condutores do acto institucional. 

Arroupando ao presidente de Ecoener, e rubricando a sintonía coa administración local, estiveron o presidente dominicano, Luis Abinader, e as principais autoridades en materia enerxética da illa. Porque, ademais de Abinader, tamén acudiron o ministro de Enerxía e Minas, o superintendente e presidente executivo do Consello Administrativo da Electricidade, o director executivo de da Comisión Nacional da Enerxía e o administrador xeral da Empresa de Transmisión Eléctrica de Dominicana, así como o embaixador de España. 

Máis de 230 millóns de ingresos garantidos

«Presidente, teño que contarlle un segredo: namorámonos da República Dominicana». Así comezou Valdivia a súa intervención, dirixíndose a Abinader, a quen agradeceu as facilidades que lles deu a Ecoener desde que comezou o seu proxecto no país, «sempre desde a alta esixencia e velando polos intereses deste país». Subliñou tamén que Ecoener ten vocación de permanencia. «Non somos especuladores», insistiu, para lembrar que están en case 20 países e que acumulan 35 anos de actividade. 

En declaracións aos medios, pouco antes da inauguración, Valdivia destacou especialmente a seguridade xurídica do país e a confianza mutua para desenvolver un proxecto que beneficia a ambas as partes, xa que abaratará o prezo da enerxía para os dominicanos e xerará un retorno seguro á compañía e os seus investidores. «Hai unha estabilidade de xeración de ingresos e unhas perspectivas a futuro moi claras», subliñou como motivo de peso para apostar pola illa. En concreto, as dúas novas instalacións permitirán a Ecoener garantir ingresos por valor de 250 millóns de dólares (234 millóns de euros) nos próximos 15 anos, grazas aos dous PPA (contratos de venda a longo prazo) asinados cunha das principais empresas de comercialización e distribución de enerxía da República Dominicana: a Empresa Distribuidora de Electricidade do Leste.  

Dobrar o investimento xa realizado

O presidente da enerxética tamén avanzou que na illa continuarán coa fotovoltaica e tamén «moi posiblemente» farán unha primeira planta de baterías (como en Canarias). Ante os xornalistas non descartou tampouco outros proxectos con outras tecnoloxías renovables coas que Ecoener traballa -eólica, neste caso-, e pouco despois, no seu discurso, anunciou que «o investimento podería ser tan elevada como a que xa está anunciada».

 «Consolídase esta etapa de forte crecemento e de estabilidade nos nosos ingresos. Estas novas instalacións permítennos dar un importante salto na nosa dimensión. Todo iso garante a solidez e a confianza no futuro da nosa compañía e nos nosos activos», aseverou Valdivia sobre Cumayasa 1 e 2, situados a un centenar de quilómetros de Santo Domingo. Cunha capacidade de produción de 192 Gwh ao ano, ambas as plantas producirán enerxía limpa para abastecer anualmente a 48.000 fogares e evitarán a emisión de 140.000 toneladas de CO2 á atmosfera e o consumo de 17.000 toneladas de combustibles fósiis. 

Cinco parques fotovoltaicos antes do 2025

Para finais do 2024, Ecoener ten previsto sumar un terceiro parque en Cumayasa. A instalación permitirá á compañía engadir 62 MW máis, pasando dos actuais 97 aos 159 MW. Así mesmo, está a construír outras dúas instalacións fotovoltaicas en Payita (na provincia de María Trinidad Sánchez), ao norte do país. Denominadas Payita 1 e Payita 2, terán unha potencia instalada conxunta doutros 120 MW, e estarán concluídos tamén antes de que expire o próximo ano. 

A compañía, ademais de ser a desenvolvedora de catro dos cinco proxectos en Dominicana, está a construír os cinco e asumirá o operativo e mantemento de todos eles

«Agrivoltaica» e mulleres nas obras

As singularidades dos proxectos de Ecoener van máis a alá da transformación enerxética dunha illa practicamente orfa ata o de agora de paneis solares, a pesar de que o sol e as praias son os seus reclamos turísticos. E é que as plantas de Cumayasa incorporan unha nova experiencia de agrivoltaica, na que se combina a produción de enerxía solar co pastoreo de ovellas. É o modo de implicar e favorecer a simbiose da empresa coa sociedade local, facilitándolle a súa actividade gandeira nos terreos que ocupan os paneis, que o gando contribúe a manter limpo de maleza, conxugando seguridade alimentaria e enerxética de xeito equilibrado e respectuoso co medio ambiente. 

Outra derivada social importante da actividade da cotizada galega no país é o feito de que a construción e instalación dos paneis fotovoltaicos, que requiriu a un persoal de 300 persoas, foi realizada maioritariamente por mulleres, que foron formadas e empregadas para iso. O impacto de xénero desta medida traduciuse nunha dinamización da economía social da illa. De feito, Luis de Valdivia destacou que no seu momento non atopaban traballadores para a obra e que se lles presentou un grupo de mulleres para dicirlles que elas si querían traballar. «Así que as formamos e foron elas as que montaron unha boa parte dos paneis», lembrou, con orgullo, entre un pechado aplauso do auditorio. 

Expansión ata o 2025

Os parques inaugurados este venres elevan a potencia operativa de Ecoener a 341 MW, aos que se suman outros 277 MW en construción e 1.441 MW máis en desenvolvemento. Isto supón máis que duplicar o volume de activos que a enerxética tiña ao peche do 2020, ao incrementar 2,5 veces os activos en operación e case duplicado os activos en construción.

Ademais de manter os seus mercados tradicionais -Galicia e Canarias en España- a compañía está «a traballar intensamente» en varios países da Unión Europea. O seu obxectivo é alcanzar os 1.000 MW en operación e construción a finais do 2025.