Oliver Laxe, película a película: así é a filmografía completa do director galego acostumado a gañar no Festival de Cannes
CULTURA
De Tánxer a unha festa interminable no deserto, pasando por un incendio nos Ancares: repasamos as catro cintas que definen ao exitoso director nado en París pero criado en Galicia
27 may 2025 . Actualizado á 12:04 h.Poucos directores poden presumir de que absolutamente todas as súas películas fosen premiadas, dalgunha ou outra forma, no Festival Cannes. Oliver Laxe, si. Nado en París, en 1982, Laxe é xa un dos directores máis reputados do panorama nacional. Fillo de pais galegos e con orixes familiares en Navia de Suarna, ao cumprir os seis anos instalouse na Coruña, onde se crío. Pasada xa a adolescencia, trasladaríase a Barcelona para estudar Comunicación Audiovisual e despois a Londres, onde comezou a experimentar co cine en pequenos formatos. O seu primeiro traballo relevante foi a curtametraxe E as chemineas decidiron escapar (2006), rodado durante a súa estancia en Reino Unido. Pero o seu salto ao circuíto internacional chegou en 2010 coa súa primeira longametraxe. Desde entón, asinou catro películas. A cuarta, Sirat, é a que lle valeu o Premio do Jurado en Cannes. Repasamos, paso a paso, a súa filmografía.
Todos vós sodes capitáns (2010)
A obra debut de Oliver Laxe xurdiu dun taller cinematográfico con nenos en risco de exclusión en Tánxer. O que comezou como un proxecto educativo acabou transformándose por completo: os métodos de Laxe xeraron tensións cos nenos ata fracturar a relación entre eles e a propia rodaxe. Lonxe de ocultar ese conflito, o director converteuno no eixo mesmo da película.
Así, Todos vós sodes capitáns non só mostra, senón que se pregunta polo que implica mirar a outros a través dunha cámara. Quen ten o control? Que revélase e que ocúltase cando alguén filma? E que sucede cando os filmados deciden non seguir o guion? Gravada nun branco e negro austero, recibiu o premio FIPRESCI (Federación Internacional da Prensa Cinematográfica) na Quincena de Realizadores de Cannes. «Quen vaia a vela, que vaia sen prexuízos, que saiba que confío moito nel. Que acepte que o cinema son imaxes, e que o poder das imaxes é algo moi complexo, profundo e secreto», dixo o director a La Voz no 2011.
Mecosas (2016)
Seis anos despois do seu debut, Oliver Laxe volveu ás montañas do Atlas marroquí para filmar Mecosas. O filme arrinca cunha promesa difícil de cumprir: levar o corpo dun xeque musulmán, recentemente falecido, ao seu lugar de enterro, alén dunha cordilleira escarpada. Un pequeno grupo de homes, entre eles Ahmed e Saïd, ofrécese a acompañar a caravana. Ao principio parecen dispostos, pero pronto as dúbidas, o medo e o peso do cadáver fanos vacilar. O traxecto convértese nunha sucesión de obstáculos físicos, traizóns, desercións e decisións morais. Ademais, o director introduce un elemento inesperado: en paralelo, preséntasenos a Shakib, un mozo que, nunha contorna urbana e contemporánea, recibe a misión de axudar nese enterro sagrado. A película, que se rodou en condicións extremas e con actores non profesionais, recibiu o Gran Premio da Semana da Crítica en Cannes. A crítica rendeuse xa entón ao director. A revista New Yorker elixía a Mecosas entre as 35 mellores películas daquel ano.
Ou que arde (2019)
Na súa terceira película, Oliver Laxe trasládanos aos Ancares lucenses para contar a historia de Amador Coro, un home que regresa á súa aldea tras cumprir condena por provocar un incendio. Alí agárdalle a súa nai, Benedicta, con quen comparte unha vida sinxela e silenciosa, marcada pola rutina do campo e a presenza constante da natureza. En Ou que arde, a relación entre nai e fillo desenvólvese nunha contorna rural que parece detido no tempo, ata que un novo incendio ameaza con romper a fráxil paz. Rodada con actores non profesionais, a película destaca pola autenticidade dos seus protagonistas. Benedicta Sánchez, con 84 anos, debutou no cine con este papel, e a súa interpretación valeulle o Goya á mellor actriz revelación. O propio Laxe formouse como persoal de extinción de incendios para poder filmar as escenas con realismo, e o equipo de rodaxe chegou a participar en tarefas de extinción durante a produción.
A aldea da súa nai, Vilela, non só foi escenario da rodaxe, senón que representa o mundo ao que Laxe volveu tras a película. Ese lugar, que a súa familia deixou para emigrar, é o punto de ancoraxe ao que sempre regresa. Tras Ou que arde, Laxe decidiu instalarse alí como único veciño e levar adiante Casa Quindós, un proxecto de rehabilitación da vivenda familiar que se converteu nun espazo multiusos. Alí desenvólvense traballos apícolas, debates sobre o futuro da vivenda no medio rural e incluso residencias artísticas. É tamén o lugar onde impulsou un cineclub para os veciños da zona, coa idea de «traer vida, xa deixar de viaxar, que sexa o mundo o que vinga aquí, os Ancares», nas súas propias palabras. «Sento que este é o meu sitio, onde teño que morrer», afirmou nunha entrevista con Traveler.
Ou que arde é quizá a obra máis accesible e emocional do director. «É unha homenaxe á muller galega, que é libre a pesar de todo», resumiu o director a La Voz hai uns anos. Foi a primeira película en galego seleccionada na sección oficial do Festival de Cannes, onde recibiu o Premio do Jurado nUn Certain Regard.
Sirat (2025)
Na súa última película ata a data, Oliver Laxe narra a historia dun home (Sergi López) e o seu fillo (Bruno Núñez) que chegan a unha rave perdida nas montañas do sur de Marrocos. Buscan a Mar, a filla e irmá desaparecida hai meses nunha desas festas interminables onde a música electrónica non cesa e o tempo parece diluírse. Armados coa súa foto, percorren ese mundo de luces, música e liberdade descoñecida para eles, nun intento desesperado por atopala. A súa procura leva a seguir a un grupo de raveros cara a unha última festa, esta vez no deserto, un lugar ao límite entre o mundo físico e o espiritual. O título fai referencia á ponte que, segundo a tradición islámica, une a vida co máis aló, e esta idea de fronteira invisible reflíctese no filme: entre a infancia e a adultez, a liberdade e a disciplina, a realidade e a ficción.
«Brillante», «estarrecedora» ou «fascinante», foron ningúns dos cualificativos que recibiu tras gañar o Premio do Jurado de Cannes 2025. Só catro directores en toda a historia do español lograran ver a súa película premiada nesta sección do festival. Os seus nomes son Luis Buñuel, Carlos Saura, Víctor Érice e Pedro Almodóvar.