«O 47» e «A infiltrada» gañan o primeiro premio compartido da historia a mellor película
CULTURA
Os galegos Carlos F. de Vigo e Lorena Ares fanse co da curtametraxe de animación por «Cafuné». Consulta aquí toda a lista de premiados
09 feb 2025 . Actualizado á 16:32 h.O cine español celebrou este sábado en Granada o mellor da súa última colleita —a do 2024— cunha gala histórica que se alongou tres horas e 45 minutos e que repartiu o seu premio máis importante, o de mellor película, entre dúas das nomeadas, O 47 e A infiltrada; nunca antes dous títulos compartiran o cabezón maior. Galicia, que optaba a cinco, rabuñou só un, o de curtametraxe de animación para Cafuné, que recibiron Carlos Fernández de Vigo e Lorena Ares, creadores de Hanna e os monstros. A súa peza, á que dá nome unha palabra de procedencia portuguesa que significa acariñar o cabelo dunha persoa querida, é unha historia sobre a migración forzada e o acollemento digno, resumiron. «Non fala sobre política, senón sobre persoas e da empatía que merecen», dixeron.
Non houbo máis premios galegos —si un simulacro cando o produtor Carlos A...polinario e non Carlos A...moedo, do Porriño, levou o de mellor dirección de produción—, pero a comunidade estivo presente tangencialmente toda a noite. Levantou, de feito, o pano Luis Tosar, todo un veterano, 11 veces nomeado e con tres cabezones no seu haber. Quedou sen o cuarto esta vez, pero presumiu de voz arrincándose co Benvidos xunto a Cristalino, Daniel Ibáñez, Pepe Lorente, Zoe Bonafonte, Amaral e o mesmísimo Miguel Ríos. Ademais, Tamar Novas introduciu a homenaxe a Mar Dentro, último Óscar a España, estreada hai xa 20 anos, e pechou a cerimonia, recibindo xunto a Belén Rueda, Javier Bardem, Lola Dueñas e Alejandro Amenábar a un pelotón de xente sobre o escenario, todo o equipo da cinta de Arantxa Echevarría e todo o da longametraxe de Marcel Barrena. Atendendo os números, foi este, O 47, o que dominou esta edición, facéndose con ata cinco figuras: mellor película, actor secundario (Salva Reina), actriz de repartición (Clara Segura), efectos especiais e dirección de produción. A infiltrada, pola súa banda, conseguiu tamén o de mellor actriz polo traballo de Carolina Yuste como policía camuflada na banda terrorista ETA.
Foi a deste venres unha entrega de premios de marcado corte social na que, ademais, a música xogou un importante papel, todo un canto ás raíces. Ao escenario subíronse a cantar desde Alejandro Sanz aos irmáns Morente, de Rigoberta Bandini —que fixo seu O amor de Massiel— a Zahara, que acompañou o in memoriam cunha persoalísima versión do Se ti non estás aquí de Rosana. Non foi o único momento no que as bágoas asomaron polo rabillo do ollo: Eduard Sola puxo alto o listón cunha sentida homenaxe ás nais cando recolleu o premio a mellor guion orixinal por Casa en chamas. «Os sacrificios que fixeron por nós seguen unha conta sen pagar, así que fagamos o favor de mandarlles como mínimo unha mensaxe. Dicir que, aínda que pareza que non, somos conscientes de todo o que fixeron por nós». E engadiu: «Apostemos por unha crianza que non necesite supermadres».
Remiten a Galicia tamén os dous premios que recaeron nA guitarra flamenca de Yerai Cortés de Antón Álvarez —C. Tangana—, de ascendencia viguesa. A súa historia fíxose co Goya a mellor documental e o seu tema principal, As amendoeiras, interpretado polo músico alacantino e A Tania, co de mellor canción. Da nosa terra acordouse ademais Richard Gere que, ao subir ao escenario para recibir o premio internacional, mencionou á súa «bela muller galega», Alejandra Gere. «É unha honra, porque agora España é o meu fogar, porque me casei coa miña esposa, de Galicia —dixo, ao recoller o seu cabezón—. Ela é a que merece un premio por aguantarme».
«Trump é un matón»
No ano no que se cumpre o 50 aniversario do seu debut na gran pantalla, o protagonista de Pretty Woman e Oficial e cabaleiro fixo un chamamento no seu discurso para permanecer «vixiantes» ante a situación actual. Alertou de «lugares escuros, en todos lados», asegurando proceder dun deles, «América», onde «un matón é o presidente». Gere recibiu o galardón de mans de mans de —subliñou— o seu «mellor amigo», Antonio Banderas, ante un auditorio completamente envorcado, posto en pé.
«Todos fomos estranxeiros nalgún momento, a terra non nos pertence»
NO 47, Clara Segura ponse na pel de Carmen, unha monxa que deixa os hábitos para contraer matrimonio con Manolo Vital, o home que conseguiu que o transporte público chegase ata Torre Baro, un barrio esquecido da periferia de Barcelona que no posfranquismo acolleu a numerosos inmigrantes de Andalucía e Estremadura. Por este papel, a intérprete foi distinguida co Goya a actriz revelación. Ao recibilo, estimou que a de Carmen fora unha «revolución silenciosa», ao ensinar a ler e escribir aos veciños da humilde barriada catalá. «Ter acceso a un dereito fundamental, como a educación, é ter a oportunidade de ser máis libres, de poder pensar, de poder cuestionar e poder rebelarse», dixo. Antes, quixo asegurar, firme, que a terra «non pertence a ninguén», que todos fomos estranxeiros nalgún momento, e chamou a rebelarse «contra as políticas do medo».
Únete á nosa canle de WhatsApp
«Non hai que ter medo á cultura, senón aos novos imperialismos»
Aitana Sánchez-Xixón recolleu nesta edición número 39 dos Goya o premio de honra de mans dunha emocionada Maribel Verdú. A actriz, que foi presidenta da Academia de Cine antes de cumprir os 30 anos, dedicou o galardón, entre outras, ás catro únicas directoras mulleres coas que traballou ao longo da súa carreira, celebrando que cada vez sexan máis. Doutra señora —dos pés á cabeza— acordouse este venres a homenaxeada. «Como dixo nosa querida Marisa Paredes precisamente nunha gala dos Goya, non hai que ter medo á cultura, hai que ter medo á ignorancia, á indiferenza, á mentira, ao fanatismo e á violencia. Hai que ter medo á guerra. E gustaríame engadir, e creo que Marisa estaría de acordo comigo: hai que ter medo aos novos imperialismos e ás limpezas étnicas», dixo, sen titubear. Rematou dedicándolle o premio aos actores que, a pesar de loitar «contra vento e marea», non conseguen vivir da profesión.
A lista completa de premiados
Mellor Película: O 47 e A infiltrada
Mellor dirección: Isaki Lacuesta e Pol Rodríguez, por Segundo premio
Mellor dirección novel: Javier Macipe, polA estrela azul
Mellor actriz: Carolina Yuste, polA infiltrada
Mellor actor: Eduard Fernández, por Marco
Mellor actriz de repartición: Clara Segura, polO 47
Mellor actor de repartición: Salva Reina, polO 47
Mellor actor revelación: Pepe Lorente, polA estrela azul
Mellor actriz de revelación: Laura Weissmahr, por Salve María
Mellor guion: Eduard Sola, por Casa en chamas
Mellor guion adaptado: Pedro Almodóvar, polO cuarto de ao lado
Mellor dirección de produción: Carlos Apolinario, polO 47
Mellor deseño de vestiario: Arantxa Ezquerro, polA virxe vermella
Mellor canción orixinal: As Amendoeiras, de Antón Álvarez, Yerai Cortés, A Tania, polA guitarra flamenca de Yerai Cortés
Mellor maquillaxe e barbería: Karmele Adoitar, Sergio Pérez Berbel, Nacho Díaz, por Marco
Mellor dirección de fotografía: Edu Grau, polO cuarto de ao lado
Mellor dirección de arte: Javier Alvariño, polA virxe vermella
Mellores efectos especiais: Laura Canals, Iván López Hernández, polO 47
Mellor son: Diana Sagrista, Eva Valiño, Alejandro Castillo e Antonin Dalmasso, por Segundo premio
Mellor música orixinal: Alberto Iglesias, polO cuarto de ao lado
Mellor película de animación: Bolboretas negras
Mellor curtametraxe de animación: Cafuné
Mellor curtametraxe de ficción: A grande obra
Mellor documental: A guitarra flamenca de Yerai Cortés
Mellor curtametraxe documental: Sementes de Kivu
Mellor película europea: Emilia Pérez
Mellor película iberomericana: Ainda estou aquí