O proxecto Vacacións en Paz acolle este ano na Coruña a 86 nenos e busca máis familias

A guerra de Ucraína fixo que os proxectos humanitarios mirasen a Europa máis que a África, como era habitual, pero hai iniciativas como a de Vacacións en Paz, que seguen activas e que intentan recuperar empurre de novo tras o covid. Á provincia chegaron este ano 86 pequenos, explica Sonia Velo, coordinadora para a Coruña de Solidariedade Galega co Pobo Saharaui, entidade que se ocupa na comunidade de levar a cabo un programa que permite a pequenos de entre 8 e 12 anos coñecer durante dous meses outra cultura e saír temporalmente dos campos de refuxiados.

Ningúns dos nenos foron recibidos a semana pasada en Cambre e este luns farase un acto en Oleiros para mostrar unha das patas deste proxecto, que é a participación dos concellos, Administracións que colaboran, xunto coa Xunta e as Deputacións. «Este año viñeron poucos, son máis que o ano pasado, pero antes do covid tiñamos uns 200 na provincia da Coruña e en Pontevedra; chegábanse aos 500 ou 600 en toda Galicia. Despois da pandemia foi tamén máis complicado para as familias, porque economicamente tamén hai uns gastos», remarca Velo.

Esta veciña de Abegondo fai un chamamento para reverter esta situación. Explica que hai menos familias implicadas, un feito que vincula a que o foco xa non está posto no Sahara e á necesidade de amplificar a súa mensaxe para que chegue a máis zonas. O programa Vacacións en Paz leva traendo nenos a Galicia desde 1991.

Este verán os pequenos, que adoitan repetir os catro anos que veñen coa mesma familia, chegaron con certo atraso. Fixérono a segunda semana de xullo e está previsto que volvan a casa, coa experiencia dun mundo moi distinto, o 2 de setembro.

«Eu levo 30 anos colaborando, só parei pola pandemia e polo traballo», explica Sonia Velo. Desde xullo, na súa casa corretea Mohamed, que descubriu o que é unha piscina e non renuncia ao baño diario aínda que o tempo non sexa propicio. 

Compromiso

Veo, que non esconde o que achega ser familia acolledora, tampouco pedresa todo de rosa e remarca que o programa require compromiso. «Son nenos que veñen dun campo, non saben o que é unha billa, unha piscina, un televisor ou un baño. Aínda que o español sexa a segunda lingua, moitos non a falan, xa que xa naceron nos campos», relata, e pon como exemplo dos retos aos que teñen que enfrontarse que a primeira noite de Mohamed na súa casa «caeu tres veces da cama».

Ela viaxou, ata que as obrigacións cos seus propios fillos que agora teñen 13 e 16 anos impedíronllo, moitas veces ao Sahara a visitar as familias «dos outros meus nenos». «Está moi ben axudalos, sacalos daquelas temperaturas. Falei a semana pasada cos campos e estaban a 55 grados sen auga, sen sombra e sen nada», relata e considera que o proxecto de Vacacións en Paz é «unha causa moi xusta». «Falta moita divulgación, porque a xente non sabe o que é un campo de refuxiados, todos deberíamos de viaxar a un e ver como se vive», comenta esta voluntaria.

«Gústanme Yeremay e Álex Bergantiños», explica Abdalahi, un deportivista de 8 anos

Abdalahi ten 8 anos, cumpre 9 en setembro e é o segundo verán que pasa en Sobrado dos Monxes coa familia de Marisa Seoane e José Manuel Cardesín. Móstrase remiso a falar, agás se se apela ao seu deportivismo, transmitido pola súa nova familia. Aí sóltase. Tamén se se fala de comida. «Gústanme as hamburguesas e as patacas con carne», resume sobre as súas preferencias gastronómicas. Di que llo pasa ben, pero que a auga da piscina de Sobrado «está moi fría».

«Tivemos moita sorte co neno», recoñecía Marisa, que se estreou neste tipo de experiencia o ano pasado con Abdalahi. «Este ano chegou a casa e parece como se nunca se mudara», explica, aínda que admite que os primeiros días o pequeno sempre é máis tímido. «É incrible como se adaptan», considera e explica que a experiencia está a ser compartida entre toda a familia, na que xa hai dous mozos de 25 e 28 anos, que viven independentes na Coruña, pero que se implicaron en atender a Abdalahi cando os seus pais non poden. Marisa relata que coñecía o programa porque unha prima de Pontevedra tamén acollera dous pequenos hai anos, pero o que o que lles fixo decidirse foi que o ano pasado unha asociación de Sobrado convocounos a unha reunión para explicar en que consistía Vacacións en Paz. A información chegoulles por distintos lados e decidiron participar. «Viñéronnolo a ofrecer á porta, vimos a posibilidade e agora estamos encantados», recoñece.

Eva Lema, de Malpica: «Eu levo 25 anos acollendo e é unha satisfacción enorme»

A implicación das familias é clave no programa Vacacións en Paz. Unha das que repetiu nesta experiencia é Eva Lema, unha veciña de Malpica. «Eu levo 25 anos acollendo», explica sen darlle importancia. Na súa familia tamén a súa irmá participou durante uns cantos anos. No seu caso, o que lle fixo dar o salto e implicarse foi ver un programa en televisión. «Lembro que chegaban uns nenos ao aeroporto e decidín chamar. Ese ano xa acollín», apunta Eva. Sempre lle asignaron nenas, tivo algunhas durante catro veráns e incluso unha durante seis, xa que era moi pequena cando comezou a vir. «Manteño contacto con elas, coas que xa viñan asignadas», explica. Neste tempo, tamén tivo na casa a outros pequenos saharauís que non lograban integrarse coas familias asignadas e que tamén tiveron sitio no seu fogar.

«É unha satisfacción enorme, un gasto tamén, porque estes nenos veñen sen nada», recoñece. Explica que os pequenos contan con seguro e son atendidos pola Seguridade Social, e que incluso hai dentistas e ópticas coas que hai concertos, pero sempre hai que comprarlles roupa e calzado.

Este ano acolle a Salma, de 8 anos. «Hai que volver adaptarse a ter unha nena, os meus fillos xa son grandes, a miña filla ten 27 anos e o fillo xa está preto dos 30, pero teño unha sobriña de 3 anos e lévanse de marabilla», comenta. A pequena vai ao campamento para nenos de Malpica e alí colaboran para que aprenda o idioma.

---

---

---