Coristanco onde a pataca brilla con luz propia

Antonio Longueira Vidal
Toni Longueira CARBALLO / LA VOZ

CORISTANCO

ANA GARCÍA

Especial Turismo | En Ou Verxel de Bergantiños a auga tamén xoga un factor clave.

14 jun 2025 . Actualizado á 05:00 h.

Coristanco zumega historia. Unha historia moi vinculada ao sector agrogandeiro, no que destaca un horto prodixioso e de calidade, coa pataca como principal aceno de identidade. Un produto de recoñecido prestixio máis aló do Cebreiro e cuxa festa de exaltación suma xa 43 anos. Coristanco tamén é terra de pequenas e fermosas igrexas e aglutina restos dun rico pasado medieval, tampouco alleo ás lendas.

En Ou Verxel de Bergantiños a auga xoga un factor clave. É un elemento indispensable que ademais confire á súa orografía espazos únicos e de gran valor patrimonial e etnográfico, sendo as augas do Anllóns a súa principal referencia. Durante a época de choivas desenvólvense contornas espectaculares como A Lagoa de Alcaián, coñecida popularmente como Braña Rubia, un espazo pantanoso situado a pé do monte Bubela, e en cuxo fondo se di que houbo unha cidade que quedou mergullada. Ou as coñecidas por Pedras de Penavia (Seavia) ou A Lagoa de Fontecoba (Cuns). Mención especial merece Chan dá Embarrada, onde se sitúa o dolmen dá Embarrada. Unha das cuestións que o fai tan especial é que unha das laxas da cámara contén gravado que só se atoparon noutros catro monumentos do oeste da península e que se parecen moito entre si. Os deseños son practicamente iguais que os achados en Dombate, no veciño Concello de Cabana.

Pero, sen dúbida, o grande escaparate turístico deste municipio bergantiñán é o Refuxio de Verdes. Lugar de encanto por excelencia é un dos máis visitados durante o verán. Un paraíso fluvial, duns tres quilómetros de lonxitude, con 14 antigos muíños, ideal para os amantes da fotografía, a pesca, o sendeirismo ou dos que simplemente gozan dun bo churrasco ao aire libre.

Se se fala da historia de Coristanco hai que facelo das súas pontes. O de Lubiáns, que une a localidade con Carballo, e A Pontedona, que enlaza con Ponteceso. Do primeiro sábese que é de orixe medieval, pero a súa estrutura garda parte das laxas que formaron parte da vía romana Per Loca Marítima, que chegaba á vila de Corcubión. Coristanco é, para rematar, sinónimo de pazos señoriais, como os de Cereo Vello, Nogueira, A Ponte ou Ferreiro.

NON TE PERDAS

Parroquia de Traba. Coristanco é unha referencia na produción de tubérculo. A festa de exaltación celébrase, como cada ano, a terceira fin de semana de setembro, nesta ocasión do 19 ao 21. Este ano acada a 43.ª edición e é Festa de Interese Turístico de Galicia. Desde hai xa tres anos está habilitado o museo de historia e exaltación deste apreciado tubérculo.