A feira de 1985 supuxo unha revolución no mundo da imaxe e os costumes en Vilagarcía
29 jun 2025 . Actualizado á 05:00 h.Fexdega é desde 2001 un aparcadoiro onde toca a Panorama e un pavillón feiral onde se celebran actividades do Nadal, exposicións de coches e outras mostras de tipo deportivo e lúdico. Pero a Fexdega actual non ten nada que ver coa Fexdega de antes e o que significa para a cidade non chega nin á milésima parte do que significaba para Vilagarcía nos anos 70 e 80.
A Feira Exposición para o Desenvolvemento de Galicia naceu no ano 1967 e tivo unha orixe fundamentalmente agraria. Ese ano celebrou a súa primeira edición, que tamén foi o primeiro salón feiral de Galicia. Anos despois, chegarían as feiras de Ferrol e Silleda, que competían coa vilagarciá por ser a mellor da rexión. Silleda acabou vencendo naquela curiosa competición, pero ata finais dos 80, Vilagarcía destacou como o certame máis multitudinario e onde máis se vendía e compraba. Aínda hoxe atopámonos en Foz, en Verín ou en Monforte a persoas que lembran vir por primeira vez ás Rías Baixas cos seus pais para visitar Fexdega, unha feira onde atopabas desde cortadores de patacas nunca vistos e licores afrodisíacos ata tractores que custaban millóns e fornos panadeiros de última xeración.
Aquela Fexdega tiña tanta forza e era tan comercial que os industriais panadeiros cataláns enchían unha nave ofrecendo os seus equipamentos para panaderías. Houbo unha edición na que venderon tantos fornos que nas fábricas estaban asombrados e tiñan que establecer listas de espera. Por non falar do ano en que se venderon tantos Mercedes que o concesionario non daba crédito. Fexdega era un acontecemento social e económico que movía multitudes e millóns. Era tamén unha feira didáctica que mostraba aos vilagarciáns as últimas novidades da industria, a pesca e a agricultura. E non faltaba o aspecto popular dos bocadillos coas mellores salchichas, os churros con chocolate máis deliciosos e as navallas multiusos máis incribles. Fexdega non era unha feira, Fexdega era unha festa e cando acababa xuño, Vilagarcía convertíase no destino favorito dos galegos.
Con tanta importancia e tanto movemento, era lóxico que aquela feira espertase as ambicións políticas. Durante anos, a alma de Fexdega, o seu impulsor e a súa referencia foi Gumersindo Rodríguez Eirea, un señor de xeitos elegantes, poderío político e económico, boas relacións co poder, xa fóra en Madrid, xa fóra en Santiago, e moita influencia no empresariado. De fronte, todos o chamaban don Gumersindo ou señor Rodríguez Eirea, pero popularmente era coñecido como Lord Sindo, un mote exacto que resumía a imaxe que del tíñase en Vilagarcía.
O seu traballo durante 18 anos foi impecable e a feira acadou cotas impensables e imprevistas, pero tras a edición de 1984, empezou a fraguar un movemento que pretendía darlle un cambio a Fexdega, modernizala e compasala aos tempos. Naturalmente, detrás desas ideas xerais, que valen o mesmo para unha feira que para unha cidade ou un equipo de fútbol, estaba un movemento político que intentaba facerse co resorte de poder da feira.
Un pacto entre a Cámara de Comercio e o PSOE acabou co poder de Rodríguez Eirea en Fexdega e montouse, a fume de carozo, un equipo de xente mozo, inexperta e pouco coñecida no mundo feiral cuxa principal característica, críase entón, era a de ser homes de palla, un bluf, tipos manexables desde o poder. Pero a operación saíu ra. O presidente da Fexdega de 1985 foi Quico Redondo, entón secretario da Cámara de Comercio, e ao seu ao redor creouse un equipo onde había xente rara que viña do mundo da imaxe e o deseño ou relacionada co mundo do ensino e a literatura. Xa desde a primeira reunión descubriuse que aquel equipo estaba formado por uns inconscientes aos que lles importaban un pemento as tradicións e as estruturas vilagarciás de poder. Duraron dous anos, só faltaba!, pois o vilagarcianismo rampante non podía permitir tantos cambios, pero sacudiron a cidade.
O primeiro que fixeron foi cambiar o anagrama da feira, un batiburrillo sesenteiro de yunques, vacas, tractores, espigas e barcos por un redondel cun punto abaixo e unha vírgula con resonancias de Lancôme. Era un logo abstracto, suxestivo e moderno que supuxo un envorco no mundo da imaxe vilagarcián.
Despois chegaron as azafatas. Ata entón, ser azafata de Fexdega era sinónimo de importancia, poderío e nivelazo. E claro, só eran azafatas as fillas das mellores familias. Pois en 1985 acabouse ese costume porque para ser azafata do certame houbo que asistir a un curso e facer un exame escrito tipo test (co nome cortado) e outro oral. Resultado: non entraron nin os familiares dos líderes da Cámara, do PP e do PSOE nin as sobriñas do presidente do comité executivo.
Aquilo foi unha revolución moi pequena, pero formidable. A edición de 1985, hai xa 40 anos, non foi un éxito comercial, pero si social. A de 1986 foi, ademais, un bombazo económico. E acabouse. Redondo Penide non se encartou ás presións e el e o seu equipo foron cesados, pero aquela Fexdega tivo o encanto do efémero e en Vilagarcía cambiaron algunhas cousas.